Các nước bắt đầu tăng cường sản xuất bộ xét nghiệm đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ lây lan chủ yếu qua dịch cơ thể và đòi hỏi tiếp xúc gần trong thời gian dài

Cuộc đua bắt đầu từ tháng 5/2022, giống như đầu năm 2020 khi các công ty gấp rút sản xuất bộ dụng cụ giúp chẩn đoán COVID-19, tạo ra lợi nhuận hàng tỷ đô la cho các nhà sản xuất.

Dù vậy, nhu cầu xét nghiệm bệnh đậu mùa khỉ sẽ chỉ bằng một phần nhỏ so với nhu cầu đối với COVID-19, vì bệnh đậu mùa khỉ không lây truyền nhanh cũng như không nguy hiểm như COVID-19. Bệnh thường lây lan qua tiếp xúc gần và có thể gây ra các triệu chứng giống như cúm, các tổn thương da, tụ mủ và thường tự khỏi trong vòng vài tuần.

Không giống như sự xuất hiện đột ngột của COVID-19, hiện có vắc xin, phương pháp điều trị và xét nghiệm giúp hạn chế sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ.

Các nhà phân tích cho biết, một thị trường mới có thể làm dịu xu hướng bán bộ chẩn đoán COVID-19 vốn đang chậm lại do nhu cầu xét nghiệm ít dần.

Hơn 550 trường hợp được xác nhận mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được khoảng 30 quốc gia báo cáo kể từ đầu tháng Năm. Phần lớn ở châu Âu và không liên quan đến châu Phi, nơi virus lưu hành. Các cơ quan y tế công cộng nghi ngờ có sự lây truyền trong cộng đồng ở một mức độ nào đó. Hiện chưa trường hợp tử vong nào được báo cáo.

Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết họ dự đoán số ca nhiễm sẽ gia tăng khi giám sát mở rộng. Riêng người đứng đầu chi nhánh WHO tại châu Âu cảnh báo sự lây lan có thể tăng tốc khi mọi người tụ tập tại các bữa tiệc và lễ hội trong mùa hè.

Theo Daniel Bausch - Giám đốc Nhóm Hỗ trợ Nhanh Y tế Công cộng Anh, đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ tương đối đáng kể, nhưng vẫn chưa cần đến hàng trăm nghìn bộ xét nghiệm như những gì diễn ra trong đầu đại dịch COVID-19.

Một số quốc gia, bao gồm Thụy Sĩ và Hà Lan, nơi chỉ báo cáo một số ít trường hợp, nói rằng hiện tại họ có đủ năng lực xét nghiệm bệnh đậu mùa khỉ. Nước Anh, nơi có gần 200 trường hợp đã được xác nhận, đang nỗ lực mở rộng công suất.

Mặc dù các nhà nghiên cứu có thể tiếp cận các hóa chất và vật liệu khác cần thiết để tiến hành xét nghiệm PCR đối với bệnh đậu mùa khỉ, các bộ dụng cụ đang được phát triển bởi các công ty như Roche về mặt lý thuyết cho phép họ có mọi thứ cần thiết ở một nơi như phòng thí nghiệm để xử lý mẫu.

Các bộ dụng cụ xét nghiệm như của Roche vẫn chưa được các cơ quan quản lý cho phép sử dụng theo tiêu chuẩn chẩn đoán y tế, chúng hiện chỉ có sẵn cho mục đích nghiên cứu.

Trong khi đó, hơn một chục công ty niêm yết của Trung Quốc, bao gồm cả Jiangsu Bioperfectus Technologies, đã thêm dấu "CE" về chất lượng theo chuẩn Liên minh châu Âu cho bộ dụng cụ xét nghiệm đậu mùa khỉ của mình.

Chế độ này cho phép các nhà sản xuất thử nghiệm tự chứng nhận rằng họ tuân thủ các quy định của EU và do đó có thể được bán trong khu vực.

Nói chung, có hai loại xét nghiệm: PCR và xét nghiệm kháng nguyên được thiết kế để phát hiện một người hiện đang nhiễm hay không, trong khi xét nghiệm kháng thể cho biết liệu một người đã bị nhiễm trước đó hay chưa.

Virus đậu mùa khỉ là một phần của họ orthopoxvirus, cũng bao gồm bệnh đậu mùa và bệnh đậu mùa bò.

Theo WHO, xét nghiệm PCR là xét nghiệm tiêu chuẩn để phát hiện bệnh đậu mùa khỉ, trong khi cách thức xét nghiệm kháng nguyên và kháng thể ít có khả năng cho kết quả dương tính chắc chắn.

WHO cho biết, hiện chưa rõ liệu những người bị nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng có thể lây lan vi-rút hay không, vì vậy họ cũng chắc liệu có cần xét nghiệm đề phòng các trường hợp nghi ngờ hay không.

Tuy nhiên, vì các trường hợp nghi ngờ được dự kiến ​​sẽ cách ly trong tối đa 21 ngày, các xét nghiệm kháng nguyên nhanh có thể hữu ích.

Hầu hết các nhà sản xuất chẩn đoán đều tập trung vào các xét nghiệm PCR đối với bệnh đậu mùa khỉ. Một số công ty khác, bao gồm Tetracore Inc, đang nghiên cứ các xét nghiệm kháng nguyên nhanh.

Tuy nhiên, các cơ quan y tế cũng cần thận trọng. Ông Bausch cho biết: “Hầu như không có bộ dụng cụ nào, dù được liệt kê để nghiên cứu hay sử dụng cho mục đích khác, được xác nhận rộng rãi. Vì vậy nếu ngẫu nhiên đặt một loại kit xét nghiệm đang bán trên thị trường, thật khó để biết bạn sẽ nhận được gì".

Linh La (theo Reuters)