Các món ăn bổ dưỡng phục hồi sức khỏe của người Uzbekistan

Nằm ở Trung Á, Uzbekistan là nơi hội tụ nhiều nên văn hóa Âu – Á dọc theo con đường tơ lụa nổi tiếng. Vì vậy, bản sắc ẩm thực của Uzbekistan cũng là bức tranh đầy sắc màu, hương vị và cực kỳ tốt cho sức khỏe.

Cư dân ở Uzbekistan thường ăn bằng tay và ngồi trên sàn nhà hoặc bàn thấp - dastarkhan. Họ bắt đầu bữa ăn với đồ ngọt và hoa quả, kế đến là rau và salad. Sau đó sẽ đến món súp, rồi mới tới các món ăn chính.

Sau đây là các món ăn truyền thống, cân bằng dưỡng chất mà người dân Uzbekistan vẫn thường sử dụng.

Súp Lagman

Thoạt nhìn, món súp Lagman là phiên bản Trung Á của mì ramen. Đây là một món canh nhiều gia vị, thịt cừu, mì và rau cải. Nó cũng có trong một phiên bản không nước dùng, trông như món mì spagetti của Ý.

Ngoài phần nước dùng được nấu cẩn thận từ rau củ, thịt, xương và nhiều loại gia vị tốt cho sức khỏe như tỏi, hành, nghệ, ớt chuông, điểm đặc biệt nhất của món súp Lagman chính là thịt cừu.

Cùng thuộc nhóm thịt đỏ, thịt cừu có thành phần dinh dưỡng khá giống với thịt bò, tuy nhiên, lượng protein trong thịt cừu có chất lượng cao hơn, vì những cừu được chăn thả trên đồng cỏ chứ không nuôi nhốt công nghiệp như bò.

Mặt khác, thịt cừu chứa nhiều chất béo có lợi hơn thịt bò. Tỷ lệ giữa omega-3 và omega-6 của thịt cừu khá cân bằng, rất tốt cho sức khoẻ tim mạch. Khoảng 40% mỡ cừu chứa axit oleic. Axit Oleic là chất béo không bão hòa đơn giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Bên cạnh đó, thịt cừu chứa nhiều nguyên tố vi lượng cần thiết như sắt, kẽm, kali cùng các chất chống oxy hoá như creatine, taurine và cholesterol. Creatine là nguồn năng lượng cho cơ bắp, rất hữu ích trong sự tăng trưởng và duy trì khối lượng cơ.

Samsa

Samsa là tên gọi của món bánh bột hình tam giác, nướng giòn trong lò. Hơi giống với món bánh quai vạc, chúng được nhồi bằng nhiều nguyên liệu, bao gồm thịt cừu, thảo mộc và thú vị nhất là bí đỏ.

Những đầu bếp ở Uzbekistan thường sử dụng nhiều gia vị đặc trưng và rau xanh để giúp món ăn thơm ngon. Nhìn chung, các loại gia vị phổ biến bao gồm hạt tiêu đen, hạt thì là đen, ớt cayenne (tươi, sấy khô và xay xát), dâu chua, rau mùi khô, lá bay leaf (lá nguyệt quế), quế và hạt vừng.

Các loại thảo mộc phổ biến gồm thì là dill, rau ngò tây cilantro, cần tây, rau mùi tây parsley, hành lá, tỏi xanh, bạc hà, raikhon (húng quế) và zhambyl (cỏ xạ hương thyme). Tỏi, củ cải, hành tây thường được dùng để nhấn mạnh hương vị.

Loại bánh mì khổng lồ này được người dân Uzbekistan tin rằng đem lại may mắn, nhất là cho đàn ông.

Các loại gia vị, thảo mộc góp phần cung cấp những vitamin thiết yếu cho bữa ăn như vitamin A, E, K, B6, thiamin, riboflavin, niacin, cũng như nhóm nguyên tố vi lượng: sắt, đồng, kẽm,magiê, mangan,.. cùng rất nhiều chất xơ.

Ngoài ra, những loại quả như quả quinsy, lựu, mận tươi và khô, alcha (anh đào hoang dã) và nho khô cũng được bổ sung vào nấu nướng.

Trà và kẹo

Trà tại Uzbekistan là sự kết hợp của nhiều loại cây cỏ, thảo dược tươi hay khô, được phục vụ với lòng mến khách và lễ nghi. Nổi bật nhất là một đặc sản của người Do Thái Bukharian được gọi là Chai Kaymoki - trà xanh pha với sữa, bơ và rắc hạnh nhân lên trên.

Tấn Vĩ (Tổng hợp)