Các bệnh viện lúng túng vì không có phác đồ điều trị nghiện ma túy cho trẻ sơ sinh

Xác định trẻ mắc hội chứng cai nghiện không dễ

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thị Từ Anh, Trưởng khoa Sơ sinh, Bệnh viện Từ Dũ cho rằng, tại TP.HCM có khoảng 22.000 người nghiện ma túy, trong đó có khoảng 2.200 là phụ nữ. Do đó, con số 10 mỗi năm chỉ là bề nổi. 

"Để xác định trẻ sơ sinh mắc hội chứng cai nghiện (NAS), các bác sĩ phải dùng rất nhiều xét nghiệm theo hướng loại trừ dần, từ đó mới biết kết luận chính xác. Sau khi có kết quả, bác sĩ cũng khó khăn khi Việt Nam chưa có phác đồ điều trị hội chứng này. Các thuốc điều trị chứng cai nghiện cho trẻ sơ sinh không đặc hiệu", bác sĩ Từ Anh chia sẻ.

Chẳng hạn, nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bị tăng kích thích do ma túy thì không thể nào dùng thuốc morphine đường uống như người lớn; trong khi hiện chưa có thuốc morphine dạng sirô. Việc phân chia liều lượng như thế nào cũng chưa được quy định cụ thể...

Còn nếu dùng thuốc methadone để cai nghiện cho trẻ, các bệnh viện cũng không được phép, bởi loại thuốc này chỉ được cấp cho các trung tâm điều trị cai nghiện cho người lớn.

Do đó, cách cuối cùng là các bác sĩ sử dụng thuốc phenobarbital để chống co giật cho trẻ mắc chứng cai nghiện. Điểm yếu của thuốc này là chỉ điều trị khi trẻ đã xuất hiện cơn co giật, chứ không phòng ngừa trước cơn co giật, cũng không cải thiện được triệu chứng về tiêu hóa cho trẻ do chất ma túy gây ra.

Bác sĩ khuyến cáo phụ nữ đang cai nghiện bằng thuốc an thần kinh nếu phát hiện có thai thì nên ngưng sử dụng và chuyển sang dùng methadone để cai nghiện ma túy

Bác sĩ Trần Minh Khuyên, Trung tâm Y tế quận 3 (TP.HCM) phân tích: trong 3 tháng đầu thai kỳ, người mẹ sử dụng ma túy thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến thai nhi vì đây là lúc thai nhi hình thành tế bào não và các cơ quan khác.

Nếu phát hiện phụ nữ nghiện ma túy mang bầu, ngay lập tức bác sĩ ngưng tất cả các thuốc điều trị nghiện ma túy, đặc biệt là thuốc chống loạn thần và thuốc an thần kinh.

Nếu dùng các thuốc này trong thời kỳ mang thai, trẻ có thể bị chậm phát triển vì thuốc từ mẹ ngấm vào máu thai nhi. Thậm chí, ngay sau sinh, sản phụ cũng không cho bé bú, vì thuốc an thần sẽ ngấm vào sữa truyền cho bé.

Khi mẹ nghiện ma túy phát hiện có thai, hãy tìm đến sự trợ giúp của bác sĩ để tránh tác hại cho thai nhi. Ảnh minh họa.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Khánh Duy, Giám đốc Trung tâm Cai nghiện ma túy Thanh Đa TP.HCM, khẳng định nếu mẹ lỡ dùng ma túy mà có thai, tốt nhất nên cai nghiện ma túy bằng thuốc methadone.

Nếu thai phụ đang cai nghiện ma túy bằng thuốc an thần thì buộc phải ngưng sử dụng thuốc, vì thuốc này được khuyến cáo không dùng cho phụ nữ có thai. Phác đồ điều trị tốt nhất trong trường hợp này là chuyển sang uống methadone để thay thế ma túy. Gần đến thời điểm sinh con thì ngưng sử dụng methadone để em bé không còn methadone trong máu, tránh cho con mắc hội chứng cai nghiện ở trẻ sơ sinh NAS.

Theo bác sĩ Nguyễn Hữu Khánh Duy, về mặt lý thuyết, nếu mẹ sử dụng ma túy thì trong máu của con cũng có ma túy. Khi đó, trên não của trẻ cũng hằn một cảm giác sung sướng như khi mẹ sử dụng ma túy.

Lúc đó, trẻ đã có cảm giác thèm ma túy ngay từ trong bụng mẹ, khi lớn dễ xuất hiện khuynh hướng "chơi ma túy". Tuy nhiên, điều này chưa được chứng minh rõ ràng trên thực tế.

Hiếu Nguyễn