Cả xã hoang mang vì có nhiều người chết bởi ung thư, sống cạnh kho thuốc độc

Dân lo lắng 

Dẫn chúng tôi đến "thị sát" tại khu vực trước đây từng là nơi chôn thuốc trừ sâu ở hợp tác xã nông nghiệp (HTX NN) Phú Bài, anh Lê Hữu Trí - Phó Chủ tịch xã Thủy Phù lắc đầu ngán ngẩm: "Ngó nhỏ ri đây eng (anh) ơi, hơn 25 năm kể từ khi ra đời HTX này đã từng có 3 người bị bệnh ung thư qua đời. Đó là trường hợp Lê T., Dương Duy H. và Ngô Đức T., tất cả đều mới chết cách đây vài năm.

Ngoài ra còn có ông Phan T. từng công tác lâu năm tại HTX đang mắc bệnh ung thư gan giai đọan cuối. Có tháng chúng tôi phải đưa tang mấy người, đều chết vì ung thư. Họ đang là người khỏe mạnh, lao động bình thường bỗng dưng bị ốm. Có người tháng này đi khám về phát hiện bệnh thì tháng sau chết". 

Bà Lê Thị Bồng về trông cháu và lo hương khói cho con trai mất do bệnh ung thư

Đặc biệt như trường hợp ông Ngô Đức T. vừa mới chết chưa được một năm vì bệnh ung thư  vòm họng. Ông Ngô Đức T. từng là cán bộ hợp tác xã trong khoảng thời gian năm 1990.

Không chỉ có những trường hợp từng làm cán bộ ở HTX NN Phú Bài qua đời vì mắc bệnh ung thư. Tại xã Thủy Phù qua thống kê chưa đầy đủ  vài năm trở lại đây có hơn 100 trường hợp tử vong do mắc bệnh ung thư. Tập trung nhiều ở hai thôn 8A, thôn 6. Trong đó khu vực gần giếng nước chung của cả xóm và cầu Ông Binh trong hai năm  nay có đến 20 người chết vì ung thư.

Tất cả có chung một điểm, khi tái phát bệnh cho đến khi tử vong thời gian diễn ra rất nhanh. Nhiều người còn tỏ ra nghi ngờ giếng làng bị nhiễm chất độc từ kho thuốc trừ sâu vì cho rằng từ lâu giếng này nằm ở vị trí không quá xa so với vị trí của HTX NN và sông Phú Bài. Trong lúc đó suốt thời gian dài giếng này là nguồn nước sinh hoạt chủ yếu của bà con thôn 6.

Nguyên nhân chưa rõ

Để chứng minh chuyện bà con lo lắng là có thật, anh Trí tiếp tục dẫn tôi ghé thăm nhà  người chú ruột của mình là ông Lê Đình Thi ở thôn 6 xã Thủy Phù. Ông Thi mất trong ngày 12/7/2016 vì bệnh ung thư vòm họng. Trong căn nhà nhỏ đang được tu bổ lại, Võ Thị Mỹ Thu 45 tuổi vợ của ông Thi vẫn còn rơm rớm nước mắt.

Bà Thu buồn bã kể lại: "Trong xóm ni không hiểu răng mà hầu như nhà mô cũng có người bị bệnh ung thư rồi chết. Từ chết trẻ, rồi đến chết già. Hễ cứ một tháng là lại có người chết vì bệnh ung thư. Như chồng tôi đây, mới phát bệnh mấy tháng thì bệnh viện đã trả về.

Mình cũng đã cố gắng hết sức để lo vay mượn tiền chữa trị cho anh nhưng đành chịu. Mong muốn bà con ở đây chính là ngành y tế sớm tìm ra nguyên nhân để bà con biết sớm để phòng ngừa".

Mong muốn của bà Võ Thị Mỹ Thu làm sao sớm tìm ra nguyên nhân để trấn an người dân xã Thủy Phù

Trong chuyến về xã Thủy Phù để thực hiện bài viết này, phóng viên được người dân địa phương cung cấp rất nhiều địa chỉ những gia đình có đến 2 vợ chồng, thậm chí là có đến 3 người trong một nhà cùng tử vong do mắc bệnh ung thư.

Đó là các trường hợp vợ chồng ông Lê Ba - Nguyễn Thị Sen (mất 2015), Ngô Đức Tánh - Phan Thị Châu... Hay nhà có cả 3 người cùng chết vì bệnh ung thư như gia đình Dương Duy Huyền, Dương Duy Hậu, Ngô Thị Thu Hậu....

Điều đáng nói hầu hết những gia đình có người thân qua đời vì bệnh ung thư điều có hoàn cảnh khó khăn. Như trường hợp gia đình bà Lê Thị Bồng (77 tuổi) ở thôn 8A, có cậu con trai tên Phan Xuân  mất vào ngày 13/6/2016 vì bệnh ung thư gan.

Kho chứa thuốc trừ sâu ngày trước của HTX NN Phú Bài

Sau khi lo đám cho chồng xong, vợ ông Xuân đã đưa hai đứa con lớn sang Lào làm ăn, để lại bà Bồng phụ giúp lo hương khói cho chồng. 

"Không biết là có phải do nguồn nước trên Khe Lời đổ về sông Phú Bài hay không.Con tui là một cựu chiến binh, từng tham gia chiến đấu ở chiến trường Lào. Trải qua không biết bao lần vào sinh, ra tử cùng đồng đội con trai tôi vẫn không chết ở chiến trường nhưng cuối cùng lại chết vì ung thư trên quê hương", bà Bồng than vãn.

Khu vực hầm trước đây xử lý thu gom chuyển các thùng chứa chất độc hóa học CS phát hiện ở hồ Khe Lời

Cũng theo lời anh Trí, xã đã nhiều lần trình lên ngành y tế, rồi nhờ cấp trên xem xét để trấn an dân. Tuy nhiên thi thoảng mới thấy một vài cán bộ về xã đi thực địa lấy mẫu đến xét nghiệm. Nhiều lần có đoàn đại biểu về tiếp xúc cử tri bà con luôn phản ánh sự việc có nhiều người trong xã chết vì bệnh ung thư. Bà con muốn tìm hiểu rõ nguyên nhân do đâu.

Bà Lê Thị Bồng thay con trai vừa mới mất chăm sóc cháu nội để con dâu đi làm ăn xa

Một nguyên nhân khác theo anh Trí lý giải do thôn 6 và thôn 8A ở cạnh hồ Khe Lời, địa điểm mà cách đây hơn 10 năm người dân phát hiện có hầm chứa súng đạn và hàng chục thùng sắt chứa chất độc hóa học CS của Mỹ trong thời chiến tranh. Xã đã tham gia đề xuất các đơn vị chức năng xử lý thu gom chuyển các thùng chứa chất CS vào hủy, chôn ở khu vực cách hồ Khe Lời khoảng 2km về phía tây, hiện địa điểm này vẫn còn để bản cấm.

"Không biết lực lượng công binh, BCH Quân sự tỉnh ngày trước đã thu gom triệt để chất CS chưa. Nếu còn sót lại sẽ là nguy cơ làm ô nhiễm đất, nguồn nước dẫn đến nhiều người dân ở đây mắc bệnh ung thư", anh Trí băn khoăn.

Trao đổi với phóng viên, một vị lãnh đạo ngành Y tế Thị xã Hương Thủy - Thừa Thiên Huế cho biết: "Chúng tôi đã  thành lập đoàn đi kiểm tra. Lúc nào có kết quả sẽ báo cáo và tham mưu cho lãnh đạo xã Thủy Phù để tìm hướng xử lý.

Trước tiên về phía sở Y tế sẽ phối hợp với Chi cục Môi trường của tỉnh về lấy mẫu nước, đất để xét nghiệm. Việc này mất nhiều thời gian mới có thể đưa ra kết luận chính thức nguyên nhân do đâu.

Thuận Hóa