Ca sĩ Ngọc Tuyền: Mất giọng hát, làm mẹ đơn thân và những ngày tự trách

Những ngã rẽ không định trước

Năm 2006,  giọng ca soprano Ngọc Tuyền xuất hiện cùng Đức Tuấn - bấy giờ đang theo đuổi nhạc kịch - trên khắp các sân khấu lớn nhỏ. Âm vực cao, quãng rộng và liền hơi của Ngọc Tuyền ngay lập tức được chú ý, bên cạnh các giọng hát cổ điển như Thu Giang, Anh Bằng. Hồi ấy, Tuyền vừa tốt nghiệp khoa thanh nhạc - Nhạc viện TP.HCM, ở cái tuổi xấp xỉ 25, một khởi đầu muộn so với những ca sĩ theo dòng nhạc thính phòng, cổ điển.

Ca sĩ Ngọc Tuyền

Cuộc đời Ngọc Tuyền là những ngã rẽ bất ngờ mà chị cứ thuận tình “trôi” theo. Không tham vọng, không sân si, không toan tính thiệt hơn, được mất. Có bao nhiêu nhiệt thành, bao nhiêu năng lượng cứ thế mà cho đi. Hồn nhiên, chân thật.

Có ba từng là văn công chiến trường, mẹ là diễn viên múa không chuyên, Ngọc Tuyền ngay từ nhỏ đã được ba mẹ nuôi dưỡng, tập làm quen với không khí nghệ thuật. Mẹ chính là người cùng nắm tay chị em Tuyền bước vào thế giới ấy khi năm 1994, cả 3 mẹ con cùng thi đỗ vào trường Múa thành phố.

Tài năng của Ngọc Tuyền giúp chị được thăng hạng từ hệ B sang hệ A. Năm ấy, Ngọc Tuyền mới 9 tuổi. 15 tuổi, Tuyền theo vũ đoàn Phương Nam đi múa khắp các tụ điểm sân khấu trong thành phố, từ múa ở các khách sạn phục vụ du khách quốc tế, múa trong các chương trình ca nhạc cho đến múa tại tiệc cưới… Yêu múa, ham diễn nhưng cũng bắt đầu lo ngại “nếu sau này không múa được nữa thì làm gì”, năm cuối cấp, Ngọc Tuyền dừng hẳn việc múa để tập trung học văn hóa mà chưa kịp nghĩ đến việc bảo lưu.

Ngọc Tuyền trong lần xuất hiện tại một chương trình truyền hình thực tế về nhạc cổ điển vào năm 2014

Tốt nghiệp phổ thông, lẽ ra trở về với múa, nhưng nỗi ái ngại của một cô học trò bỏ trường bỏ lớp khiến Tuyền chần chừ. Chị chọn nhạc để học tiếp, để trở thành giáo viên dạy nhạc, sống cuộc đời êm đềm thay vì ôm ấp giấc mơ trở thành ca sĩ. Học được 3 năm, thầy giáo của chị thấy học trò có giọng hát tốt, sợ lãng phí một tài năng, ông khuyên chị thi thẳng vào khoa thanh nhạc.

Ở tuổi 22, trở thành sinh viên hệ đại học, Nhạc viện TP. HCM, vì không qua những năm trung cấp, Ngọc Tuyền phải nỗ lực gấp đôi, gấp ba sinh viên bình thường để bắt kịp kiến thức và kỹ năng của bạn bè. Tuyền nói, đó là những năm tháng trong trẻo và vui vẻ. Cuộc sống của chị quanh đi quẩn lại chỉ có luyện thanh, học nhạc và đi múa kiếm tiền ăn học. Điều khiến chị vui nhất là đã kịp quay lại trường múa hoàn thành 2 năm dang dở. Ngày Ngọc Tuyền tốt nghiệp, bạn bè ai cũng ngạc nhiên vì con đường kỳ lạ của chị.

Hình ảnh của Ngọc Tuyền trong lần quảng bá album Queens of the Night

Thay vì chỉ gắn bó với công việc giảng dạy, Ngọc Tuyền tìm thấy một bản thể khác khi đứng trên sân khấu. Chị thương ánh đèn, say những tràng pháo tay của khán giả, song trên hết, chị hạnh phúc vì được hát, được giải tỏa nguồn năng lượng sâu thẳm bên trong. Không chỉ hát các bài thuần cổ điển, thính phòng, Ngọc Tuyền còn tỏa sáng ở sân khấu nhạc giao thoa cổ điển, sân khấu nhạc rock với khán giả đại chúng khi hát cùng Đức Tuấn, nhóm UnlimiteD. Phantom of the Opera - ca khúc Ngọc Tuyền hát cùng Đức Tuấn trên khắp các sân khấu - cuối cùng lại được người nghe hưởng ứng khi chị đồng hành cùng Viết Tân, một giọng nam cao vút và trong của nhóm UnlimiteD. Bản thu bài hát này cũng chính thức được đưa vào album Tái sinh của nhóm vào năm 2007.

Nghe bài hát Phantom of the Opera - Ngọc Tuyền hát cùng nhóm UnlimiteD:

Ngọc Tuyền cũng ấp ủ làm album. Quê hương - album đầu tay của chị gần như hoàn chỉnh, cuối cùng tạm gác vì Ngọc Tuyền cảm thấy “thiêu thiếu cái gì đó”. Mãi đến năm 2012, Queens of the Night, một album kết hợp giữa cổ điển và nhạc dance, Ngọc Tuyền hát cùng Triệu Yên mới ra đời. Đó cũng là giai đoạn rực rỡ của thể loại này khi phía Bắc, Mỹ Linh tung Chat với Mozart I, Phạm Thu Hà khẳng định bản thân với Classic meets chillout. Vẫn nghĩ, cuối cùng Ngọc Tuyền đã có thể cất cánh và bước thêm lên một bậc nữa trong sự nghiệp ca hát. Nhưng, như chị chiêm nghiệm: “Đâu phải cái gì mình muốn là được”.

Những nốt trầm giông bão

Ngọc Tuyền đã có khởi đầu với âm nhạc bằng phẳng và thuận lợi. Nhưng bản tính vô lo, hồn nhiên mà đôi khi chính chị cũng thừa nhận là “lười” khiến chị chậm hơn người khác. Một ca sĩ muốn thành công, giọng hát hay thôi chưa đủ mà còn cần một ê-kíp hiểu con đường họ đang đi, thậm chí có thể định hướng, hối thúc họ. Họ cần cả nguồn tài chính dồi dào để có thể đi xa và đi sâu trên con đường đã chọn.

Ngọc Tuyền không có tất cả những yếu tố đó, ngoại trừ một giọng hát hay. Bản tính ngại va chạm nên môi trường nào thấy có nguy cơ là chị lùi. Tuyền lại là người tốt và cả nể quá mức, ai nhờ gì cũng gật đầu mà không biết từ chối, đến khi ngoảnh lại, chẳng được sống là chính mình mà cũng chẳng có gì nhiều trong tay.

Bìa album Queens of the Night

Ngọc Tuyền nói, cho đến vài năm gần đây, chị mới học được cách khước từ những điều mình không thích. Đó cũng là lúc chị đi qua một cơn khủng hoảng lớn, đúng hơn là nỗi ám ảnh với bất kỳ ai theo đuổi nghiệp cầm ca: mất đi giọng hát!

Sóng gió từ đời sống cá nhân ập xuống, Ngọc Tuyền đơn thân vượt cạn, bảo vệ lựa chọn của chị trước sự thất vọng của những người thân yêu, trước miệng lưỡi của người đời, chị đều có thể vượt qua hết, dẫu chẳng hề bình thản, dẫu có lúc nghe trái tim gào thét. Nỗi thất vọng về một người đã từng rất yêu và tin tưởng, Ngọc Tuyền cũng đã vượt qua.

Thời điểm mất đi giọng hát là lúc Ngọc Tuyền như rơi vào vực thẳm

Thế nhưng, di chứng của tất cả những điều đó gặm nhấm chị, khiến chị căng thẳng quá mức. Có người căng thẳng thì mất ngủ, ảnh hưởng tinh thần. Còn chị, căng thẳng và nỗi buồn bào mòn cơ thể, khiến chị bị trào ngược dạ dày. Ngọc Tuyền lặng lẽ rời sân khấu, nhìn lớp đàn em trẻ tuổi, nhiệt huyết vượt qua mình, lòng không khỏi chua xót, chạnh lòng và buồn bã.

Rất nhiều lần nước mắt đã rơi khi chị nhớ về những tháng năm son trẻ, rực rỡ, chẳng biết gì ngoài hát. Một đêm chị có thể hát liền tù tì 4-5 show, mỗi show 4-5 ca khúc mà hiếm khi nào thấy mệt.

“Không chỉ là buồn bã, đôi lúc, tôi cảm thấy… ganh tỵ với các bạn. Tôi tự trách bản thân, mình đã có một giọng hát như vậy, mình đã có khởi đầu như vậy nhưng bây giờ, thử nhìn lại mình xem...”- Ngọc Tuyền thành thật.

Ngọc Tuyền hiện đã học được cách cân bằng mọi thứ

Sự yêu mến của khán giả là hạnh phúc không thể bì; sự lãng quên của khán giả là một cú tát nghiệt ngã. Giữa quá nhiều tên tuổi trẻ tài năng, cái tên Ngọc Tuyền dần chìm vào quá khứ. Những show diễn thưa dần. Đứng lớp giảng bài cho học trò, Ngọc Tuyền không còn cảm thấy được giọng của chị nữa. Cơn khủng hoảng lớn dần, lớn dần. Chị càng cố gắng, cảm giác tuyệt vọng càng xâm chiếm.

Cho đến một ngày, chị chấp nhận buông xuôi tất cả, không nghĩ về giọng hát, không nghĩ về nỗi buồn. Điều duy nhất chị nghĩ là sức khỏe và con trai. May mắn đã mỉm cười khi Ngọc Tuyền gặp những đồng nghiệp từng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Họ không những chỉ bày cách giúp đỡ mà còn lên dây cót tinh thần cho chị.

Bài học lớn nhất mà Ngọc Tuyền học được là biết cách nói không với những điều mình không thích.

Ngọc Tuyền của hiện tại đã học được cách cân bằng. Chị không giận dỗi khước từ sự chăm sóc từ người đàn ông chị đã từng thương yêu dành cho con. Chị buông bớt việc để có thời gian chăm sóc, ở bên con nhiều hơn. Chị và anh trở thành hai người bạn tốt trong cuộc sống. Chị chưa lúc nào ngỏ lời nhờ anh giúp điều gì, nhưng anh đủ tinh tế để nhận ra lúc nào chị cần anh và sẵn sàng giúp đỡ.

Ngọc Tuyền nói, lúc này đây, chị cảm thấy lòng nhẹ tênh, cũng là lúc chị cảm thấy nguồn năng lượng đang dần trở lại. Biết đâu chừng, một năm nữa, khán giả đại chúng sẽ lại nghe tiếng hát cao vút đẹp đẽ như cái tên của chị cất lên trong một chương trình. Và, cũng biết đâu chừng, hai, ba năm nữa Ngọc Tuyền sẽ lại có một album phòng thu mới. Bởi, trải nghiệm mang đến cho giọng hát của Ngọc Tuyền độ sâu mà bất cứ giọng ca trẻ nào cũng thèm muốn. Bởi, nhắc đến âm nhạc, ánh mắt chị chưa bao giờ thôi lấp lánh, trái tim chị chưa khi nào thôi rộn rã.

Hoàng Linh Lan
Ảnh: Khoa Trần + Tư liệu