Cà phê và những điều thú vị có thể bạn chưa biết

Từ cuối những năm 1990, Việt Nam đã trở thành quốc gia sản xuất cà phê lớn thứ hai trên thế giới. Với nhiều người dân Việt Nam, một ngày mới sẽ không có ý nghĩa nếu chưa có tách hay ly cà phê có thể tìm thấy ở khắp mọi nơi: trên vỉa hè đông đúc hay trong tiệm cà phê văn phòng sang chảnh.

Có nhiều điều thú vị về cà phê mà không phải ai cũng biết - Ảnh: Reliant Coffee

Thế nhưng, điều đó không có nghĩa là chúng ta biết hết mọi thứ về cà phê. Dưới đây là những thông tin thú vị dành cho những tín đồ của món “đồ uống quốc dân” này.

Cà phê được phát hiện nhờ những… chú dê

Theo những câu chuyện truyền miệng thì giống cây cà phê được Kaldi, một người chăn dê sống ở  Ethiopia phát hiện ra khi thấy những con dê của mình bỗng dưng có những biểu hiện kỳ lạ như hưng phấn, nhảy nhót nhiều hơn và mất ngủ vì ăn phải những hạt nhỏ màu đỏ từ loại cây kỳ lạ trên cánh đồng. Kaldi đã nếm thử vài hạt và dần cảm nhận được những sự thay đổi khác thường bên trong cơ thể mình.

Một vị thầy tu thấy lạ, hỏi nguyên nhân thì được Kaldi cho biết, anh ta cảm thấy tinh thần hưng phấn hơn nhờ vào hạt của loại cây kỳ lạ. Vị thầy tu sau đó đã đi lấy giống cây này và trồng trong tu viện của mình, giúp cho cây cà phê bắt đầu được người dân trồng từ đó.

Chàng nông dân Kaldi bên những con dê nhảy múa vì say cà phê - Ảnh: compatible-capsules

Brazil là quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới

Brazil là một trong những nước xuất khẩu cà phê hàng đầu trên thế giới. Năm 2016, Brazil đã sản xuất 2,59 triệu tấn cà phê. Điều này không khiến ai ngạc nhiên bởi Brazil luôn đứng đầu trong danh sách các quốc gia sản xuất cà phê tiên tiến nhất trong hơn 150 năm qua. Có khoảng 300.000 trang trại cà phê phân bổ rải rác trên khắp đất nước Brazil.

Sản xuất cà phê đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Brazil và là một động lực trong nền kinh tế của đất nước. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Brazil đã sản xuất 58 triệu bao cà phê loại 60kg trong năm tài chính 2019-2020, chiếm hơn một phần ba sản lượng của thế giới.

Brazil là nước xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới - Ảnh: Agrolatam

Cà phê ngon hơn khi được trồng trên cao

Độ cao ảnh hưởng rất lớn đến cây cà phê và là yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển của loại cây này.

Cây cà phê được trồng càng cao so với mực nước biển thì sự sinh trưởng và phát triển càng diễn ra chậm hơn. Chu kỳ nuôi quả kéo dài dẫn đến sự hình thành đường (các thành phần carbohydrate) phức tạp bên trong hạt cà phê cho ra những hương vị đa dạng, phong phú và độ chua cân bằng hơn.

Ngoài ra, trồng ở trên cao sẽ ít có côn trùng gây hại nên hạt cà phê chứa hàm lượng caffeine thấp và vị đắng cũng cân bằng hơn.

Mất nhiều thời gian để có thể trồng và thu hoạch cà phê

Không giống như việc pha một tách cà phê bằng máy với chỉ vài phút là xong, quá trình trồng và thu hoạch cà phê thường mất rất nhiều thời gian.

Thông thường thì sau ba năm phát triển thì cây bắt đầu cho thu hoạch trái. Thời gian thu hoạch cà phê thường là mùa thu, tầm tháng 9 và tháng 10 Âm lịch. Việc thu hoạch cà phê được chia làm nhiều đợt bởi trái cà phê  thường không chín đồng loạt mà chín từ từ.

Người nông dân cần nhiều thời gian để trồng, thu hoạch và chế biến cà phê - Ảnh: Comunicaffe

Có 2 giống cà phê chính là Arabica và Robusta

Arabica và Robusta là hai giống cà phê được trồng rộng rãi và phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. Với điều kiện sinh trưởng và hình thái khác nhau nên chất lượng, hương vị cũng hoàn toàn khác biệt.

Hạt cà phê Arabica có hình dáng dài (elip), rãnh ở giữa hạt hay có hình lượn sóng. Trong khi đó, hạt cà phê Robusta nhỏ hơn và hơi tròn, rãnh giữa thường có đường thẳng. Hàm lượng caffeine cả hạt cà phê Arabica là khoảng 0,9 - 1,7%, trong khi hàm lượng này ở hạt Robusta rất cao: 2,5%. Người nước ngoài, đặc biệt là ở các nước phương Tây, thường rất ưa chuộng hạt cà phê Arabica chế thành các món đặc trưng như: Espresso, Cappuccino, Latte...

Hạt cà phê Arabica có vị chua, tuy nhiên vị của cà phê Arabica không chua hẳn mà khi nuốt vào sẽ có vị đắng, đó gọi là hậu vị của cà phê; đặc biệt sau khi pha chế có mùi hương rất quyến rũ. Cà phê Robusta có vị đắng đặc trưng, hương thơm nhẹ hơn Arabica.

Cà phê giúp phụ nữ bớt trầm cảm

Ai cũng có thể uống cà phê, nhưng nếu là phụ nữ thì nguy cơ bị trầm cảm của phái đẹp có thể giảm đi nhiều lần. Nghiên cứu mới đây của Khoa Y tế Cộng đồng thuộc Đại học Harvard cho biết, với những phụ nữ uống từ 4 tách cà phê trở lên mỗi ngày thì nguy cơ bị trầm cảm giảm đi 20%.

Cà phê giúp phụ nữ giảm bớt căng thẳng - Ảnh: Look Studio

Nguyễn Thuận