Ca khúc ‘Kim’ là sáng tác của Y Vân hay Y Vũ?

“Cớ sao buồn này Kim? Cớ sao sầu này Kim? Ai thương em hơn anh mà tìm...”, với những khán giả yêu thích dòng nhạc tình thì đây chắc chắn là những giai điệu không hề lạ. Tuy nhiên, nhiều năm qua người ta vẫn ghi chú đó là tác phẩm của nhạc sĩ Y Vân. 

Trong chương trình Tình khúc vượt thời gian mới đây, phát sóng vào ngày 24/3/2018, ca khúc được giới thiệu là sáng tác của nhạc sĩ Y Vân. Mới đây, trong thông tin giới thiệu của chương trình Hãy nghe thôi hát, cũng cho rằng đây là sáng tác của Y Vân. Sử dụng cú pháp tìm kiếm tác giả của ca khúc Kim, không ít kết quả cũng cho rằng là của nhạc sĩ Y Vân. Tuy nhiên, nhạc sĩ Y Vũ cho biết ông mới là tác giả của bài hát này. 

“Về mặt thông tin đại chúng tác giả ca khúc Kim bị nhầm lẫn rất nhiều, cả trong nước lẫn hải ngoại. Trong bản in để phát hành, người ta có ghi rõ rằng phát hành Sóng Nhạc, hoà âm Y Vân. Tuy nhiên, mọi người không đọc kỹ và cứ căn vào tên Y Vân để cho rằng anh trai tôi là người sáng tác nên ca khúc này. Nhưng chính xác đây là sáng tác của tôi”- nhạc sĩ Y Vũ khẳng định. 

Ngay cả danh sách được niêm yết trên website của Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VH-TT&DL) - danh sách mà các đơn vị tổ chức biểu diễn, sản xuất chương trình thương căn cứ vào đó để hoàn thiện danh sách tác phẩm cho chương trình của mình - tên tác giả ca khúc Kim cũng được ghi là "Trần Tấn Hậu (Bút danh: Y Vân)". 

May mắn cho nhạc sĩ Y Vũ, phía Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam  (VCPMC) đã tiến hành xác minh và tìm hiểu, xác nhận nhận đây là sáng tác của ông và từng nhiều lần tiến hành bảo vệ quyền nhân thân này của công, dẫu không dễ. 

Trong văn bản gửi cho kênh VTV9 vào ngày 24/4/2018, VCPMC yêu cầu phía đài phải chỉnh sửa lại cho đúng tên tác giả là Y Vũ. Tuy nhiên, đến hiện tại, tiết mục trong chương trình Tình khúc vượt thời gian vẫn còn để nguyên tác giả ca khúc Kim là nhạc sĩ Y Vân.

“Những năm qua tôi vẫn nhận được tiền tác quyền từ ca khúc này. Vừa qua, phía VCPMC đã có văn bản gửi đi các đài để đòi lại quyền nhân thân ca khúc này cho tôi”, nhạc sĩ Y Vũ chia sẻ.

Bản in phát hành ca khúc Kim mà nhạc sĩ Y Vũ còn giữ. Trong đó, vai trò của nhạc sĩ Y Vân chỉ là nhạc sĩ hoà âm.

Nói về quá trình ra mắt ca khúc này, nhạc sĩ Y Vũ kể: Cuối năm 1963, ông sống và làm việc tại Bà Rịa. Tuy nhiên, đến tối ông lại thường ra trung tâm Vũng Tàu để chơi, nhảy đầm. Tại một vũ trường, Y Vũ và một người bạn có quen một cô vũ nữ tên Kim. Kim lại thích tính nghệ sĩ của Y Vũ hơn nên dành nhiều tình cảm hơn người bạn kia. 

“Kim mang trong mình căn bệnh tim nên thường mệt. Khi quen nhau dần về sau tôi mới biết rõ bệnh tình của cô ấy. Thời gian sau đó, tôi về Sài Gòn thì nghe thông báo là Kim đã mất. Ca khúc Kim được tôi viết vào năm 1964, hoàn thiện và xuất bản đầu tiên vào ngày 17/7/1965 do phía công ty Diên Hồng phụ trách. Sau đó, công ty Sóng Nhạc phát hành cả đĩa hát có bài này”.

Văn bản do phía VCPMC phát đi, đòi quyền nhân thân ca khúc Kim cho nhạc sĩ Y Vũ

Nhạc sĩ Y Vũ cũng cho rằng sự nhầm lẫn này là tên tuổi giữa ông và anh trai nên không quá nặng nề. Tuy nhiên, nam nhạc sĩ khẳng định sự nghiệp sáng tác của ông và nhạc sĩ Y Vân là hoàn toàn tách biệt.

Thuỵ Khuê