Cá Hồi Hoang và âm nhạc không toan tính

So với ngày đầu, thứ âm nhạc không toan tính của Cá Hồi Hoang đã đi được một quãng xa. Trên hành trình không được trải thảm đỏ ấy, những gã trai nhiều tâm sự vẫn luôn hồn nhiên rằng dù có điều gì xảy ra, hãy chọn sống theo cách vô tư nhất.

Bơi một dòng khác

Thị trường nhạc Việt đang chuộng dòng nhạc indie - âm nhạc từ những người trẻ tự sáng tác, tự hát. Thế giới âm nhạc của Cá Hồi Hoang nằm trong khái niệm indie ấy. Cả ba thành viên Viết Thành (Thành Luke), Nguyễn Thanh Minh và Bùi Khắc Đạt đều không nghĩ một ngày Cá Hồi Hoang sẽ trở thành nhóm “chủ soái” của dòng nhạc indie ở Sài thành so với Ngọt band của miền Bắc. Cá Hồi Hoang không gọi đó là thành công vang dội vì biết nhóm vẫn đang vừa đi, vừa thử nghiệm nhưng thỉnh thoảng trong cuộc nói chuyện, họ cũng cười khoái chí  vì may thay cách đây hai năm, nhóm không giải thể.

Cá Hồi Hoang có xuất phát điểm là nhóm nhạc học sinh cấp III, sau khi hoạt động được 5 năm thì giải thể, còn lại Thành Luke và Nguyễn Thanh Minh. Về sau, vào đại học, nhóm bổ sung Bùi Khắc Đạt và lấy tên Cá Hồi Hoang. Cá hồi luôn bơi ngược dòng, nhóm cũng xác định ngay từ đầu rằng sẽ khó khăn để đi đường xa cùng nhau và kiếm được tiền từ thứ âm nhạc đôi lúc cứ “dở dở ương ương thế nào đấy” là điều không tưởng. Nhưng cho đến hiện tại, Cá Hồi Hoang không còn xem con đường mình đi là ngược dòng mà đó là việc bơi một dòng khác, lựa chọn một con đường riêng.

“Chúng tôi chẳng biết tính toán gì với âm nhạc của mình. Bạn thấy có lạ không khi người ta ngày càng phải đặt mục tiêu cao hơn, chạm tới những đỉnh cao hơn thì nhóm cứ bay bay, mơ mơ. Chúng tôi hài lòng với con đường đang đi dù có lúc thấy sao tăm tối, buồn chán quá. Gọi đó là sự bồng bột của tuổi trẻ hay gọi đó là sự liều lĩnh? Chúng tôi không biết nữa, chỉ thấy mình đang vui với âm nhạc do nhóm làm ra và niềm vui này có nhiều người đang cùng chia sẻ”, Thành Luke nói.

Ba gã trai quê Đà Lạt nói về cột mốc quan trọng năm 2017, thời điểm ngỡ rằng Cá Hồi Hoang không thể đi cùng nhau được nữa. Nếu điều đó xảy ra, Thành Luke sẽ vẫn làm nhạc nhưng không bên cạnh hai thành viên còn lại. Còn Thanh Minh sẽ tiếp tục công việc là bác sĩ da liễu như lâu nay đã từng. Khắc Đạt sẽ làm các công việc liên quan đến thiết kế, chăm chỉ nuôi đàn mèo ngày càng đông. 

Ca khúc 5AM - Cá Hồi Hoang:

“Bây giờ, chúng tôi đã tự tin để nói về những thất bại. Giai đoạn khó khăn nhất là năm 2017, sau album 3 - Gấp, Cá Hồi Hoang định dừng lại vì quá nhiều khó khăn, không tìm được hướng nhưng rồi sau tour GAP, nhóm được đón nhận nồng nhiệt. Sự kiên nhẫn và lòng tự tin, chúng tôi học được hai điều đó. Nhóm đã liên tục cố gắng nhưng khi thành công gần đến lại muốn từ bỏ và may thay, Gấp đã cứu chúng tôi”, Thành Luke chia sẻ.

Cá Hồi Hoang không toan tính rằng âm nhạc sẽ đạt được những thành công nào, ví như những giải thưởng mà nhiều người trẻ muốn sở hữu để định danh bản thân hay âm nhạc sẽ mang về cho các thành viên bao nhiều tiền. Họ vẫn say mê sáng tác, say mê hát ngay cả trong những lúc mông lung nhất về hướng đi. Đương nhiên, dẫu không toan tính về vật chất và những giá trị cộng thêm, nhưng trong chính âm nhạc của Cá Hồi Hoang vẫn có sự trưởng thành theo từng giai đoạn. Đó là việc lắng nghe thị trường, ý thức làm nghề chuyên nghiệp hơn, tôn trọng bản thân và khán giả.

Ai cũng là phiên bản đặc biệt

Phóng viên: Ngay khi Hiệu ứng trốn chạy, show diễn lớn nhất trong sự nghiệp đang diễn ra, nghĩ về thất bại năm 2017, Cá Hồi Hoang muốn nói điều gì?

Cá Hồi Hoang: Cảm ơn album 3 - Gấp, show GAP đã cứu Cá Hồi Hoang. Cảm ơn chúng tôi đã không bỏ cuộc. Ngày đó, album 2 của chúng tôi quá khác so với album 1 dẫn đến việc tour diễn sau đó thất bại. Khán giả sốc với những gì nhóm trình diễn trên sân khấu. Cho đến đầu năm 2017, đĩa bán không được, lượng nghe không ổn mới là bi kịch thật sự. Chúng tôi viết album 3 và nghĩ rằng nó như một lời chào tạm biệt. Sau khi album 3 bất ngờ được đón nhận, mọi người quay lại nghe album 2 và phản hồi không đến nỗi tệ.

* Bây giờ, nếu cho nhóm chọn ra mắt một sản phẩm tương tự album 2 - đương nhiên đó là thành quả các bạn hài lòng nhưng lạ với khán giả - thì nhóm có chọn?

- Khi ra mắt các sản phẩm hay trình diễn trong thời điểm hiện tại, nhóm sẽ chia ra một nửa sáng tác cũ và một nửa mới. Đó là bước đi an toàn vì cảm giác đứng trên sân khấu, hát những ca khúc mới mẻ giúp bản thân nhóm không thấy chán, nhưng chúng tôi sợ cảm giác bên dưới là đám đông quá yên tĩnh. Có thể, họ không hiểu chúng tôi đang hát gì, âm nhạc đó quá tệ hay có khả năng khán giả muốn hát theo nhưng không thể. Chúng tôi hay nghĩ về việc tương tác với khán giả, cũng nghĩ đến thị trường, thị hiếu người nghe để điều chỉnh hướng đi liên tục.

* Đó là sự chuyên nghiệp nhưng liệu có đánh mất bản sắc của chữ “hoang” trong tên nhóm? 

- Chúng tôi lạ phải không? Vì không hoàn toàn cũ, cũng chưa hẳn mới nhưng nhóm thích từ “lạ”. Cá Hồi Hoang rồi sẽ chẳng là ai đó khác được vì chúng tôi vẫn tôn trọng cảm xúc của nhóm đầu tiên, nhưng những khán giả đã theo nhóm xứng đáng được thưởng thức âm nhạc ở mức chấp nhận được. Chúng tôi không khiêm tốn nhưng âm nhạc của nhóm không phải dành cho số đông nên nếu liều như album 2, chúng tôi cũng sẽ làm khi có nhiều sáng tác phù hợp nhưng chúng tôi không thể tự đẩy mình vào tình huống khó. Nhóm nhạc nào rồi cũng phải lớn lên, Cá Hồi Hoang sẽ cẩn trọng hơn trong từng bước đi của mình.

* Trong nghệ thuật, nghệ sĩ cần có cá tính nhưng những thứ có vẻ cá tính cũng không ít. Giọng hát của Thành Luke lạ và bạn có cố làm nó lạ không?

- Giọng hát là một phần của tác phẩm âm nhạc, không phải là điều quan trọng nhất. Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ mình phải khác người, phải tinh quái, phải cá tính để tạo ấn tượng. Nhiều khi chúng tôi còn ước gì mình giống người ta cho cuộc đời dễ dàng hơn một chút. Nếu không chấp nhận gò mình theo một khuôn khổ nào khác thì mỗi người sinh ra đều đặc biệt. 

Chúng tôi chỉ phát triển theo khuynh hướng nghệ thuật, cá tính mà bản thân thích. Bạn chỉ có thể bộc lộ cá tính thật khi bạn tự nhiên nhất, là chính mình và không giả tạo. Tôi thích những âm thanh phải có gì đó lạ lạ, phá phách một tí chứ không thể sạch hoàn toàn.

Hết mực - Cá Hồi Hoang:

* Những người hồn nhiên nhất rồi cũng phải lớn lên theo thời gian, Cá Hồi Hoang hẳn toan tính nhiều hơn với âm nhạc của mình chứ?

- Chúng tôi rất dở khi nói về đường hướng hoạt động. Ngày trước, khi không được khán giả đón nhận như lần cả nhóm hát trên sân khấu, chúng tôi sốc. Hay lần hát tại sự kiện và có một cộng đồng nhỏ trong sân khấu hát theo, chúng tôi vui như nhận được quà. 

Niềm vui của nhóm nhỏ lắm. Như lần bắt đầu tour Hiệu ứng trốn chạy, chúng tôi chọn Đà Lạt là điểm đến đầu tiên thay vì chọn nơi này làm trạm cuối như những lần khác. Đà Lạt là một nơi an toàn vì bao giờ về nhà cũng cho mình cảm giác an tâm, ít nhất sẽ có gia đình và bạn bè thân quen ủng hộ. Khi trước, chúng tôi về nhà để dừng chân sau hành trình dài. Nhưng ai rồi cũng cần lớn lên và bây giờ, hành trình bắt đầu từ nhà. Nói là chúng tôi bơi ra biển lớn cho văn vẻ nhưng cảm giác bắt đầu từ một nơi an toàn có ý nghĩa lớn với nhóm. Còn tính toán chi tiết về âm nhạc, chúng tôi cũng có tính nhưng đó là những kế hoạch ngắn hạn, vừa sức và mang lại cho nhóm niềm vui.

Thành công đâu chỉ cần may mắn

* Người ta nói nhiều về những ca khúc giúp một cá nhân nổi tiếng nhanh chóng, như Hong Kong 1 chẳng hạn, Cá Hồi Hoang có muốn viết một cổ tích như thế? 

- Tôi chưa nghe Hong Kong nhưng có biết, nghe nói đó là một bản thu chỉn chu. Tôi nghĩ may mắn không phải là cái gì đó tự nhiên ập tới như vận may cờ bạc mà vì Hong Kong xuất hiện đúng thời điểm. Có lẽ là sự mới lạ, là âm nhạc, nội dung... Điều gì cũng hợp lý cả. Như sở thích, có người thích vui nhộn thì có người thích trầm lặng nhưng chắc chắn, đó không phải may mắn trên trời rơi xuống.

Cá Hồi Hoang luôn quan niệm đi lên từ con số 0. Bạn làm việc càng nhiều thì may mắn càng dễ tới. Chỉ đơn giản như vậy. Bây giờ làm nhạc rất dễ, nhiều clip tung lên mạng và “bùm”, bạn trở nên nổi tiếng. Nếu đó là việc ngẫu nhiên, chúc mừng vì bạn có được xuất phát điểm tốt, chỉ cần hoạt động nghiêm túc thêm là đủ. Còn nếu xác định đó là cách duy nhất để nổi tiếng thì không nên, điều gì nhanh đến thì nhanh đi. 

* Nhưng ai cũng cần khán giả, càng đông khán giả sân khấu càng vui hơn chứ?

- Không ai có thể từ chối khán giả đến với mình nhưng bao nhiêu người cảm được, trụ lại, đồng hành mới là điều quan trọng. Cá Hồi Hoang từng diễn ở những sân khấu không thuộc về mình và sốc với những gì được nhận lại. Chúng tôi ráng nhìn nhau, tương tác với nhau để không quá chán với những gì đang diễn ra. Sau một vài lần nhận lời xuất hiện ở những sân khấu mà số lượng khán giả có thể khiến bạn thấy choáng ngợp thì bây giờ, chúng tôi muốn ít khán giả hơn nhưng mọi người trân trọng không gian âm nhạc đó.

* Vậy âm nhạc của Cá Hồi Hoang có gì để dù nhiều tiền, những chương trình lớn cũng không thuyết phục được nhóm tham gia?

- Nếu thỏa hiệp, có khi chúng tôi đã giàu có hơn chăng? Âm nhạc của nhóm không có gì cao siêu cả, chỉ là những câu chuyện của các thành viên, của những người xung quanh và có khi do mình “bịa” ra. Điều duy nhất tôi muốn khi các bạn lắng nghe Cá Hồi Hoang là các bạn sẽ cảm nhận âm nhạc của nhóm giúp ích cho cuộc sống theo một cách nào đó về mặt cảm xúc, giải trí. Tôi không muốn mang lại sự tiêu cực trong âm nhạc. nhiều người nói nhạc của nhóm buồn, nhưng dù có buồn, nỗi buồn đó cũng phải tích cực. 

* Từng nhiều lần thừa nhận chẳng hiểu gì về khái niệm indie trong âm nhạc, cho đến hiện tại, nhóm đã sáng tỏ hơn về dòng nhạc mình đang đi chưa?

- Phải định nghĩa indie là sao nhỉ? Chúng tôi vẫn không biết định nghĩa như thế nào. Nhưng có vẻ, indie bây giờ đã thật sự lan tỏa. Nhiều bạn làm nhạc indie còn rất trẻ. Dù mới bắt đầu nhưng một số đã kết hợp với ca sĩ nổi tiếng để ra sản phẩm. Từ những cá nhân giỏi và các sản phẩm chất lượng như thế, thị trường nhạc Việt nhiều màu sắc hơn và cộng đồng indie cũng lớn mạnh hơn. Trong vòng 2 - 3 năm, lượng khán giả đến nghe show, mua đĩa của Cá Hồi Hoang cũng tăng lên nhanh chóng.                                                                                                                                    
* Ở tuổi của các thành viên hiện tại, những được mất khi theo nghề cũng đã nhìn thấy. Các bạn có hoang mang về con đường phía trước?

- Chúng tôi đã qua thời điểm để phải lo sợ về mọi thứ vì điều cần xảy ra thì sớm muộn rồi cũng tới. Nếu bây giờ cứ hoang mang về con đường phía trước mà không dám bước thì Cá Hồi Hoang chẳng biết mình sẽ làm được gì. Như năm 2017, nhóm gần như tuyệt vọng thì bất ngờ có được phao cứu sinh, mà chiếc phao đó cũng tự chúng tôi tìm ra. Trong mọi hoàn cảnh, hãy luôn kiên trì và làm việc hết mình thì mọi chuyện rồi cũng sẽ ổn hoặc nếu chưa ổn, nhưng còn một trái tim yêu đời thì có gì để sợ nữa đâu.

* Nghe có vẻ mơ hồ và đầy hoài nghi về tương lai...

- Chúng tôi chẳng mất gì trong suốt thời gian qua. Chúng tôi có được sản phẩm, khán giả, bạn bè; có được điểm tựa để biết con đường sắp tới nhóm cần đi như thế nào. Còn mất tiền hay thời gian thì ba tôi luôn nói rằng, nếu bị ai khác lấy mất tiền, cứ xem như đó là một khoản học phí cần trả. Trong cả tỷ lựa chọn, nếu mình chọn điều này thì chắc chắn không còn cơ hội để thực hiện việc khác một cách tốt nhất. Chuyện gì cũng có cái giá của nó. Tương lai như thế nào, mơ hồ hay tươi sáng, nhóm chẳng có gì phải đáng tiếc hay tự đắc vì điều quan trọng là các thành viên vẫn đang hài lòng, đang vui với cuộc sống hiện tại. 

* Cám ơn Cá Hồi Hoang đã chia sẻ. 

Diễm Mi (thực hiện)
Ảnh: nhân vật cung cấp