Bước tiến lớn của phim Việt ở thị trường nước ngoài

Khuấy động phòng vé
Sau khi lập kỷ lục doanh thu trong nước, bộ phim Mai (đạo diễn Trấn Thành) đang tiến đến thành tích ấn tượng khác: phim Việt đầu tiên và duy nhất thu được 1 triệu USD sau 3 ngày đầu công chiếu ở khu vực Bắc Mỹ và châu Âu. Trong lúc Mai có mặt ở gần 200 rạp tại 2 châu lục thì từ ngày 28/3, một phim Việt khác là Đóa hoa mong manh (đạo diễn Mai Thu Huyền) cũng đang được chiếu ở 60 cụm rạp trên khắp nước Mỹ. Đoàn phim đang tiến hành 16 buổi ra mắt và cinetour kéo dài từ ngày 21/3 - 4/4.

Phim Mai được khởi chiếu trên 200 rạp tại 9 quốc gia ở Bắc Mỹ và châu Âu trong cùng ngày

Cùng với việc mở rộng số rạp nhận chiếu, tổ chức chương trình quảng bá rầm rộ khắp nước Mỹ, phim Việt gần đây còn đạt được thành tích đáng kể ở phòng vé nước ngoài. Kẻ ăn hồn giành tốp 1 phòng vé Campuchia trong ngày đầu công chiếu (ngày 26/2). Tại Myanmar, phim đứng đầu doanh thu phim nước ngoài trong tuần đầu ra mắt (ngày 26/1). Anh Thiên A. Phạm - nhà sáng lập 3388 Films, công ty sản xuất và phát hành chuyên về phim châu Á, Đông Nam Á - cho biết: “Cách đây khoảng 5 năm, việc chiếu một phim Việt ở 8-10 rạp tại 1-2 tiểu bang Mỹ là kỳ công. 2 năm gần đây, 3388 Films là công ty đầu tiên phát hành phim Việt trên 50 rạp ở 30 tiểu bang Mỹ. Trước đó, không có công ty phát hành ở Bắc Mỹ nào thích thú hay chấp nhận rủi ro để mở đường như chúng tôi. Khi 3388 Films đã mở rộng thị trường thì bây giờ một bộ phim Việt được phát hành ở 60, 70, 80 rạp là chuyện bình thường”.

Nói thêm về những bước tiến gần đây của phim Việt khi ra nước ngoài, chị Tường Vi - nhà sản xuất cấp cao của CJ HK Entertainment (đơn vị sản xuất phim Mai) - chia sẻ: “Trước đây, có nhiều phim cũng được bán ra nước ngoài, như Bằng chứng vô hình được 10 quốc gia và lãnh thổ phát hành, nhưng tính gộp cho cả việc chiếu ở rạp lẫn chiếu trên ti vi hoặc trên các nền tảng khác. Do vậy, Mai được coi là phim đầu tiên đổ bộ hoành tráng nhất đến các rạp quốc tế. Khi chiếu ở nước ngoài, khán giả chủ yếu vẫn là khán giả Việt ở hải ngoại, nhưng nếu không tiếp cận được khán giả Việt ở hải ngoại thì khó đến với khán giả quốc tế. Tất nhiên, phim Việt còn gặp khó khăn về mặt giấy tờ, thủ tục mỗi khi vào một nước nào đó; chẳng hạn ở New Zealand, các khâu này khá rườm rà, tốn nhiều thời gian. Ở Mỹ thì liên quan đến vấn đề xếp phim ở rạp, tức là tại thời điểm mình muốn chiếu phim, có nhiều phim lớn của Mỹ hay không, nếu có, các rạp sẽ khó xếp suất cho một phim có tệp khách hàng nhỏ như phim từ Việt Nam”.

Trailer phim Mai:

Có đi mới thành đường

Anh Thiên A. Phạm cho biết: “Nhìn chung, báo chí nước ngoài đã bắt đầu quan tâm hơn và đang chú ý nhiều về tiềm năng lẫn sự phát triển của điện ảnh Việt Nam. Những phim Việt gần đây do 3388 Films phát hành được họ đánh giá cao. Điển hình là phim LIVE: Phát trực tiếp được nền tảng trực tuyến hàng đầu bằng Anh ngữ dành cho điện ảnh châu Á là Asian Movie Pulse chọn là 1 trong 5 phim hàng đầu trong số 30 phim Đông Nam Á hay nhất năm 2023. Phim Người vợ cuối cùng nhận được những đánh giá tích cực từ các nhà phê bình phim nước ngoài trong thời gian chúng tôi phát hành phim ở Bắc Mỹ. Đây là điều rất hiếm và là động lực mạnh để 3388 Films tiếp tục đưa phim công chiếu ở châu Âu, đánh dấu là phim Việt đầu tiên được chiếu tại các rạp multiplex ở Cộng hòa Séc”.

Đoàn phim Đóa hoa mong manh là phim Việt hiếm hoi có lịch trình quảng bá rầm rộ ở nước Mỹ

Để có được bước tiến đáng kể như hiện nay, phim Việt phải đáp ứng những đòi hỏi khắt khe. Chị Tường Vi cho biết: “Đơn vị phát hành ở nước sở tại làm phụ đề, nộp đủ các loại giấy tờ cần thiết, thương thảo với các rạp; các rạp xem bản phim và cân nhắc độ hấp dẫn của phim, rồi nhìn vào lượng khán giả thường xuyên của rạp với tệp khán giả mà phim hướng tới để xếp lịch chiếu. Với một đất nước có lượng phim khổng lồ như Mỹ, để có những suất chiếu giờ đẹp, ở rạp lớn là điều không dễ. Vòng đời của mỗi phim ở rạp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ việc bộ phim phải đủ hấp dẫn đối với một lượng khán giả lớn, có bệ phóng mạnh về doanh thu từ quê nhà và chiến dịch phát hành tốt, tức là biết nhắm tới đối tượng khán giả rõ ràng. Hiện các phim Việt vẫn chiếu tập trung ở các rạp chủ chốt chứ chưa trải rộng khắp như một phim lớn của nước bản địa. Tuy nhiên, có đi mới thành đường. Nếu không có những bước đầu tiên đi thâm nhập thị trường, cố gắng thương thảo với các rạp lớn, sẽ khó mở rộng phạm vi tiếp cận khán giả cho sau này”.

Nhìn nhận về khán giả, anh Thiên A. Phạm cho rằng: “Khi phim Việt được phát hành ở Bắc Mỹ, khán giả hoặc là người Việt hoặc người bản xứ. Nếu không phải người Việt, dĩ nhiên sẽ kén chọn vì họ có nhiều sự lựa chọn hơn và họ chưa có dịp tiếp cận thường xuyên với điện ảnh Việt. Việc gì cũng vậy, khi chưa biết thì khó làm quen, quen rồi dễ tiếp cận và chấp nhận. Khi lượng khán giả này có cơ hội xem thêm nhiều phim Việt chất lượng, họ sẽ thưởng thức và nhận thấy tiềm năng của phim Việt’’’.

Hương Nhu