Bước đột phá của nhà hát nghệ thuật Phương Nam

Tưng bừng xiếc - rối

Ra mắt trong mùa diễn tết vừa qua với dự kiến ban đầu là 18 suất diễn (kéo dài đến 12 tết), những người tâm huyết và lạc quan nhất với nghệ thuật xiếc cũng không thể ngờ được vở kịch xiếc Vùng đất kỳ bí (kịch bản: Thục Trâm, đạo diễn: Quốc Công) bỗng trở thành vở diễn “hot” nhất năm 2025. Đến nay, qua 3 đợt tăng suất diễn theo yêu cầu, Vùng đất kỳ bí đã chạm mốc 40 suất diễn và vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Lần đầu tiên, xiếc TPHCM “cháy vé” trong thời gian dài, thậm chí có thời điểm “sập mạng” vì quá tải lượng truy cập mua vé online. Cũng lần đầu tiên, một vở diễn xiếc trở thành “hiện tượng mạng xã hội” được bàn tán và lan tỏa khắp các nền tảng. Đi xem Vùng đất kỳ bí và check-in ở rạp xiếc bỗng trở thành trào lưu rầm rộ trong giới trẻ. “Hiện nay, vé đã bán hết các suất diễn trong tháng Ba và đầu tháng Tư. Dự kiến sẽ tiếp tục mở bán thêm trong thời gian tới” - đạo diễn Lê Diễn - Giám đốc nhà hát nghệ thuật Phương Nam - cho biết.

Vở kịch xiếc Vùng đất kỳ bí với những khung hình đậm chất điện ảnh đã “cháy vé” đến hết tháng Ba - Nguồn ảnh: Nhà hát nghệ thuật Phương Nam

Cùng thời điểm, tuy không rầm rộ như xiếc, đoàn Rối Rồng Phương Nam của nhà hát nghệ thuật Phương Nam cũng hoạt động rất hiệu quả. Vở múa rối nước Giấc mơ nàng tiên cá (kịch bản: Cao Phương Dung, đạo diễn: Thu Thủy) kín ghế suốt mùa diễn tết và duy trì được 70% lượng khán giả từ sau tết đến nay - chiều hướng rất tích cực đối với hoạt động biểu diễn rối nước những năm qua.

Vùng đất kỳ bí và Giấc mơ nàng tiên cá là 2 vở diễn có chất lượng nổi bật với nhiều sáng tạo của loại hình và cả mặt bằng chung sân khấu TPHCM những năm gần đây. Vùng đất kỳ bí là vở kịch xiếc có quy mô lớn nhất, thể hiện nhiều kỹ thuật khó, sử dụng dàn đạo cụ đổi mới nhiều nhất từ trước đến nay. Còn vở rối nước Giấc mơ nàng tiên cá tiến thêm một bước trong việc đổi mới đề tài lẫn dàn dựng loại hình nghệ thuật cổ truyền lâu đời bậc nhất nền sân khấu dân tộc. Cả 2 vở diễn đều phát huy cao độ sức hút đặc trưng của loại hình xiếc và rối nước, đồng thời bổ sung, dung hòa hiệu quả nhiều kỹ thuật hiện đại cùng cách thể hiện giàu tính giải trí, cuốn hút người xem.

Không phải là hiện tượng

Lý giải về sự thành công của đơn vị qua 2 vở diễn vừa qua, giám đốc nhà hát nghệ thuật Phương Nam Lê Diễn khẳng định: đây không phải “hiện tượng nhất thời” hay “cầu may” mà là thành quả từ quá trình bồi đắp nền tảng lâu dài. Trước Vùng đất kỳ bí, nhà hát nghệ thuật Phương Nam đã có những Mekong show, Ba Tư huyền bí, Cha rồng - Mẹ tiên, Ví dầu - Thang âm đầu đời... đều là những chương trình được đầu tư chỉn chu, dàn dựng thu hút, phô diễn được tài năng của nghệ sĩ xiếc. Vùng đất kỳ bí lần này là sự đúc kết và phát triển cao hơn từ những tác phẩm trước đây.

Vùng đất kỳ bí, vở kịch xiếc có quy mô lớn nhất, thể hiện nhiều kỹ thuật khó, sử dụng dàn đạo cụ đổi mới

“Quan trọng nhất là yếu tố con người. Vở diễn tập hợp dàn diễn viên đang độ sung sức và kỹ thuật biểu diễn ngày càng điêu luyện qua nhiều vở diễn lớn trước đó. Đạo diễn Nguyễn Quốc Công bước vào độ chín của nghề với quá trình tích lũy kinh nghiệm ở nhiều lĩnh vực đã mạnh dạn áp dụng nhiều kỹ thuật, công nghệ mới cho vở. Từ trước đến nay, nhảy múa vốn là sở đoản của diễn viên xiếc, nhưng lần này, các bạn đã tập động tác khớp đến từng nốt nhạc chứ không phải chỉ đồng đều. Tất cả vận hành nhịp nhàng, tạo cảm giác như một đội bóng ra sân, tuy không có ngôi sao nhưng luôn cháy hết mình” - ông Lê Diễn phân tích.

Đoàn Rối Rồng Phương Nam cũng đang có một đội ngũ lành nghề và trẻ trung. Hiện nay, do không có trường đào tạo múa rối, đơn vị phải lấy nhân lực từ lĩnh vực khác về đào tạo. Tuy nhiên, họ đều là những người có nền tảng đào tạo tốt, có người tốt nghiệp đạo diễn, học diễn viên kịch và cả cải lương. Nhờ đó, các vở diễn rối của nhà hát đều giàu tính sáng tạo, ứng dụng được nhiều mảng miếng từ các loại hình sân khấu, làm người xem bất ngờ.

Nhiều bạn trẻ cho biết lần đầu đi xem xiếc và rối nhờ những clip review trên TikTok. Chị Thùy Trang - người làm công tác tổ chức biểu diễn xiếc lâu năm - cho rằng: việc Vùng đất kỳ bí trở thành “hiện tượng” giải trí thời gian qua nhờ nhà hát nghệ thuật Phương Nam chú trọng hơn đến hiệu quả truyền thông, chủ động đẩy mạnh quảng bá trên TikTok; từ đó, thu hút được nhiều khán giả tuổi teen - đối tượng chủ yếu sử dụng TikTok - đến xem. Lúc này, chất lượng vở diễn mới quyết định giữ chân khán giả và chính các bạn tiếp tục tạo hiệu ứng lan tỏa cho tác phẩm.

“Những năm qua, chúng tôi đặc biệt chú ý nâng cao chất lượng hình ảnh quảng bá vở diễn, các trailer giới thiệu cũng được quay rất điện ảnh. Các bối cảnh, phục trang, ánh sáng… không chỉ mang đến hiệu ứng thị giác cho người xem trực tiếp mà chụp hình lên cũng rất đẹp. Như vở diễn Vùng đất kỳ bí lần này chụp góc nào cũng đẹp, trang phục diễn viên chìm thôi nhưng lên hình lại ấn tượng” - ông Lê Diễn cho biết.

Ninh Lộc