Bức tranh chợ tết quê

Hồi nhỏ theo má đi chợ tết, có lẽ điều thích thú nhất với đứa con nít 10 tuổi hồi đó là đứng lại nghe quảng cáo, nhiều khi say sưa, trì níu tay má mấy lần để nghe cho hết đoạn quảng cáo đang lúc vui. Tuy là thích vậy nhưng tôi chỉ nhớ mấy ông quảng cáo thuốc, dầu gió, dầu cù là các loại, đồ nhôm, thau xoong, nồi…

Bức tranh chợ tết quê với tôi suốt đời luôn có những tiếng rao hàng ngày tết của những người đàn ông, thường là vui tính hay vì họ quảng cáo vui? Tôi hiếm thấy phụ nữ hô quảng cáo ngoài chợ. Nhờ vậy mà chợ tết quê thường vui hơn chợ thành phố vì có những người bán hàng với những câu rao hay quảng cáo vui nhộn này!

Vòng vàng bán ngày tết

Sáng 24 tháng Chạp tôi ra chợ, ngay đầu chợ có một ông cầm xấp khăn trải bàn, loại bằng nhựa, tay ông giơ cao miệng rao to: “Mua khăn trài bàn đi. Mua đi chớ quên”, làm tôi nhớ má quá chừng. Nhớ hồi ấy, giáp tết, má đi chợ ngày ba bốn lần, quên thứ này, thứ kia lại quày quả lên chợ. Hôm nào trưa quá thì má nhẩm tính ngày rồi nói: “Thôi để mai đi, chợ còn mấy ngày nữa”.

Tôi nhón nhén chân bước vài khu hàng thịt cá bỗng nghe tiếng rao từ sau lưng: “Mua đi quại, vòng xơ men cho cháu đeo ba ngày tết. 50 ngàn 2 bộ vòng”. Tôi ngoái lại nhìn, có 2 người đàn ông, trước mặt trải 2 tấm bạt, trên 1 tấm là vòng vàng chuỗi ngọc... tấm kia kim chỉ, nút và đồ dùng các thứ linh tinh như: bàn chải đánh răng, đũa, khăn, lót nồi, thau, rổ… Những thứ rất dễ quên khi đi chợ, nhất là những ngày tết cần thay mới trong nhà. Trông 2 người đàn ông bán hàng rất vui vẻ, thỉnh thoảng lại nói câu trêu đùa những người phụ nữ bán gần đó.

Những người bán hàng vui tính

Chợ quê tôi còn có điều hay nữa là ở những hàng rau củ, tôi thấy có để sẵn những cái ghế nhựa thấp (kiểu đòn ngồi) cho người ngồi mua lựa chọn đỡ mỏi chân. Tôi ngồi xuống một cái ghế nhựa thấp lựa ít cà chua, khoai tây, thấy đôi chân mình được thư giãn thật!

Hàng rau hành

Tuy nhiên, trong cái không gian ồn ào, vội vã thì cũng có những hàng ngồi lặng lẽ chờ người mua, như hàng trầu cau chẳng hạn. Những bị “combo” trầu, cau, vôi được gói sẵn trong bịch nhỏ, tôi không biết bây giờ có nhiều người mua cúng không nhưng bạn tôi bảo ngày tết xưa bán rất được, thường trầu cau người ta mua trễ để cúng tất niên. Tôi dừng lại xin cô bán trầu cho chụp tấm hình, cô cười nói:

“Trời quơi, yêu đời dữ hén”.

Tôi đùa lại: “Đời mà không yêu, đi yêu ai cho người ta phụ? Đời chẳng phụ bạc ai, chỉ có ta phụ đời mà thôi”.

Cô bán trầu thấm ý sao đó, cười ngặt nghẽo. Gần đó có một cậu trẻ ngồi với tràng trầu câu, sung giữa hàng hoa và trái cây, cậu yên lặng nhìn chung quanh chộn rộn. Tôi không biết ngày hôm nay cậu bán hết không?

"Combo" trầu, cau, vôi

Bức tranh chợ tết quê còn điều thích nữa với các bà nội trợ là rau vườn nhà trông tươi ngon, tuy nhiên trái cây, bánh mứt các thứ nhiều lúc “chợ chạy” rồi mà vẫn còn nhiều, tôi không biết họ làm sao bán hết trước đêm giao thừa.

Hàng trầu cau, sung

Tôi để ý, chợ tết quê chỉ có những hàng ăn uống là mau dọn vì hình như ai cũng lười nấu đồ ăn sáng ở nhà trong những ngày chộn rộn này?

Một bà bán rau hành nói một mình: “Tết cũ chưa quên, tết mới lại đến. Năm nay không có 30, lại thấy càng nhanh hơn, vội hơn”.

Một góc đồ hàng bông ở chợ

Năm nay miền Trung thời tiết lạnh hơn mọi năm, đi chợ tết tôi hay nghĩ đến má. Ngày xưa trời lạnh như vầy, má hay nói: “Trời này chỉ có bỏ trả lửa nằm mới ấm”. Lại nhớ cái trả lửa ngày xửa xưa của má là cái thau nhôm cũ, méo mó, đáng lý bỏ đi thì được má tận dụng làm trả lửa. Một lớp tro bên dưới rồi đến lớp than hồng (vài cục nhỏ xíu) rồi phủ lên trên mặt một lớp tro mỏng nữa, má đặt dưới gầm giường. Tối đi chơi về, chui vô mùng ngủ với má, ấm ơi là ấm. Đến nửa đêm trả lửa nguội, thỉnh thoảng thức giấc thấy mà xuống giường, kéo trả lửa, bơi tro ra cho ấm hơn. Từ cái trả lửa lại nhớ lan man những món bánh ngày tết cần phải sấy qua lửa như bánh hạt sen, bông lan…

Bây giờ thứ gì ở chợ quê cũng có từ những món bánh trái đắt tiền cho đến cái bánh bông lan bán theo chục có 15 ngàn đồng.

Mỗi ngày đi chợ tết lại càng thấy nhớ má!

Kim Duy