'Bóng ma' ở Hollywood

Vụ việc ông trùm quyền lực nhất ở Hollywood bị lôi ra ánh sáng sau 30 năm bưng bít những hành vi ghê tởm của mình đã tiếp thêm sức mạnh cho những người “yếu thế”, đặc biệt là phái đẹp, đứng lên vạch trần “mảng tối” ở Hollywood: nạn quấy rối tình dục, gạ tình đổi vai.

Bước vào Hollywood là cơ hội đổi đời của nghệ sĩ nên biết bao người “ngúc ngoắc muốn vô” trong lúc những “con cá trong lờ đỏ hoe con mắt”. Nếu không có thực tài, bản lĩnh và đam mê diễn xuất, bất cứ ai cũng dễ dàng vấp phải những cú va đập đủ hủy diệt ước mơ.

Jennifer Lawrencetrong Đấu trường sinh tử. Cô là nữ diễn viên có thái độ mạnh mẽ trong việc đấu tranh đòi sự bình đẳng giữa nữ - nam trong công nghệ điện ảnh

Một Hollywood của quấy rối tình dục

Nữ giới ở Hollywood luôn bị đối xử bất công mà đáng sợ nhất là nạn bị các nhà sản xuất, đạo diễn quấy rối tình dục. Rất nhiều nữ diễn viên đều có trải nghiệm này thuở mới vào nghề.

Ngôi sao của bộ phim Nhiệm vụ bất khả thi 2 - Thandie Newton, khi đi thử vai lúc mới 18 tuổi, đã bị đạo diễn đòi chạm vào ngực. Gwyneth Paltrow sốc khi được đề nghị kết thúc cuộc gặp gỡ trong phòng ngủ. Susan Sarandon từng bị nhà sản xuất phim bồng, ném lên bàn. Charlize Theron, năm 19 tuổi, bị kêu đến thử vai tại nhà riêng của một nhà sản xuất phim và được ông ta tiếp trong bộ đồ ngủ kiểu của ông trùm Playboy Hugh Hefner. Người mẫu Jenny McCarthy bị Steven Seagal yêu cầu cởi đồ khi cô thử vai cho phim Under Siege 2.

Mẫu số chung của những gã yêu râu xanh ở Hollywood là những người đàn ông lớn tuổi, có quyền, có tiền. Thế và lực của họ đủ khiến các nạn nhân dẫu muốn lên tiếng cũng không dám, sợ bị trả thù, công việc bị ảnh hưởng. 

Diễn viên Rose McGowan (trái), Ashley Judd (giữa) là hai trong số những nạn nhân của Harvey Weinstein (phải)

Một nạn nhân của Arnold Schwarzenegger cay đắng nói: “Bạn có thể làm gì chứ? Ông ta là diễn viên có thù lao cao nhất thế giới, tôi chỉ là một người làm công”. Cô đào Rose McGowan - một trong những nạn nhân của Harvey Weisntein - cho biết mình không kiện ra tòa việc bị ông cưỡng bức bởi một luật sư nói rằng cô sẽ “không thể thắng ông chủ studio đó vì cô từng đóng cảnh nóng”. 

Tâm lý sợ hãi, xấu hổ, bất lực của nạn nhân giúp những gã dê xồm như Harvey Weinstein ung dung giở trò hết năm này qua tháng khác và sẵn sàng bịt miệng bất cứ ai tố cáo mình. Theo tờ New York Times, Harvey từng dùng tiền dàn xếp ít nhất tám vụ cáo buộc lạm dụng tình dục với những người phụ nữ khác nhau, trong đó Rose McGowan được trả 100.000 USD để im lặng.

Nhưng vài ba năm gần đây, phái đẹp ở Hollywood bắt đầu lên tiếng mạnh hơn về nữ quyền. Sau hơn bốn thập niên, qua tố cáo của nạn nhân, công chúng mới biết chuyện đạo diễn Bernardo Bertolucci ép Maria Schneider đóng cảnh sex trong bộ phim kinh điển The last tango in Paris; chuyện đạo diễn Roman Polanski cưỡng hiếp Renate Langer tại nhà riêng hồi năm 1972, hay đạo diễn Bryan Singer xâm hại tình dục hai trẻ vị thành niên muốn xin vai cách đây 15-16 năm.

Người hùng của màn ảnh Hollywood Arnold Schwarzenegger cũng là 1 nhân vật nằm trong danh sách bị tố cáo có hành vi lạm dụng tình dục

Các nạn nhân giờ đã chỉ đích danh thủ phạm chứ không còn úp mở. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hồi năm 2015, cô đào Ashley Judd kể, mình từng bị tấn công tình dục, và chỉ đến gần đây mới tường thuật chi tiết chuyện bị Harvey Weinstein gọi đến khách sạn, đề nghị cô ngắm mình tắm nuy và quan hệ tình dục.

Danh hài nổi tiếng Bill Cosby bị tố cáo từ năm 2005, nhưng phải đến 10 năm sau mới phải ra tòa, sau khi các nạn nhân liên hệ với nhau để cùng lên tiếng. Giữa năm ngoái, ông trùm truyền thông Roger Ailes - Chủ tịch kiêm CEO kênh truyền hình Fox News - phải từ chức sau khi bị phụ nữ đồng loạt tố cáo quấy rối tình dục - hành vi Roger đã làm suốt hơn 50 năm qua.

Việc Roger Ailes từ chức và Harvey Weinstein bị sa thải có thể xem như thành công bước đầu trong việc vén bức màn bí mật ở Hollywood - nơi đầy hào quang lấp lánh nhưng cũng ẩn chứa những góc tối đáng sợ. 

Những điều luật kinh khiếp

Từ Marilyn Monroe đến Meryl Streep, dù danh tiếng vang dội đến đâu, vẫn phải chịu lép so với đồng nghiệp nam. Khoảng cách thu nhập là thực tại vô lý ở Hollywood.

Trong phim No strings attached, Ashton Kutcher đảm nhiệm số lượng phân cảnh tương đương Natalie Portman nhưng nhận được thù lao gấp 3 lần cô

Jennifer Lawrence (từng đoạt Oscar Nữ diễn viên xuất sắc) kiếm 52 triệu USD thu nhập diễn xuất trong năm 2015 - cao nhất trong số các nữ diễn viên. Trong khi đó, Robert Downey Jr. dẫn đầu bảng thu nhập của diễn viên nam ở mức 80 triệu USD dù đóng ít phim hơn nữ đồng nghiệp.

Natalie Portman, người được đánh giá là một trong những diễn viên có tài năng và học thức nhất Hollywood (sở hữu cả tượng vàng Oscar và Quả cầu vàng) cay đắng chia sẻ trường hợp “người thật việc thật” giữa cô và Ashton Kutcher - bạn diễn trong phim No strings attached. Ashton xuất hiện với số phân cảnh tương đương, thậm chí ít hơn Natalie, lời thoại cũng ít hơn cô nhưng nhận thù lao gấp ba. 

Diễn viên gạo cội Meryl Streep, Viola Davis cũng như thế hệ diễn viên trẻ như Rooney Mara, Amanda Seyfried, Sienna Miller và Jacqueline Bisse đã thẳng thừng đòi một cuộc cách mạng thu nhập, kêu gọi bình đẳng giới trong mọi ngành nghề. 

Jennifer Lawrence tiết lộ chính vai diễn nữ chiến binh Katniss Everdeen trong loạt phim Đấu trường sinh tử đã truyền cảm hứng, giúp cô xóa bỏ sợ hãi để cất tiếng nói đấu tranh vì quyền lợi nữ diễn viên. Tại lễ trao giải Oscar 2016, nữ diễn viên Patricia Arquette (giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc), sau lời cảm ơn người thân, đã kêu gọi mọi người hãy giành lấy công bằng cho các nữ diễn viên. 

Nữ diễn viên Viola Davis truyền cảm hứng tại lễ trao giải Oscar 2017

Tại Cannes 2014, nữ đạo diễn Jane Campion (nữ đạo diễn duy nhất từng giành giải Cành cọ vàng đến thời điểm ấy) không quên nhắc: “Ngành công nghiệp điện ảnh như một miếng bánh mà diễn viên nam đã chiếm phần lớn”.

Một luật ngầm khác ở Hollywood là sự bất công đối với các diễn viên da màu. Đầu năm 2016, đạo diễn Spike Lee và nữ diễn viên Jada Pinket Smith (vợ Will Smith) khiến làng phim ảnh thế giới dậy sóng vì tuyên bố tẩy chay lễ trao giải Oscar. Lý do được đưa ra là Viện Hàn lâm điện ảnh Mỹ (AMPAS) đã gạt tên nhiều diễn viên da màu xứng đáng, tài năng khỏi danh sách đề cử.

Làn sóng tẩy chay chỉ lắng dịu khi AMPAS công bố danh sách đề cử với sự hiện diện của Denzel Washington, Ruth Negga, Mahershala Ali.

Lịch sử Hollywood từng chứng kiến nhiều trường hợp vai diễn đóng khung cho diễn viên da màu và diễn viên gốc Á nhưng cuối cùng lại về tay diễn viên da trắng như trường hợp nữ diễn viên da trắng Rooney Mara thủ vai công chúa da đỏ Tiger Lily trong phim Cậu bé Peter Pan.

Dù cống hiến nhiều cho điện ảnh Hollywood, Denzel Washington vẫn bị nhiều lần kỳ thị do là người da màu

Chưa bao giờ nghệ sĩ da màu có lực đẩy mạnh mẽ như khi nữ diễn viên Viola Davis giành danh hiệu Nữ diễn viên phụ xuất sắc mùa Oscar 2017. Cô là nghệ sĩ da màu đầu tiên nhận trọn ba giải thưởng quan trọng: Tony Awards (sân khấu), Emmy Awards (truyền hình) và Oscar (điện ảnh). Từ một cô bé da màu sống qua ngày trong khu ổ chuột nghèo khó, cô đã vươn lên, vượt qua những định kiến về chủng tộc, về giới và trở thành ngôi sao tại Hollywood.

Xóa bỏ bất công ở Hollywood không phải là chuyện không tưởng nhưng rất cần những nỗ lực bền bỉ của các nghệ sĩ. Họ sẽ viết lại luật cho thế giới Hollywood, nơi ranh giới phải - trái, đúng - sai rất mỏng manh. 

Quang Huy - Thiên Như (Theo Forbes, Hollywood Reporter)