Bóng hồng hiếm hoi trong nội các của ông Trump?

Hôm 18/11, báo Mỹ Washington Post đưa tin, Thống đốc tiểu bang Nam Carolina Nikki Haley đã được Tổng thống đắc cử Donald Trump mời gặp mặt tại Trump Tower ở Manhattan, New York. Động thái này góp phần xác nhận đồn đoán nữ thống đốc trẻ nhất nước Mỹ (44 tuổi) đang được xem xét về một chức vụ quan trọng trong nội các mới. Theo các nhà phân tích, bà Nikki Haley có thể trở thành Bộ trưởng Lao động, Bộ trưởng Thương mại, thậm chí là Ngoại trưởng.

Ngày 19/11, bà Haley đã có phát biểu về cha mẹ mình, những người nhập cư từ Ấn Độ đến Mỹ tìm cuộc sống mới khi trong túi chỉ còn 8 đô-la. Bà nhấn mạnh, dù đảng Cộng hòa mới giành lại được quyền lực sau 16 năm Nhà Trắng trong tay đảng Dân chủ, nhưng cũng không thể quên những người nhập cư và người da màu đã ủng hộ cho chiến thắng hôm nay.

Thống đốc Nikki Haley phát biểu tại Câu lạc bộ báo chí quốc gia (NPC) ở Washington năm 2015 - ẢNH: REUTERS

Kênh truyền thông hàng đầu của Mỹ CNN ngày 17/11 có bài “Dù có làm bộ trưởng hay không, Nikki Haley vẫn là một ngôi sao”. Theo đó, điều lạ lùng nhất xảy ra là trong bối cảnh cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton mới thất cử trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, lại xuất hiện một nhân vật từ tiểu bang Nam Carolina, người có thể trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, là bà Nikki Haley.

Nếu con gái của người nhập cư Ấn Độ trở thành nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ, bà có thể làm được điều ông Barack Obama từng làm: phá vỡ rào cản trên đường vào Nhà Trắng nhờ sự hậu thuẫn của các nhóm cử tri Mỹ.

Dù 43% cử tri nữ đã giúp ông Trump mở toang cánh cửa vào Nhà Trắng, nhưng nhóm cộng sự thân tín của ông lại “thuần nhất đáng ngạc nhiên”: gần như toàn bộ đều là người da trắng và là đàn ông. Danh sách 13 cố vấn kinh tế tham mưu cho ông Trump từ tháng 8/2016 cũng toàn “quý ông” da trắng.

Những cái tên đang được bàn tán ở Washington lúc này lại chỉ càng củng cố thêm cho sự thiếu đa dạng, vì ngoài bà Nikki Haley, hầu như không có thêm phụ nữ nào có khả năng được chọn vào những vị trí quan trọng.

Tờ New York Times thống kê, hiện có 48 ứng viên trọng yếu đang được “dòm ngó” cho các vị trí hàng đầu trong nội các của ông Trump, trong đó chỉ có năm phụ nữ. Báo mạng Vox, cùng Politico và NBC cũng dự báo trong danh sách 47 ứng cử viên sáng giá cho chính quyền Trump chỉ có tám phụ nữ và hai người đàn ông da màu.

Theo NBC, ngoài Haley, trong danh sách rút ngắn tân nội các của Trump còn có các gương mặt nữ Pam Bondi, Sarah Palin, Victoria Lipnic, Jan Brewer, Mary Fallin, Cynthia Lummis, Carol Comer và Leslie Rutledge, nhưng không có chỗ cho những phụ nữ dày dạn như Paula Dobriansky, Meghan O’Sullivan và Margaret Scobey.

Còn nhớ, khi ông Justin Trudeau được bầu làm Thủ tướng Canada, đã bổ nhiệm vào nội các mới của mình một tỷ lệ nam nữ chưa từng có tiền lệ: 50- 50. Được hỏi về quyết định này, vị thủ tướng trẻ chỉ nói: “Đã là năm 2015!”.

Dưới chính quyền của Tổng thống đắc cử Donald Trump, có thể bức tranh của Mỹ sẽ “lùi về” thập niên 1970. Căn cứ sự chuẩn bị cho quá trình chuyển giao quyền lực từ đảng Dân chủ sang đảng Cộng hòa, rõ ràng số phụ nữ được ông Trump xem xét đề cử vào các chức vụ trọng yếu ít hơn bất kỳ chính quyền nào trước đó, từ thời Tổng thống Gerald Ford.

Có cơ sở để cho rằng nội các của ông Trump chỉ có dưới 10% phụ nữ, trong khi nội các của Tổng thống Obama có 35% nữ, nội các của ông Bill Clinton có hơn 20% nữ, nội các của các tổng thống George H. W. Bush, Ronald Reagan và Jimmy Carter có thành viên nữ xấp xỉ 20%. Đáng chú ý, trong cương lĩnh tranh cử, Hillary Clinton hứa thành lập một chính phủ có 50% phụ nữ.

Theo các nhà phân tích, việc loại phụ nữ khỏi nội các không chỉ là sai lầm về chính trị, khiến việc ra quyết định trở nên đơn điệu, mà còn nguy hiểm trong những trường hợp cần sự tiếp cận linh hoạt và mềm dẻo, như triển khai quân lực và đối phó với lực lượng thánh chiến của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Các ý kiến nhấn mạnh, nhóm tác chiến nào có phụ nữ thường tránh được thái độ tự tin quá mức, quyết định ít rủi ro hơn và tập trung vào giải quyết vấn đề hơn là quan tâm đến cái tôi. Sự hiện diện của phụ nữ đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực an ninh, vì các nghiên cứu cho thấy, những nhóm toàn nam giới thường “liều lĩnh”, thiếu cẩn trọng hơn trong các thực nghiệm mô phỏng chiến trường.

Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump rất chú tâm thực hành việc tuyển dụng mới, tuyên bố các công ty của mình sử dụng nhiều nữ hơn nam ở những vị trí điều hành - một tuyên bố lập tức bị một số cơ quan truyền thông lật tẩy.

Trong khi Trump và con gái Ivanka tự hào tuyên bố chiến lược tuyển dụng của họ cho chính phủ mới là chọn những người “có trình độ nhất” cho công việc, thì báo chí Mỹ lại cho rằng ông hầu như không quan tâm đầy đủ đến phụ nữ, nói gì đến phụ nữ có chuyên môn! 

Cẩm Hà (Theo CNN, Pri.org, Politico, NBC)