Bộ trưởng TNMT chỉ ra 'lỗ hổng' khiến Việt Nam có nguy cơ thành 'bãi rác của thế giới'

Tại phiên chất vấn chiều 31/10, ĐBQH Hà Thị Lan (Bắc Giang) trăn trở về vụ việc hàng trăm container rác thải, phế liệu không có người nhận khiến Việt Nam có nguy cơ trở thành “bãi rác của thế giới”.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Trần Hồng Hà khẳng định, đây là vấn đề không phải các bộ ngành không biết, không chủ động. Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo, Việt Nam cũng đã có đầy đủ thông tin về nhiều nước bên cạnh đã cấm phế liệu. Gần 6 tháng qua, Bộ TNMT đã tham mưu ban hành chính sách bảo vệ từ xa, phòng ngừa vấn đề này.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, luật hiện hành quy định, do nước ta hạn hẹp tài nguyên, nên có một số loại phế liệu nhu cầu cho sản xuất thì cần phải nhập. Việt Nam có danh mục nhập khẩu, quy định các doanh nghiệp (DN) đủ năng lực nhập khẩu…

“Nếu có lỗ hổng thì lỗ hổng là chưa kiểm soát được hàng hóa vào lãnh thổ, chưa có cơ chế để các cơ quan “gác cổng” phối hợp với cơ quan quản lý để kiểm soát trước khi vào nước”, Bộ trưởng Bộ TNMT nói.

Đặc biệt, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu ra một thực tế: “Ngay cả khi chúng ta đã có chỉ thị của Thủ tướng không cho vào thì thực tế số container vẫn tăng lên”.

Việc giải quyết vấn đề, Bộ trưởng Hà khẳng định “không khó”. Thực tế, trên 1.400 container rác thải còn lưu lại hiện nay có tới 58% không có giấy tờ hợp pháp, đủ giấy tờ nhập khẩu.

“Đó là những container nhập lậu. Ta nói chưa có chủ nhưng chắc chắn là có chủ. Công an cũng đã tìm ra một số đối tượng truy nã về tội nhập lậu. Với tinh thần này, việc kiểm soát không cho vào là việc trong tầm tay”, Bộ trưởng Hà tin tưởng.

Để xử lý các container rác thải thì người nhập phải có giấy tờ đầy đủ, nếu không đáp ứng yêu cầu phải bỏ tiền ra để tái xuất. Trong container đó không chỉ có phế liệu mà chắc chắn còn có rác thải nên phải lựa chọn DN xử lý.

Bộ TNMT đã trình Chính phủ xem xét xử lý vấn đề này theo hướng Nhà nước không phải bỏ tiền mà để DN dùng những phế liệu có thể sử dụng được và xử lý phần rác thải. “Theo hướng này, trong 2 tháng có thể giải phóng được cảng”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà quả quyết.

Ngoài ra, Bộ TNMT cũng tính đến các quy định về giảm danh mục nhập khẩu, không để cho DN nhập về phế liệu về để sơ chế, mà nhập về thì phải sản xuất ra sản phẩm, tạo giá trị kinh tế cao.

Minh Quang