Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường: Không nên suy đoán sạt lở đất do thủy điện

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng cần phải dựa trên khoa học để đánh giá các vụ sạt lở trong thời gian qua

Trước những tranh luận “nóng” về lũ lụt, thủy điện trong suốt những ngày qua, tại phiên thảo luận của Quốc hội ngày 5/11, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Trần Hồng Hà đã cung cấp thêm một số thông tin - mà theo Bộ trưởng là mang tính chất khoa học, khách quan.

Bộ trưởng dẫn báo cáo của Ủy ban về rủi ro thiên tai của Liên Hợp Quốc, nhấn mạnh tình trạng biến đổi khí hậu cực đoan tác động tới con người. Theo đó, Việt Nam là một trong những quốc gia có rủi ro thiên tai cao nhất, đứng thứ 16 trong số các nước liên quan đến khí hậu cực đoan.

Bên cạnh đó, Bộ TN-MT đã xem xét lại các vụ việc xảy ra trong thời gian vừa qua, bước đầu cho thấy hiện trạng của tất cả các địa điểm chịu ảnh hưởng nặng nề là “tổ hợp các dạng thiên tai”.

“4 cơn bão, trong đó cơn bão số 9 là mạnh nhất trong 20 năm qua, hết sức nguy hiểm. Cùng với đó là trạng thái vùng áp suất duy trì rất lâu ở miền Trung và nó tạo ra lượng mưa vượt qua các chỉ số đo lịch sử.

Có những ngày lượng mưa ở Quảng Nam lên đến trên 500mm/ngày. Chúng ta tưởng tượng là nửa mét và có những nơi trong suốt giai đoạn đó là lượng mưa được tính toán vượt qua con số từ 2.000 đến 4.000 mm. Lượng mưa đấy có thể nói là trời đổ nước xuống chứ không phải là mưa nữa”, Bộ trưởng nói.

Yếu tố chung của toàn bộ khu vực này, theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, nằm trong đứt gãy địa chất, tạo ra độ phong hóa từ 9 đến 16m. “Ở đây còn có thêm sự kết hợp của các yếu tố cấu thành tổ hợp các thiên tai gắn với địa hình đồi, núi, dốc và các sông suối hẹp, tạo nên những biển hồ nước và kích hoạt các hoạt động địa chất nội sinh là hoạt động trượt”, Bộ trưởng phân tích thêm.

Dẫn câu chuyện xảy ra tại Trà Leng, Rào Trăng 3… Bộ trưởng Trần Hồng Hà chỉ ra đây là những khu vực có độ cao từ 300-900m. “Ở đây chưa có vấn đề do thủy điện, thủy điện Trà Leng 3 hiện nay cũng chưa xây dựng. Tôi muốn nói là chúng ta không nên đưa ra những suy đoán mà phải dựa trên cơ sở khoa học”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ông Trần Hồng Hà cũng khẳng định, không có lỗi ở các thủy điện nhỏ. “Ở Na Uy có rất nhiều thủy điện nhỏ. Lỗi là chính chúng ta chưa phân tích được lợi ích, phân tích được các tính năng thiết kế hiệu quả và công nghệ. Nếu chúng ta tính toán tự thiết kế được các công trình này mà hài hòa được với tự nhiên thì vẫn có thể duy trì được nguồn điện năng mà không làm biến đổi quá lớn đến tự nhiên”.

Bộ trưởng cũng đưa ra quan điểm, không thể không chuyển đổi mục đích. Nếu như hiện nay dân số tăng trưởng trên 100 triệu người sẽ không thể có không gian để phát triển đô thị. Do đó, cần phải xác định chức năng những khu vực cần phải giữ, phải bảo vệ, đó là các rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, rừng tự nhiên.

Minh Quang