Bố ở đây, bên con

Các báo cáo về việc chăm sóc người bệnh thường chú trọng đến vai trề của người mẹ, trong khi thực tế, tình yêu thương từ người cha cũng làm nên điều kỳ diệu.

Bất cứ người làm cha mẹ nào cũng muốn con mình an toàn. Với phụ huynh có con tự kỷ, việc này vô cùng khó. Khi đến một địa điểm mới, bên ngoài không gian khép kín quen thuộc, những đứa trẻ tự kỷ thường có khuynh hướng đi lang thang vô định. Không ít trẻ đã đi mãi đến lúc lạc hẳn, chết trong rừng, té sông, gặp tai nạn giao thông... Ở Mỹ, 50% gia đình có con tự kỷ từ 4-17 tuổi xác nhận, ít nhất đã trải qua một phen hú vía vì con bỏ đi. Hiệp hội Hỗ trợ trẻ tự kỷ quốc gia Mỹ thống kê, trong năm 2015, số trẻ tự kỷ lang thang dẫn đến tử vong là 32 trẻ, cao nhất trong những năm gần đây.

Anh Doron Somer luôn tìm niềm vui khi ở bên con trai mình - Ảnh: UPWORTHY

Đối diện với nỗi lo ấy, anh Doron Somer, một người cha có con tự kỷ đã ước mơ có thể làm điều gì đó để giúp đỡ những phụ huynh có cùng nỗi khổ như mình. Anh đã áp dụng kiến thức công nghệ để tạo ra một công cụ hỗ trợ tìm kiếm con trong tình huống khẩn cấp và trở thành người đồng sáng lập Công ty AngelSense với sản phẩm cùng tên, hoạt động nhờ phần mềm First Responder Alert. Đây là ứng dụng tìm kiếm trẻ mất tích bằng hệ thống định vị GPS.

Mỗi đứa trẻ tự kỷ có mặt trong một khu vực cố định sẽ nhận hỗ trợ từ một nhóm người được xác lập trước. Khi phụ huynh phát hiện con mình biến mất, họ phát tín hiệu yêu cầu trợ giúp tìm kiếm. Nhóm người này sẽ kết nối với đứa trẻ bằng hệ thống định vị và sớm tìm ra đứa trẻ. AngelSense có thiết kế gọn nhẹ, được khóa bằng khóa từ, đặt ở phần kín bên trong quần trẻ. Đứa trẻ không thể tự tháo khóa thiết bị mà phải có sự trợ giúp của bố mẹ. Doron Somer chia sẻ: “Đây là thiết bị nhằm giảm thiểu rủi ro cho trẻ, nhưng trên hết, những đứa trẻ tự kỷ vẫn rất cần người thân bên cạnh”.

Tuy nhiên, không phải ông bố nào cũng có thể ở bên cạnh trò chuyện, vui đùa cùng con. Đôi khi họ chỉ lặng lẽ quan sát. Chín năm trước, nhìn thấy đứa con bé bỏng Elijah (lúc ấy năm tuổi) có những hành động kỳ lạ, anh Timothy Archibald tự hỏi mình có thể làm gì để bước vào thế giới của con? Quan sát Elijah, Timothy nhận ra thế giới của những đứa trẻ tự kỷ là sự khát khao được ngắm, chạm, cảm nhận, nhưng anh cũng nhận ra, những đứa trẻ như Elijah chẳng thể biểu lộ tình cảm chất chứa bên trong mình. Một khi rào cản và sự kỳ thị còn tồn tại, trẻ tự kỷ càng cô đơn hơn.

Anh quyết định giao tiếp với con bằng ngôn ngữ nhiếp ảnh, là cách mà anh vẫn dùng để thể hiện những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Anh chụp ảnh con bất cứ lúc nào. Bộ ảnh Tạo hóa không hoàn hảo đã chạm đến ngóc ngách đời thường của Elijah mà không cần đến bất kỳ sự dàn dựng nào. Hình ảnh đứa trẻ một mình chú tâm khám phá mọi vật, cố gắng kết nối với vật dụng ấy bằng mọi cách qua ống kính của cha đã khiến không ít người nghẹn ngào xúc động. Họ hiểu, chỉ những bố mẹ nào đủ yêu thương mới có thể chấp nhận, tìm thấy niềm hạnh phúc từ sự khác biệt của con.

Khi bộ ảnh được trưng bày, Timothy Archibald nhận nhiều ý kiến trái chiều. Có người cho là anh không nên phơi bày hình ảnh riêng tư của con, thậm chí có những ảnh bị cho là phản cảm vì chụp lại hành động quá bất thường. Nhưng, những ai trong hoàn cảnh của Timothy hiểu được, điều tưởng chừng bất thường ấy lại là cuộc sống bình thường của trẻ tự kỷ. Trẻ tự kỷ không thể bày tỏ mọi điều như những đứa trẻ khác.

Muốn hiểu trẻ, phải hiểu từ những điều vượt ra khỏi chuẩn mực giao tiếp thông thường. Đó là thông điệp mà Tạo hóa không hoàn hảo mang đến. Nhiều người đã cảm ơn Timothy vì nhờ anh mà họ chạm được cảm xúc của trẻ tự kỷ, bước qua vách ngăn bấy lâu được dựng lên bởi sự hiểu lầm, xa lánh. Với Timothy, làm bố là công việc đầy thú vị và thành tựu lớn lao của bố không phải là nhìn thấy con làm nên điều gì vĩ đại mà là ghi dấu bóng dáng mình trong cuộc đời con.

Elijah qua ống kính của bố - Ảnh: Timothy