Bộ GD-ĐT nói gì về bất thường trong đề thi tốt nghiệp THPT năm 2021 môn Sinh học?

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, thông qua công tác quản lý, giám sát của Bộ GD-ĐT cũng như nắm bắt các thông tin, ý kiến từ dư luận, Bộ GD-ĐT đã ghi nhận yếu tố không bình thường liên quan đến việc luyện thi và đề thi môn Sinh học tại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021.

Ngay khi có thông tin, tháng 8/2021, lãnh đạo Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo kiểm tra vấn đề này.

Hình ảnh so sánh sự giống nhau giữa đề ôn tập của thầy Phan Khắc Nghệ và đề thi tốt nghiệp chính thức môn Sinh học

Bộ đã chủ động phối hợp cùng cơ quan công an thành lập tổ công tác liên ngành để xác minh, làm rõ các yếu tố liên quan đến sự trùng lặp giữa nội dung ôn thi môn Sinh học của một giáo viên ở Hà Tĩnh với đề thi tốt nghiệp THPT môn này. Tổ đã làm việc nghiêm túc, chặt chẽ, chi tiết và khách quan.

Hiện nay, Bộ GD-ĐT đang xem xét trách nhiệm cá nhân, tổ chức có liên quan để xử lý theo quy định.

Mặt khác, lãnh đạo Bộ đã và đang chỉ đạo triển khai ngay việc rà soát, điều chỉnh các khâu có liên quan tới kỳ thi, đặc biệt là khâu đề thi để bảo đảm việc tổ chức thi thời gian tới được chặt chẽ nhất.

Ở một diễn biến khác, theo kết luận của tổ chuyên gia về những bất thường trong đề thi Sinh học thì sau khi đối sánh đề và các bài ôn luyện của thầy Phan Khắc Nghệ cho thấy, các câu hỏi trong 4 mã đề thô xuất ra từ máy tính được Tổ ra đề môn Sinh học lựa chọn đều trùng nhau theo thứ tự các câu tương ứng và khác biệt hẳn với các câu hỏi trong 12 mã đề không được chọn. Đây là điều bất thường vì nếu tổ hợp đề được chọn ngẫu nhiên từ máy tính không thể có hiện tượng này.

Tổ chuyên gia đánh giá, các câu hỏi trong 4 mã đề thô được chọn với các câu hỏi xuất hiện trong các nội dung ôn tập của thầy Nghệ cho thấy sự trùng lặp rất lớn. Cụ thể, trong tổng số 40 câu của từng mã đề thô được chọn có 39 câu trùng (chiếm tỉ lệ 97,5%) với các câu trong nội dung ôn tập của thầy Nghệ.

Trong số 39 câu trùng nói trên thì có 37 câu trùng ở cả 4 mã đề (chiếm 94,87%); riêng câu 81 chỉ trùng với mã đề 210; câu 105 trùng hoàn toàn với mã đề 210 và 212, trùng 1 phần với 2 mã đề 211 và 213.

Đặc biệt, có một câu về diễn thế sinh thái (câu số 106 đề thô được chọn) có cả 4 mã đề là câu ra ngoài chương trình với dạng đồ thị chưa từng có trong sách giáo khoa. Tuy vậy, câu hỏi này cũng được xuất hiện trong video của thầy Nghệ. Đánh giá câu hỏi trong 4 mã đề duyệt chốt cho thấy có sự trùng lặp rất lớn với tổng số 40 câu của từng mã đề duyệt chốt có 37 câu trùng, chiếm 92,5% với các câu trong nội dung ôn tập của thầy Nghệ.

Trong khi đó, các câu hỏi trong 4 mã đề bị loại 203, 205, 215, 216 được tổ chuyên môn lựa chọn ngẫu nhiên từ 12 mã đề bị loại với các câu hỏi xuất hiện trong các nội dung ôn tập của thầy Nghệ cho thấy có sự trùng lặp rất thấp, phần lớn là khác biệt.

Trước đó, ngay sau khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021, thầy Đinh Đức Hiền - giáo viên dạy Sinh học tại Hà Nội đã đưa nhiều thông tin cho rằng thầy Phan Khắc Nghệ - Phó hiệu trưởng trường THPT chuyên Hà Tĩnh có buổi ôn tập trọng tâm trước ngày thi giống đến 80% đề thi tốt nghiệp THPT 2021 môn Sinh học.

Theo quan điểm của thầy Đinh Đức Hiền, từ năm 2018 đến nay, khá nhiều học sinh của thầy Nghệ đạt điểm cao và chuyện trúng đề cũng đã nghe từ nhiều năm nay, việc trúng 2-3 câu có thể có.

Thầy Hiền băn khoăn khi so sánh tài liệu của buổi tổng ôn tập trọng tâm cuối cùng ngay sát trước ngày thi chính thức 8/7/2021 môn KHTN của thầy Nghệ với đề thi Sinh chính thức năm nay thì thấy sự tương đồng lên đến 80% (32/40 câu).

Việc trùng hợp một vài câu giữa nội dung ôn tập và đề thi chính thức môn Sinh học là điều dễ hiểu, nhưng nội dung ôn thi giống đề thi đến 80% thì khó có thể là trùng hợp. 

"Bên cạnh các nội dung dạng chữ, còn có nhiều hình vẽ không có trong sách giáo khoa hay bất kỳ đề nào trước đó. Đặc biệt, một số câu có sự trùng lặp từng câu chữ một cách chính xác, nguyên vẹn như trong đề thi. Liệu rằng đây có thể là do sự trùng hợp ngẫu nhiên?", thầy Hiền băn khoăn.

Đại Minh