Bộ Công Thương lên tiếng việc xuất heo sang Trung Quốc: Chuyện đã rồi...

Trung Quốc ngừng nhập khẩu heo, giá heo lao dốc. Ảnh minh họa

Có thể sẽ khó khăn

Vụ Thị trường châu Á - Thái Bình Dương, Bộ Công Thương vừa đưa ra thông tin cảnh báo về việc xuất khẩu lợn sống sang Trung Quốc.

Cụ thể, cơ quan này cho biết, gần đây, giá thịt lợn tại thị trường Trung Quốc liên tục tăng cao và đã vượt mức giá cao nhất của tháng 6/2011.

Nguyên nhân được xác định là do một lượng lớn người chăn nuôi heo nhỏ lẻ ở Trung Quốc đã ngưng nuôi heo vì giá cả thức ăn cao. Dịch bệnh xảy ra thường xuyên và thiếu các biện pháp khuyến khích của chính phủ, dẫn đến việc thiếu nguồn cung trầm trọng cho thị trường tiêu thụ.

Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan trung ương và địa phương Trung Quốc đã tăng cường nguồn cung thịt lợn đông lạnh từ kho dự trữ quốc gia cho thị trường nội địa. Trong bối cảnh đó, xuất khẩu lợn sống từ Việt Nam sang Trung Quốc qua các cửa khẩu phụ, đường mòn, lối mở khu vực biên giới đất liền giữa 2 nước cũng tăng mạnh.

Tuy nhiên, danh sách các quốc gia đáp ứng yêu cầu và được cấp phép xuất khẩu sản phẩm thịt (bao gồm thịt lợn) sang Trung Quốc do Tổng cục Giám sát chất lượng, kiểm nghiệm kiểm dịch quốc gia Trung Quốc công bố gày 29 tháng 4 năm 2016, Việt Nam hiện chưa có mặt trong Danh sách này.

Bộ Công Thương cho rằng, hoạt động xuất khẩu lợn sống từ Việt Nam sang Trung Quốc qua các cửa khẩu phụ, đường mòn lối mở biên giới đất liền có thể sẽ gặp khó khăn trong thời gian tới.

Đã được cảnh báo

Như thông tin đã đưa trước đó, vào thời điểm cuối tháng ba đến giữa cuối tháng 4, giá lợn đột ngột tăng mạnh, có thời điểm giá lợn hơi tăng đến 50 - 60 ngàn đồng/kg, nhưng thị rường xuất khẩu lợn luôn luôn nhộn nhịp và trong tình trạng khan hàng.

Tuy nhiên, đến khoảng nửa cuối tháng 5, Trung Quốc đột nhiên ngừng nhập khẩu lợn hơi từ Việt Nam, số lượng heo bị tồn lên tới cả trăm ngàn con. Điều này dẫn đến tình trạng thương lái và chủ hàng đã không dám đem lợn lên Lạng Sơn do lo ngại phải quay đầu hoặc mất thời gian di chuyển đến nơi khác khiến chất lượng hao hụt.

Việc này đã được các chuyên gia cảnh báo từ rất sớm. Từng trao đổi với báo Phụ nữ TP HCM về nguy cơ Trung Quốc ngừng nhập khẩu thịt lợn của Việt Nam, ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ dự báo rằng:

''Việc giá lợn xuất khẩu tăng cao là cơ hội tuyệt vời cho người nuôi heo ở Việt Nam. Tuy nhiên, đến một lúc nào đó, khi mà Trung Quốc cân đối được lượng thịt lợn trong nước sẽ xuất hiện tình trạng ''dội ngược''.

Cùng quan điểm với ông Ngọc, ông Trần Phú Cường, Chủ tịch hiệp hội chăn nuôi, thú y tỉnh Bình Dương đã từng nhấn mạnh rằng:

''Việc giá thịt lợn tăng cao đột ngột không mang tính bền vững. Bởi giữa Việt Nam và Trung Quốc chưa từng kí kết một hiệp ước hợp tác chăn nuôi nào để đảm bảo cho việc xuất khẩu heo sang Trung Quốc không bị gián đoạn hoặc bị phá giá.

Nếu giá thịt heo vẫn tiếp tục tăng cao, người dân sẽ tập trung đầu tư chuồng trại, mở rộng quy mô, vì vậy khi mà Trung Quốc ngưng nhập khẩu thì vấn đề tiêu thụ nội địa sẽ có sự chênh lệch giữa cung và cầu."

Ngoài ra, ông Nguyễn Văn Trọng, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi cũng từng cảnh báo: ''buôn bán theo kênh tiểu ngạch không có sự đảm bảo bằng hợp đồng, nên phía Việt Nam hoàn toàn bị động. Như vậy, nếu phía Trung Quốc đột ngột dừng mua thì hàng trăm tấn lợn thịt chờ ở biên giới sẽ bị dội trả lại.''

Bỏ mặc lời cảnh báo của chuyên gia, giờ đây những hộ nuôi heo đang phải đối mặt với nhiều vấn đề như: lợn đã đến tuổi thu hoạch mà không xuất được, giá heo lao dốc, đàn heo mới được gây dựng, mở rộng đàn sẽ đi về đâu trong khi lượng chi phí bỏ ra để phục vụ cho việc này không hề nhỏ.

Dư luận cho rằng Bộ công thương đưa ra lời cảnh cáo vào thời điểm này có lẽ đã muộn. Điều quan trọng nhất bây giờ là giải quyết đầu ra giúp người chăn nuôi, tránh tình trạng cung vượt quá cầu, ổn định giá và có những phương hướng mang tính bền vững hơn.

Hoàng Lan