'Blade runner' và màn hậu kỳ dài nhất lịch sử điện ảnh

Giữa thời những phim phần tiếp theo và những “vũ trụ điện ảnh” ùn ùn xuất hiện để tối đa hóa lợi nhuận cho nhà sản xuất, phát hành thì xuất hiện theo cách “chẳng giống ai”. Thông thường, các phần phim ra đời nối nhau sau từ một đến vài năm; còn có phần đầu và phần tiếp theo cách nhau tới 35 năm. 

Tác phẩm viễn tưởng Blade runner có nhiều khuôn hình giàu cảm xúc

Trước Blade runner, đã có đạo diễn George Miller “khùng” không kém Ridley Scott khi làm Mad Max: Fury road (2015) từ phần ra đời trước đó 36 năm. Tuy nhiên, khi cày xới lại tác phẩm về hậu tận thế của chính mình, đạo diễn Gerge Miller không đòi hỏi khán giả phải xem phần trước để hiểu rõ câu chuyện. 

Với Blade runner 2049 thì khác, Scott không giữ vai trò đạo diễn mà lùi về làm nhà sản xuất. Nếu khán giả xem phần đầu ra đời năm 1982 trước khi xem phần phim vừa ra mắt sẽ tránh được cảnh “vò đầu bứt tai” và dễ thấy tầm vóc của sê-ri này. 

Số phận của phần thứ hai sau 35 năm không còn lận đận như phần đầu. Dù vẫn “kén khách”, chưa đạt doanh thu phòng vé ở mức cao với một “bom tấn” có kinh phí 150 triệu USD, nhưng Blade runner 2049 vẫn nhận được đánh giá tích cực của giới phê bình cũng như khán giả ngay khi mới ra mắt.

Điều này khác với số phận lận đận của siêu phẩm do Ridley Scott đứng vai trò đạo diễn. Mặc dù ngày nay Blade runner của năm 1982 được coi là một trong những phim khoa học viễn tưởng xuất sắc nhất từng có, nhưng nó chưa bao giờ làm hài lòng đám đông. Phim chỉ mang về 27,5 triệu USD trong vòng chiếu lần đầu ở rạp, ngang với kinh phí đầu tư. Dù được hết lời ca ngợi nhưng Blade runner vẫn chưa phải là phim khoa học viễn tưởng ăn khách theo cách của những bom tấn hào nhoáng như Star Wars, Star Trek, E.T… 

Phim Blade runner 2049

Xem Blade runner  hay xem lại bản phim trước đây, nhiều người không khỏi ngả mũ kính phục tài năng và tầm nhìn của Ridley Scott - đạo diễn của loạt tác phẩm “xứng danh viễn tưởng” như (), (), ()… Chỉ có điều, trong sự nghiệp lẫy lừng, không có tác phẩm nào “làm khó” vị đạo diễn người Anh như . 

Được chuyển thể từ tiểu thuyết Do androids dream of electric sheep? của Philip K. Dick, bộ phim thực sự là bom tấn với thời bây giờ, có đủ các yếu tố ăn khách như hành động, trinh thám, chuyện tình lãng mạn, người máy giao tranh với người thật, diễn viên ngôi sao… Vậy mà phải mất tới 25 năm kể từ khi ra đời, “cha đẻ” của Blade runner mới có được bộ phim mong muốn. 

Sau khi đóng máy, sợ những gì Ridley Scott phóng tác từ tiểu thuyết gốc quá khó hiểu với công chúng và khó bán vé, hãng Warner Bros cố đưa vào Balde runner phần tường thuật khô cứng, mang tính diễn giải của nhân vật Deckard (Harrisson Ford), đồng thời bỏ đi rất nhiều chi tiết đắt giá mà Scott dày công xây dựng.

Kết quả phim trở nên rời rạc, dù phần hình ảnh vẫn đáng kinh ngạc. Chỉ thu về 23 triệu USD trong năm ra mắt, Blade để lại cho Scott nỗi day dứt đeo đẳng. Với ý định tự tay “làm lại” bộ phim, đến năm 1991, đạo diễn quyết định chỉnh sửa phim với bản VHS mang tên Blade runner: director’s cut (Bản dựng của đạo diễn).

Bản phim này dài hơn trước 3 phút, được đánh giá tích cực hơn. Nhưng hành trình làm hậu kỳ ly kỳ với đứa con tinh thần tâm huyết chưa kết thúc. Đến năm 2007, Scott tiếp tục hoàn thiện bộ phim với sự gia cố về hình ảnh, trau chuốt cho nội dung từ chất liệu đã có và đặt tên là Blade runner: final cut (Bản dựng cuối). 

Mất 25 năm để có được bản phim cuối, vì thế Blade runner được cho là bộ phim có thao tác hậu kỳ dài nhất trong lịch sử điện ảnh. Thật tình cờ, những phiên bản nối nhau theo hướng hoàn chỉnh hơn của dự án điện ảnh này dường như cũng giống như những thế hệ người nhân bản (replicant) mà Ridley Scott và Denis Villeneuve (đạo diễn Blade runner 2049) đã kể, với những câu hỏi về sự tồn tại không thôi ám ảnh người xem. 

  Bùi Dũng