Bình phong độc đáo tặng tổng thống Pháp

Ngày 6/9, trong cuộc hội kiến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hà Nội, Tổng thống Pháp François Hollande đã được người đứng đầu Chính phủ Việt Nam trao món quà là tấm bình phong mang tên “Dấu ấn thời gian”.

Bì nh phong được thực hiện dưới sự cố vấn của nhà sử học Dương Trung Quốc, nghệ sĩ Pháp Elisabeth de Roquefeuil thiết kế và vẽ tay. Tặng phẩm độc bản này được những nghệ nhân sơn mài giỏi nhất Việt Nam làm trong gần ba tháng. Bình phong làm bằng gỗ sơn mài, mặt trên khắc chân dung bác sĩ Alexandre Yersin, nhà khảo cổ học Madeleine Colani, họa sĩ Victor Tardieu, kỹ sư Raymond Aubrac - bốn trí thức Pháp đã dành cả đời mình cho dân tộc Việt Nam.

Phía sau họ là hình ảnh chạm khắc những công trình kiến trúc Pháp cổ ngày nay trở thành di sản văn hóa đã và đang được Việt Nam gìn giữ (Trường Y khoa Đông Dương, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Nhà hát lớn Hà Nội, cầu Long Biên).

Đại diện đơn vị chế tác cho biết: “Chúng tôi tuyển chọn những người thợ tinh hoa đến từ hai thủ phủ sơn mài cổ Việt Nam là Hạ Thái và Tương Bình Hiệp để thực hiện tác phẩm này. Sản phẩm trải qua 25 công đoạn thao tác khắt khe và tỉ mỉ, được phủ tới 17 lớp sơn với kỹ thuật kết tinh từ sơn mài truyền thống. Nhận trọng trách này, Hanoia đã chế tác món quà bằng tình yêu và niềm kiêu hãnh từ nền thủ công tinh xảo của Việt Nam. Sự gắn kết giữa hai nền văn hóa Pháp-Việt; tôn vinh những di sản văn hóa Việt, trong đó có nghệ thuật thủ công là cốt lõi tinh thần của món quà này”.

Niềm kiêu hãnh về nghệ thuật thủ công trường tồn qua thời gian còn được thể hiện ở tấm khăn bọc bình phong.

Mặt ngoài tấm khăn là lớp thổ cẩm cổ của người Thái ở Nghệ An, được dệt bằng sợi và tơ với những hoa văn đặc sắc. Thổ cẩm là sản phẩm không thể thiếu trong đời sống vật chất và tinh thần của người Thái, ẩn chứa duyên ngầm ý nhị và bàn tay tài hoa của người phụ nữ Thái. Mỗi tấm thổ cẩm đều bắt nguồn từ trồng dâu, nuôi tằm, kéo sợi đến nhuộm màu và thêu thùa, cả một công trình lao động đầy nhẫn nại và sáng tạo.

Mặt khăn tiếp giáp với lớp sơn mài là lãnh Mỹ A. Đây là loại lụa cổ của xứ lụa Tân Châu, được dệt từ tơ tằm hảo hạng, nhuộm đi nhuộm lại hàng trăm lần nhựa trái mặc nưa trong suốt gần nửa năm trời, làm nên mặt lụa trơn láng, có sắc đen huyền kỳ ảo. Nguyên liệu thuần khiết từ tự nhiên, biết bao vất vả và tinh hoa tay nghề thủ công của nghệ nhân dệt và nhuộm lụa mới làm nên tấm vải, nên bao đời nay lãnh Mỹ A được xem là dòng lụa sang quý nhất của người Việt.

Sự tinh tế của món quà Thủ tướng Việt Nam dành tặng Tổng thống Pháp còn được thể hiện ở thiết kế và chất liệu của hộp đựng bình phong. Chiếc hộp như một tác phẩm nghệ thuật độc bản được làm từ vóc vải sợi, bồi nhiều lần để tạo cốt, sau đó sơn và mài lặp đi lặp lại nhiều lần trên bề mặt vải. Lớp sơn mài óng ả mượt mà và hiệu ứng trong suốt có thể nhìn thấy những gân sợi vải ẩn hiện phía dưới.

Trong ngày 6/9, Tổng thống Pháp có cuộc trò chuyện với sinh viên trường Đại học Quốc gia Hà Nội, chiều cùng ngày ông và đoàn tùy tùng đi thăm phố cổ Hà Nội và gặp gỡ các cựu du học sinh Pháp. Ngày 7/9, ngài tổng thống ghé thăm Viện Tim TP.HCM và có cuộc hội kiến với lãnh đạo TP.HCM tại Hội trường Thống Nhất.

Q.Lam