Bình Định: Khai thác cát ảnh hưởng đến môi trường, dân sinh

Tai khu vực này đang có 7 mỏ cát, trong đó 5 mỏ đang hoạt động, 1 mỏ xin gia hạn và 1 mỏ làm thủ tục chuyển nhượng. Trong gần hai tháng qua, 5 mỏ cát trên hoạt động hết công suất, vượt mức quy định, những hố cát sâu từ 2m đến 6m tạo thành hố nước sâu hoắm. Khai thác ồ ạt, làm biến dạng hệ sinh thái ở lưu vực sông Hà Thanh, quanh khu vực các mỏ cát hoạt động khoảng 200m, nước sông đen ngòm, đục ngầu...

Từ ngày lượng xe chở cát tấp nập, con đường đẹp bị băm nát tạo thành hàng trăm ổ voi, ổ gà

Anh Nguyễn Minh Tiến, thôn Hiệp Vinh 2, xã Canh Vinh bức xúc: “Trước đây các công ty, DN chưa hoạt động, nước sông sạch, nhiều cá thể sinh sống. Giờ nước đục ngầu nên cá, chim cũng ít đi”. Còn anh Nguyễn Cảnh Luân, thôn Hiệp Vinh 2, xã Canh Vinh lại nói: “Việc khai thác cát rầm rộ và không theo hướng song song, không khai thông dòng chảy, khoảng 80% giếng nước trong thôn bị khô cạn và bị ô nhiễm, đục ngầu, ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân”.

Không chỉ phá vỡ hệ sinh thái, gây ô nhiễm môi trường, việc cấp phép khai thác cát ở đây đã cày nát tuyến đường dân sinh. Cát ướt được xe tải vận chuyển không bao phủ kín, vương vãi đầy đường. Nước, cát tạo thành bùn biến con đường mùa khô trơn lầy như mùa mưa. Sau khi hàng trăm xe cát đi qua, con đường khô trở thành đường bụi. Từ ngày lượng xe chở cát tấp nập, con đường đẹp bị băm nát tạo thành hàng trăm ổ voi, ổ gà gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Anh Nguyễn Thành Ngữ, trú tại thôn Hiệp Vinh 2, xã Canh Vinh, nói: “Mỗi ngày, đoạn đường này xảy ra ít nhất 1 - 2 vụ TNGT, có tháng xảy ra trên 10 vụ. Ở gần đường, tôi thường xuyên chứng kiến và ra đỡ xe giúp mọi người”. Lý giải cho việc xảy ra nhiều vụ TNGT, anh Ngữ nói: “Thời điểm xe chở cát hoạt động ban ngày, mặt trời chói chang chiếu sáng xuống mặt đường ướt nước làm mọi người lóa mắt, không né tránh được ổ voi, ổ gà trên đường”.

Có mặt tại km 12, thôn Hiệp Vinh 2, xã Canh Vinh vào ngày 6/6, chúng tôi thấy hàng chục xe tải nuối đuôi nhau tưới nước trên đường. Cứ khoảng 30 phút sẽ có từ 10-20 chiếc xe chở cát cùng lưu thông. Nhiều đoạn ách tắc giao thông do xe chở cát quay đầu, lui tới...

Trao đổi về việc các Cty, DN khai thác cát ảnh hưởng đến môi trường, đời sống dân sinh, bà Trần Thị Hòa - Chuyên viên phòng TNMT huyện Vân Canh, cho biết:: “Theo quy định của Phòng TN và MT huyện, các đơn vị khai thác cát đảm bảo lấy cát không quá độ sâu 2m so với mặt chuẩn, trung bình độ dốc đáy sông tại đoạn khai thác. Các đơn vị khai thác phải đảm bảo giám sát môi trường, lập báo cáo đình kỳ mỗi năm 2 lần. Tuy nhiên từ khi hoạt động đến nay, chỉ có 2 DN lập báo cáo 1 lần vào năm 2013, các Cty, ND khác không thực hiện”.

Bà Hòa cho biết thêm, trước phản ánh của người dân và sai phạm của các Cty, DN lấy cát, huyện Vân Canh chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra.Tháng 9/2013, lực lượng kiểm tra liên ngành của huyện và tỉnh đã xử phạt hành chính 4 đơn vị khai thác cát vi phạm quy định, gây ô nhiễm. Tiếp đó, tháng 12/2013, lực lượng liên ngành tiếp tục kiểm tra và nhắc nhở các chủ mỏ phải nghiêm túc chấp hành quy định về khai thác và vận chuyển cát.

Đầu năm 2014 đến nay, lực lượng kiểm tra gồm Phòng TN-MT huyện, CA huyện và Phòng Cảnh sát đường thủy, CA tỉnh Bình Định tiến hành 3 đợt kiểm tra, ra quyết định tạm đình chỉ hoạt động của 1 đơn vị vì đã vi phạm các quy định về khai thác cát. Trong thời gian tới, Phòng TNMT huyện Vân Canh tiếp tục phối hợp với các ban ngành, cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tăng cường các biện pháp kiểm tra rà soát, xử lý nghiêm minh trước pháp luật các công ty, doanh nghiệp vi phạm.

Thu Dịu - Đình Dặm