Big C tăng chiết khâu, doanh nghiệp gặp khó: Ai giúp hàng Việt?

Hiện nay, một số siêu thị lớn, trong đó có Big C đề nghị các doanh nghiệp (DN) cung cấp hàng hóa tăng mức chiết khấu khiến cho nhiều DN lao đao.

Doanh nghiệp đề nghị không tăng chiết khấu

Trao đổi với báo Phụ Nữ TP.HCM, ông Nguyễn Hoài Nam - Phó tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, Hiệp hội đã đưa những nội dung mang tính quyết nghị và ý kiến của các doanh nghiệp trong Công văn số 09/2016/VASEP-VPĐD gửi Hệ thống Siêu thị BigC (thuộc Công ty TNHH Dịch vụ EB).

Cụ thể, Công văn đã thể hiện thiện chí tăng cường hợp tác & đề nghị không tăng chiếu khấu trong hợp đồng mới và giảm tổng mức chiết khấu cho DN.

Theo nội dung công văn, năm qua, một số hệ thống các siêu thị lớn có sự thay đổi chủ dẫn tới nhân sự & hoạt động chưa ổn định đã ảnh hưởng hoạt động kinh doanh của cả Siêu thị và DN sản xuất cung cấp hàng. Để chuẩn bị cho các hợp đồng mới, thời điểm hiện tại tháng 3-4/2016, các siêu thị có gửi thư đến các DN đề xuất tăng chiết khấu.

Doanh nghiệp đề nghị giảm chiết khấu đưa hàng vào siêu thị.

VASEP cho rằng: "Hệ thống siêu thị BigC đưa ra mức đề xuất tăng thêm chiết khấu khá cao 4,25% - 5%, khiến hầu hết các DN đều thấy quá khó khăn cho việc cân đối làm sao vẫn hợp tác với BigC nhưng vẫn có thể sống sót và được một chút lợi nhuận để tái đầu tư".

VASEP nhận định, bối cảnh sản xuất, kinh doanh hàng hóa đặc thù này đang có chi phí sản xuất ngày càng tăng cao. Nhưng hiện tại, nhiều DN đang hợp tác cùng BigC với tổng mức chiết khấu cao hơn 15% (mức ngưỡng hiện tại để có thể tồn tại), trung bình 17-20%, thậm chí có DN đến 25%. Đây là những mức rất cao mà chắc chắn sẽ lỗ, không thể có lãi để tái đầu tư.

Trước phản ánh này, trao đổi với báo chí, ông Võ Văn Quyền, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), cho biết việc mua bán, nhập hàng của các doanh nghiệp và đại lý bán lẻ đều theo cơ chế thị trường, Nhà nước không can thiệp. Trừ trường hợp doanh nghiệp có bằng chứng về việc BigC phân biệt đối xử với mặt hàng của mình thì cung cấp để cơ quan quản lý Nhà nước xử lý.

Nhưng không thể chứng minh

Trước tình hình cụ thể hiện nay, ông Phạm Ngọc Hưng, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh cũng nhận định: "Các công ty bán lẻ có dịch vụ phân phối hàng cho các doanh nghiệp, giá dịch vụ là giá thỏa thuận, Nhà nước không ép buộc giá này cũng không có mức trần để ép buộc chiết khấu là bao nhiêu phần trăm. Do đó, mức chiết khấu nhiều hay ít là chuyện thỏa thuận giữa DN và công ty phân phối.

Nhưng điều này cần phải xét xem rằng có sự bình đẳng giữa các DN trong nước và DN nước ngoài không".

Ông Hưng nhấn mạnh rằng, quan trọng là Cục Quản lý cạnh trạnh phải xem xét, nếu trường hợp người ta đẩy giá triết khấu lên quá cao để đưa hàng Thái Lan vào siêu thị dễ dàng, hai là giá chiết khấu hàng Thái Lan các công ty bản lẻ lấy vào thấp, hàng Việt giá cao thì cần phải xem xét lại. Còn mỗi DN mà bình đẳng thì không có vấn đề gì.

"Tuy nhiên, việc khảo sát làm sao mà bảo DN chứng minh được trong khi tất cả thỏa thuận đều thuộc vé bí mật, chỉ có Cục Quản lý cạnh tranh, các cơ quan Nhà nước mới vào thẩm định vấn đề đó được.

Vấn đề này rất cần Nhà nước phải điều chỉnh thị trường để công khai, minh bạch. Cái đó phải là do vai trò quản lý Nhà nước chứ không giao cho DN được", ông Hưng nhận định.

Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho rằng: "Khi DN phản ảnh thì các cơ quan Nhà nước cũng cần phải rà soát lại xem người ta phản ảnh như vậy có phải hay không?"

"Vấn đề quan trọng là các DN phải liên kết lại. Vừa rồi Hiệp hội xuất khẩu thủy sản cũng đưa ra vấn đề là người ta rút hết toàn bộ thủy sản không đưa vào trong siêu thị nữa. Tôi nghĩ rằng đây cũng là một cách để bày tỏ, nhưng muốn làm được như thế các  DN phải liên kết lại.

Việc này chúng ta còn bị áp lực nhiều hơn nữa khi chúng ta gia nhập TPP, khi đó các nhà đầu tư nước ngoài vào, đặc biệt là nhà đầu tư Mỹ. Nếu như chúng ta không có biện pháp nào để chi phối hệ thống bán lẻ này thì các DN trong nước sẽ không còn đường để đi vào các siêu thị.

Bởi vậy, Nhà nước cần phải quy hoạch lại hệ thống bán lẻ của từng địa phương. Thứ 2 là đối với chính các DN cũng phải tự nâng cao chất lượng, giá cả để phục vụ việc cạnh tranh của mình cũng như là làm thế nào để người tiêu dùng chấp nhận được sản phẩm của mình và cạnh tranh ngang ngửa với hàng Thái Lan", ông Hưng phân tích.

Hoàng Trang