Biến tình trạng già hóa dân số thành lợi thế

Vừa hồi phục sau đợt bệnh cúm hơn 1 tháng, ông Park Hea Young (64 tuổi) vội vã đến trung tâm việc làm ở Seoul (Hàn Quốc) để tìm công việc mới, nhằm có thể trang trải chi phí sinh hoạt hằng ngày. Ông bảo, vì nghỉ bệnh quá lâu nên ông bị mất việc. Ông phải tranh thủ khi còn có thể làm việc.

Ông Park là một trong số hàng ngàn người già ở Hàn Quốc đang tìm việc mỗi ngày. Theo thống kê của Chính phủ Hàn Quốc công bố vào ngày 9/3 vừa qua, số người ở độ tuổi 60 trở lên tìm kiếm việc làm ở nước này đã tăng rất cao trong khi ở các nhóm tuổi khác thì giảm. Năm 2024, Hàn Quốc có gần 1 triệu người trên 60 tuổi tìm việc. Nhóm 60+ là nhóm người tìm việc năng động thứ hai sau nhóm 20 tuổi.

Tạo việc làm thích hợp cho người cao tuổi sẽ mang đến nhiều lợi ích cho họ và xã hội - Nguồn ảnh: Getty Images

Khi dân số thế giới đang ngày càng già hóa, thị trường việc làm và chăm sóc sức khỏe đang được các chính phủ ưu tiên hàng đầu. Ước tính, số người trên 60 tuổi ở châu Á vào năm 2050 sẽ chiếm 25% tổng dân số khu vực. Tỉ lệ này ở Nhật Bản hiện là 35,6% và có khả năng đạt 43% vào giữa thế kỷ, trong khi ở Trung Quốc tỉ lệ này có thể sẽ lên đến 40%. Những quốc gia có dân số trẻ hơn cũng đang trải qua những thay đổi nhân khẩu học mạnh mẽ.

Tại Nhật Bản có 26% người từ 65 tuổi trở lên có việc làm. Ở Hàn Quốc tỉ lệ này là 38%. Lực lượng lao động lớn tuổi đóng góp một phần rất lớn trong thị trường việc làm. Họ có thể gặp khó khăn khi phải thích nghi với các công nghệ mới nhưng vẫn có thể duy trì năng suất bằng cách bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng.

Theo nhà kinh tế học Hàn Quốc Lee Jong Wha, bằng các biện pháp mở rộng sự tham gia của lực lượng lao động, thúc đẩy việc tham gia xã hội và cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe, các nhà hoạch định chính sách của châu Á có thể tạo ra một “cổ tức nhân khẩu học bạc” giúp duy trì động lực kinh tế của khu vực. Ngoài ra, việc làm cũng giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Các bác sĩ lão khoa nhấn mạnh việc làm rất hữu ích cho người cao tuổi bởi nó giúp họ cảm thấy mình còn có ích. Việc thường xuyên vận động được ví như một loại “huyết thanh chống lão hóa” cho người cao tuổi.

Theo các chuyên gia kinh tế, nên tăng cường việc làm, năng suất và năng lực đổi mới ở mọi nhóm tuổi, cũng như thúc đẩy sự hợp tác giữa người cao tuổi và người trẻ. Việc tăng tuổi nghỉ hưu và cung cấp các cơ hội việc làm linh hoạt khuyến khích những người cao tuổi tiếp tục làm việc là rất cần thiết để giảm thiểu tình trạng thiếu hụt lao động và đảm bảo sự ổn định tài chính.

“Các quốc gia châu Á phải hành động quyết đoán và nhanh chóng hơn để giải quyết tình trạng già hóa dân số theo cách thúc đẩy phúc lợi chung. Kéo dài tuổi thọ lao động trong khi tăng năng suất của người cao tuổi thông qua đào tạo kỹ năng sẽ giúp duy trì tăng trưởng kinh tế và duy trì sự lành mạnh về tài chính của các hệ thống an sinh xã hội. Bằng cách áp dụng các chính sách giúp quá trình già hóa theo cách lành mạnh và hiệu quả, các quốc gia có thể biến những thách thức thành cơ hội cho sự thịnh vượng lâu dài, gắn kết xã hội và hạnh phúc lớn hơn cho cả cá nhân và cộng đồng” - ông Lee nhận định.

Lệ Chi (theo Japan Times, The Economist, Korea Herald)