Bị phạt vì bán vé số miền Nam ở Ninh Thuận: Chưa thỏa đáng

 Sao phạt người khó khăn, nghèo khổ?

Đó là câu hỏi được GS.TS Đặng Đình Đào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Đại học KTQD Hà Nội đặt ra khi trao đổi với phóng viên báo Phụ nữ TP.HCM trước việc người bán vé số dạo tại Ninh Thuận bị đoàn kiểm tra liên ngành do Thanh tra Sở Tài chính Ninh Thuận làm trưởng đoàn phạt vì bán vé số miền Nam.

Theo GS.TS Đào, những người bán vé số dạo không phải là các đại lý kinh doanh, họ chỉ muốn lấy một chút hoa hồng từ việc bán xổ số hàng ngày. Vì vậy việc cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận viện dẫn Thông tư 75/2013 ngày 4/6/2013 của Bộ Tài chính để xử phạt người bán vé số dạo là chưa hợp lý.

“Họ bán hàng ngày chỉ kiếm vài chục nghìn, nhiều thì hơn trăm nghìn mà đoàn kiểm tra tại Ninh Thuận đòi phạt từ 10-15 triệu thì người bán vé số lấy đâu ra tiền? Tiền sinh hoạt hàng ngày họ còn khó khăn, thiếu thốn thì viện dẫn thông tư 75 sao hợp tình, hợp lý, phù hợp với hoàn cảnh được. Các cơ quan chức năng phải linh hoạt, mềm dẻo chứ không nên máy móc như vậy”, GS.TS Đào nói.

Trong khi đó, PGS.TS Ngô Trí Long - Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu giá cả (Bộ Tài Chính) cho rằng việc bắt phạt một người dân nghèo khổ ở mức cao như vậy là thiếu tính nhân văn.

Các chuyên gia cho rằng xử phạt người bán vé số dạo kinh doanh trái tuyến là chưa thỏa đáng (Ảnh: Thanh niên).

“Luật có quy định vé số do các tỉnh khu vực phía nam phát hành mà bán ở khu vực các tỉnh miền Trung như Ninh Thuận có thể bị xử phạt tiền. Đặc biệt việc phát hành xổ số tại các địa phương sẽ giúp tỉnh đó có thêm các khoản kinh phí hỗ trợ việc phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên cần phải xác định rõ đối tượng bán vé số. Với những người làm chủ đại lý lớn, kinh doanh chuyên nghiệp thì chúng ta áp dụng quy định đó là đúng nhưng với người lao động nghèo, có hoàn cảnh khó khăn thì nên nhắc nhở. Như vậy sẽ hợp lý hơn và khiến dư luận đồng tình”, PGS.TS Long khẳng định.

Phải tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh

Đối chiếu những quy định hiện hành trong quản lý hoạt động vui chơi có thưởng với Luật cạnh tranh, PGS.TS Long cho rằng có nhiều điều cần phải xem xét lại.

Theo vị chuyên gia, các thông tư, nghị định về hoạt động vui chơi có thưởng đang mâu thuẫn với luật cạnh tranh. Không chỉ thế, trong các bộ luật ban hành hiện nay cũng có nhiều điểm chưa hợp lý, mâu thuẫn với nhau.

“Với người tiêu dùng, họ có quyền lựa chọn loại hình dịch vụ vui chơi giải trí nào có lợi nhất cho bản thân. Đặc biệt khi chúng ta đang gia nhập nền kinh tế thị trường, cạnh tranh công bằng, bình đẳng thì việc Ninh Thuận xử phạt và cấm người bán vé số dạo bán xổ số miền Nam cũng chưa thỏa đáng. Điều này sẽ hạn chế tính cạnh tranh giữa các địa phương, các loại xổ số với nhau đồng thời không nâng cao được hiệu quả sự phát triển tốt cho xã hội”, PGS.TS Long nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, vị phó giáo sư còn chia sẻ, ở các quốc gia phát triển họ đặc biệt chú ý đến việc tạo ra môi trường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với doanh, kể cả trong các hoạt động vui chơi giải trí có thưởng như xổ số.

“Các nước phát triển họ đã làm rất tốt việc này, tạo ra động lực cho sự phát triển của nền kinh tế. Chúng ta hiện nay đang trong quá trình hội nhập hóa nên việc hoàn thiện chính sách, cải cách để tạo ra hiệu quả kinh doanh cao hơn lại càng trở nên quan trọng”, PGS.TS Long nhấn mạnh.

Kiểm soát chặt các đại lý phân phối

Trong khi đó, GS.TS Đặng Đình Đào cho rằng các nhà nước cần phải có sự thay đổi trong cách quản lý đối với hoạt động xổ số.

“Thay vì phạt người bán vé số nghèo khổ, tôi cho rằng chúng ta nên quản lý chặt chẽ ngay từ đầu. Nếu các đại lý phân phối, những người kinh doanh chuyên nghiệp sai phạm thì phải xử lý thật nặng. Còn việc người bán hàng, người mua họ sẽ tuân theo cơ chế thị trường. Mặt hàng nào có lợi, giá trị cao người ta sẽ hướng tới. Vé xổ số của Ninh Thuận phát hành 5 số giá trị giải thưởng chỉ 250 triệu chắc chắn sẽ không thể hấp dẫn bằng loại vé 6 số mà giải đặc biệt lên tới 1,5 tỷ đồng. Dù xác suất trúng sẽ khó hơn nhưng người dân họ vẫn lựa chọn”, GS.TS Đào khẳng định.

Từ những bức xúc của dư luận, vị giáo sư cho rằng, Ninh Thuận có thể lựa chọn cách làm linh hoạt hơn, đó là phát hành vé xổ số 6 số bên cạnh loại vé 5 số đang bán trên thị trường hiện nay để đáp ứng nhu cầu của người dân.

“Tôi nghĩ việc này không khó. Nếu giải quyết được vấn đề này và quan tâm hơn đến lợi ích của người dân, tôi cho rằng sẽ không xuất hiện những tình trạng tương tự nữa”, GS.TS Đào nói thêm.

Lê Hoàng