Bị mở thủ tục phá sản, Hợp tác xã An Hạ sẽ về đâu?

Bị mở thủ tục phá sản chỉ vì khoản vay hỗ trợ

Mấy tháng qua, nhiều người dân ở huyện Bình Chánh, TPHCM, xôn xao trước thông tin HTX An Hạ (ấp 7, xã Phạm Văn Hai) bị tòa án mở thủ tục phá sản. Xôn xao bởi vì “HTX vẫn đang hoạt động bình thường với gần 15 xã viên, và hơn nữa là việc mở thủ tục phá sản đối với HTX diễn ra với nhiều điểm bất thường nên bà con xã viên chẳng còn bụng dạ nào mà làm ăn. Bây giờ, chúng tôi chỉ còn cách chờ cơ quan chức năng vào cuộc để cứu lấy HTX” - một xã viên HTX An Hạ chia sẻ.

HTX An Hạ được thành lập năm 2004, là một HTX tồn tại lâu năm trên địa bàn huyện Bình Chánh với ngành nghề chính là nuôi trồng. Bà Trần Như Cường - Chủ tịch Hội đồng thành viên HTX An Hạ - cho biết, tháng 11/2005, đơn vị đã ký hợp đồng vay 200 triệu đồng với quỹ CCM, thời hạn kết thúc hợp đồng là tháng 11/2007 (24 tháng). Đến tháng 2/2007, đơn vị lại ký một hợp đồng tín dụng vay 100 triệu đồng của quỹ CCM, thời hạn kết thúc hợp đồng là 14/2/2008. “Tổng số tiền vay 300 triệu đồng nói trên xã viên dùng để phát triển ngành nghề nuôi trồng trên phần đất được UBND TPHCM cho thuê. Nhưng do đất bị nhiễm phèn nặng, xã viên phải mất 3 năm cải tạo rồi mới trồng cây. Cùng với đó là kết quả làm nông nghiệp hiện còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là trong 2 năm đại dịch COVID-19, nên dẫn đến bị thâm nợ khoản vay. Thế nhưng, chúng tôi vẫn nỗ lực vượt khó, tạo công ăn việc làm cho xã viên. Đến thời điểm hiện tại, HTX An Hạ vẫn hoạt động bình thường, tổ chức đầy đủ các kỳ đại hội xã viên và có kế hoạch hoạt động cho những năm tiếp theo” - bà Trần Như Cường thông tin. 

Tuy nhiên, vào năm 2020, quỹ CCM bất ngờ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với HTX An Hạ. Đến ngày 19/5/2022, Tòa án nhân dân huyện Bình Chánh đã ra quyết định mở thủ tục phá sản đối với HTX An Hạ với lý do: Xét thấy, có căn cứ chứng minh HTX An Hạ mất khả năng thanh toán.

Sản phẩm nông nghiệp của Hợp tác xã An Hạ từng có mặt tại nhiều hội chợ lớn ở TPHCM và trong cả nước

Còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ

Liên minh HTX thành phố thông tin, HTX An Hạ có 2 hợp đồng vay vốn với quỹ CCM, tổng số tiền vay là 300 triệu đồng. Thời hạn tất toán sau cùng là ngày 14/2/2008. Lịch sử trả nợ cho thấy, HTX này ngay từ đầu đã không thực hiện đúng cam kết trả nợ theo hợp đồng vay, vi phạm hợp đồng tín dụng. Nhưng quỹ CCM không tính lãi quá hạn, chỉ tính lãi trong hạn. Đến ngày 19/5/2022, HTX còn nợ số tiền hơn 566 triệu đồng.

Văn bản của Liên minh HTX thành phố lý giải rằng, vì đây là khoản vay tín chấp (không có tài sản đảm bảo) nên quỹ CCM đã dùng mọi biện pháp thu hồi nợ để xử lý rủi ro trong hoạt động cho vay theo quy định pháp luật. Biện pháp cuối cùng quỹ CCM áp dụng là nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản để thu hồi nợ theo khoản 1, điều 5, Luật Phá sản là đúng quy định của pháp luật. Trường hợp HTX An Hạ không còn tài sản thì quỹ CCM dùng nguồn dự phòng để xử lý rủi ro theo điểm a, khoản 1, điều 16, Thông tư 11/2021/TT-NHNN ngày 30/7/2021 của Ngân hàng Nhà nước. 

Trong khi đó, đại diện HTX An Hạ cho rằng, tại khoản 6.2, điều 6 của Hợp đồng trợ vốn và Hợp đồng tín dụng mà HTX An Hạ đã ký với quỹ CCM có ghi rõ, khi có tranh chấp về việc thực hiện hợp đồng sẽ đưa ra Tòa án nhân dân TPHCM xét xử. Vậy cho nên bà Trần Như Cường đặt vấn đề: “Việc quỹ CCM nộp đơn đến Tòa án nhân dân huyện Bình Chánh yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với HTX An Hạ mà không khởi kiện dân sự có hợp lý không?”.

Ngoài ra, đại diện HTX An Hạ cũng cho biết, nếu căn cứ vào khoản 3, điều 28 và khoản 2, 3 điều 42 của Luật Phá sản 2014 thì việc tiến hành mở thủ tục phá sản đối với HTX An Hạ là chưa đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Theo đó, HTX An Hạ cần đưa ra thông báo hoặc tuyên bố mất khả năng thanh toán, đồng thời cần có các giải trình, kê khai chi tiết tài sản (nếu có). Cùng với đó, thời điểm trước khi quỹ CCM nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, HTX cần nhận được văn bản đề nghị thanh toán dứt điểm nợ và thông báo sẽ khởi yêu cầu mở thủ tục phá sản tại tòa án…

“HTX An Hạ vẫn đang hoạt động bình thường và chưa đưa ra tuyên bố mất khả năng thanh toán thì không có căn cứ để mở thủ tục phá sản với chúng tôi. Cũng cần phải nói thêm rằng, HTX không thoái thác trách nhiệm về khoản nợ quỹ CCM mà chúng tôi đã gửi văn bản xin trả trước khoản tiền gốc và xin xem xét miễn giảm tiền lãi. Bản chất của quỹ CCM là để hỗ trợ xã viên HTX. Bây giờ, vì khoản vay này mà phá sản một HTX thì không phù hợp!” - bà Trần Như Cường khẳng định. 

Bà con xã viên Hợp tác xã An Hạ đang cải tạo lại đất để canh tác

Tiếp nhận đơn cứu xét của HTX An Hạ, UBND TPHCM đã có văn bản chỉ đạo, giao Liên minh HTX TPHCM xem xét, báo cáo cho UBND TPHCM đồng thời có văn bản trả lời HTX An Hạ. Tuy nhiên, sau khi nhận được văn bản trả lời của Liên minh HTX TPHCM, HTX An Hạ cho rằng vẫn còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ. Do đó, HTX An Hạ cho biết sẽ tiếp tục gửi đơn đến cơ quan chức năng để kiến nghị làm rõ những nội dung liên quan đến việc ra quyết định mở thủ tục phá sản đối với đơn vị này.

Sơn Vinh