Bi kịch… súng tự chế

Tịch thu 32 khẩu súng tự chế ở một xã 

Ở Nghệ An, trong hai năm gần đây, lực lượng biên phòng, kiểm lâm cùng các cấp chính quyền đã vận động thu hồi nhiều súng săn, súng tự chế. Nhưng ở các huyện miền Tây xứ Nghệ, việc sử dụng súng săn, súng tự chế vẫn ngang nhiên tồn tại trong cộng đồng. 

Phó chủ tịch UBND xã Tam Quang (huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An) ông Quang Văn Mạo cho biết: “Trong năm 2020, chúng tôi đã tịch thu 32 khẩu súng tự chế trên địa bàn xã và yêu cầu chủ súng cam kết nếu còn tái phạm sẽ phải chịu xử lý”. 

Là người từng có nhiều năm làm trưởng công an xã, ông Mạo nói rằng, bên cạnh việc tuyên truyền để bà con tự giác, xã đã thành lập tổ công tác đi kiểm tra hành chính. Sau khi sử dụng, dân thường cất súng lên gác bếp nhằm tránh ẩm mốc, nên khi kiểm tra là kiểm tra gác bếp đầu tiên, phát hiện là tịch thu. Năm vừa qua, xã Tam Quang làm quyết liệt và tịch thu được 32 khẩu súng trong dân. Nhưng hiện, người dân không để súng ở nhà nữa. Ông Sơn - Trạm trưởng Trạm Quản lý bảo vệ rừng Khe Thơi, Vườn Quốc gia Pù Mát - xác nhận: hiện người sử dụng súng tự chế không để súng ở nhà mà mang giấu ngoài rừng. 

Trước đó, vào giữa năm 2019, ở huyện Con Cuông, các cơ quan chức năng đã vận động thu hồi 102 khẩu súng tự chế, gồm các loại súng kíp, súng bi, súng cồn có độ sát thương cao cùng 18 nòng súng. Năm 2018, huyện đã tịch thu 143 khẩu súng. Năm 2017, riêng hai bản của xã Bình Chuẩn, công an xã đã tịch thu 40 khẩu súng. 

Còn ở huyện Tương Dương, năm 2018, lực lượng chức năng đã tiêu hủy 1.218 khẩu súng kíp, súng tự chế. Cùng năm 2018, riêng Vườn Quốc gia Pù Mát phát hiện và tịch thu 27 khẩu súng săn, súng tự chế các loại. Ông Sơn, ông Mạo cho hay, việc xử lý dứt điểm nạn sử dụng súng tự chế không phải là chuyện ngày một ngày hai. Người dân vẫn lén lút mua nòng súng do người Mông chế ra rồi tự làm súng. Đạn thì ra chợ mua chì về rồi tự chế. Chính quyền các địa phương, lực lượng kiểm lâm, biên phòng vẫn đang tiến hành những cuộc theo dõi. 

Quá nhiều hệ lụy đau lòng

Tháng 8/2020, ông Hoọc Bá In (huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An) nhận bản án 12 tháng tù treo và 24 tháng thử thách vì tội danh “tàng trữ vũ khí quân dụng” theo quy định tại khoản 1 điều 304 Bộ luật Hình sự. Ông Bá In đã giấu một khẩu súng tự chế trong nhà và bị Đồn Biên phòng Mường Ải phát hiện, thu giữ và gửi đi giám định. Súng có tính năng tương tự vũ khí quân dụng. 

Sau khi dùng súng tự chế bắn chết hai con voọc quý hiếm, Lô Văn Hằng, Viêng Văn Thủy và cả nhóm đã bị xử 13 năm 6 tháng tù giam

Cũng trong tháng 8/2020, Hà Văn Tâm ở huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An đã lãnh 18 tháng tù giam cho hành vi vô ý làm chết người. Vào tháng 4/2020, Tâm mang theo súng tự chế đến nhà bạn. Vô tình súng nổ, làm chết bố bạn. 

Tháng 5/2020, một thanh niên 27 tuổi ở huyện Con Cuông đến nhà bạn chơi, thấy khẩu súng tự chế gác trên mái nhà đã lấy xuống xem. Súng bất ngờ nổ, anh bị 5 viên đạn bắn thẳng vào tay khiến đầu dưới xương quay bị vỡ, tổn thương động mạch gân tay sâu. 

Vào 11/1/2019, Lô Văn Hằng, Viêng Văn Thủy, Viêng Văn Sinh, Lô Văn Hậu và Vi Văn Hải (xã Tam Quang, huyện Tương Dương) mỗi người mang một súng tự chế vào Vườn Quốc gia Pù Mát để săn bắn động vật hoang dã. Hằng đã dùng súng bắn chết hai con voọc xám (nằm trong danh mục loài nguy cấp, quý hiếm, được ưu tiên bảo vệ) rồi mang về lán cất giấu. Cùng ngày, lực lượng kiểm lâm Vườn Quốc gia Pù Mát đã có mặt kiểm tra, phát hiện và thu giữ 2 con voọc đã chết, 5 dao nhọn và 5 khẩu súng tự chế. 

Tòa án nhân dân huyện Con Cuông kết án 13 năm 6 tháng tù giam đối với nhóm Hằng, Thủy, Sinh, Hậu và Hải. Riêng Lô Văn Hằng được các cơ quan chức năng cho hoãn thi hành án 4 tháng bởi gia đình quá khó khăn, bố mẹ già yếu, ốm đau, Hằng là lao động chính, “cô vợ trẻ con” đang mang bầu vượt mặt. 

Một năm sau ngày Lô Văn Hằng đi tù, chúng tôi đến nhà Hằng. Bố của Hằng - ông Lô Văn Khang, 71 tuổi - nằm co ro trên chiếc giường tre, không thể cất tiếng và không thể trở mình quay ra nhìn khách. Mẹ của Hằng là bà Lô Thị Hộc, 66 tuổi, còm cõi, vừa nhai trầu vừa khóc. Vi Thị Giàu, cô vợ 14 tuổi của Hằng, vừa bế con vừa thổi phù phù bếp lửa giữa gian nhà tranh, tre, nứa, lá. 

TPHCM: Người dân đổi hàng ngàn vũ khí tự chế lấy quà Năm 2020, Công an TPHCM, công an và chính quyền các địa phương đã tổ chức nhiều đợt vận động người dân nộp hàng ngàn súng, đạn, vũ khí tự chế và công cụ hỗ trợ. Mỗi người dân đến giao nộp vũ khí, vật liệu nổ được cơ quan chức năng tặng 10 ký gạo.  Năm qua, Công an TPHCM tiếp nhận hàng ngàn vũ khí tự chế do người dân tự nguyện giao nộp Công an phường Tam Bình, quận Thủ Đức cho biết, trong đợt phát động giao nộp vũ khí gần đây nhất, công an đã tiếp nhận được 6 quả lựu đạn, súng K54 và hơn 50 loại vũ khí tự chế và công cụ hỗ trợ. Sắp tới, đơn vị sẽ phối hợp với các đoàn thể tiếp tục phát động phong trào này. Tương tự, trong năm qua, Công an phường Nguyễn Thái Bình, quận 1 đã phát động người dân trên địa bàn tự nguyện giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đã tiếp nhận 10 viên đạn K59 và hàng chục vũ khí tự chế, tuýp sắt, dao bấm… Mỗi người dân khi tự giác đến giao nộp được tặng một phần quà bao gồm gạo, dầu ăn trị giá 250.000 đồng. Phong trào vận động người dân giao nộp vũ khí đổi quà nhận được sự hưởng ứng rất tích cực. Tại buổi gặp mặt báo chí cuối năm 2020, thượng tá Thái Thanh Xuân - Trưởng phòng Tham mưu, Công an TPHCM - thông tin năm 2020 công an đã tiếp nhận 46 khẩu súng các loại, 4 hộp tiếp đạn, 1.286 viên đạn, 1.523 vũ khí thô sơ, trên 20 quả lựu đạn, trái nổ, đạn cối… từ quần chúng nhân dân giao nộp. Ngoài vũ khí, người dân còn cung cấp cho công an gần 11.000 tin báo có giá trị, phối hợp giúp công an giải quyết 4.738 vụ liên quan đến an ninh trật tự, bắt 1.576/3.230 đối tượng.  Sơn Vinh

 Ngọc Minh Tâm