PNO - PN - Ở quê ngày xưa nhà nào cũng nấu bằng bếp củi. Bếp củi thường đắp bằng đất, xây bằng gạch hoặc bằng xi măng, chủ yếu nấu bằng củi, có khi nấu bằng trấu hoặc rơm, có ống khói bằng ống đất nung hoặc xi măng để dẫn...
Xài bếp củi, ngán nhất những ngày mưa dầm, củi ẩm ướt, nhóm hoài chẳng cháy. Nhà nào có lá dừa hay rơm thì còn đỡ, chứ không thì phải kiên nhẫn đốt những que củi nhỏ chờ lửa lớn bắt sang các thanh củi khác. Đã vậy, có lúc còn xài hộp quẹt đá, chưa kịp mồi sang đèn dầu thì cứ quẹt phồng tay… Nhà khá hơn thì dùng dầu hôi, dầu cặn hoặc củi thông để nhóm lửa. Tôi thì bắt chước mẹ, đi đường hay lượm những miếng cao su cũ, miếng ruột xe, cọng dây ràng bằng cao su… để dành nhóm lửa. Vậy mà có khi làm biếng, tôi cũng lén nhúng một cây củi nhỏ vào cái đèn dầu để mồi lửa…
Mồi được lửa rồi, giữ cho lửa cháy cũng không dễ. Nhớ những bữa nấu cơm bằng rơm, phải ngồi canh suốt, để không thiếu rơm mà lửa cháy đều, không “hỏa hào hỏa đế”, tức là cháy phừng phừng, mà cũng không được bỏ rơm quá nhiều làm nghẹt bếp, chỉ un khói chứ không cháy. Buổi tối hoặc tháng lạnh thì ngồi bên bếp còn thấy dễ chịu, gặp hôm nóng nực mà ngồi suốt bên bếp rơm thì như một cực hình, mồ hôi mẹ mồ hôi con cứ thi nhau tuôn ra… Còn nấu củi thì hay chạy tới chạy lui nên lửa tắt, hoặc nhầm củi ướt thì cũng trần ai. Để chống tắt bếp, bên cạnh đống củi thường có một cái ống thổi. Đó là cái ống bằng tre nhỏ, dài chừng hai gang tay người lớn, khi thổi có tiếng o o nghe vui tai. Nhưng xài vài tháng thế nào cũng bị cháy sém, phải thay ống thổi khác.
Nấu bằng bếp củi dĩ nhiên còn có một số bất tiện khác. Đó là làm nhà bếp luôn ám khói và đầy bồ hóng. Các tấm vách, trần nhà… thường xuyên có mùi khói và bị nám, không đẹp chút nào. Bởi vậy, ngày trước nhà nào có điều kiện, người ta hay làm nhà bếp tách biệt với nhà chính, ở nhà sau hoặc ở bên chái, để khói không ám tới.
Nấu bếp lắm khi khói um trời nhưng cái màu khói, mùi khói đã đọng lại thành ký ức thân thương của rất nhiều người. Bởi vậy, khi đi đâu xa mà thấy màu khói lam quấn quýt mái nhà hoặc quyện ở bờ tre thì nỗi nhớ nhà, nhớ quê dâng lên trong lòng tôi da diết.
Bây giờ ở quê, mẹ tôi vẫn còn nấu bếp củi. Lâu lâu về quê, ngửi mùi khói cay cay, nghe thổi ống tre o o, quẹt một chút lọ nghẹ… lại thấy tình cảm nồng nàn, sâu lắng. Uống một tách trà pha từ ấm nước đun bằng bếp củi lại thấy vị thật thân thuộc, đậm đà… Chợt nhớ những câu thơ nổi tiếng của Bằng Việt: Một bếp lửa chờn vờn sương sớm/ Một bếp lửa ấp iu nồng đượm… mà càng thương hình ảnh người bà, người mẹ một thời lui cui với bếp, với củi, với lửa, với cơm canh…
Nguyễn Minh Hải
| Chia sẻ bài viết: |
Gửi tôi, người đàn bà 20 năm nữa
Ai rồi cũng tập thể thao: Chỉ khi khỏe mạnh tôi mới có thể yêu thương
Giáng sinh đa văn hóa
Ai rồi cũng tập thể thao: Tập hơn 1 tuần tôi đã giảm mệt mỏi
Tuổi ăn đám cưới, tuổi viếng đám tang
Ai rồi cũng tập thể thao: Bước ngoặt huy hoàng trong công cuộc tập luyện của tôi
Nhà không rộng, chỉ có khoảng ban công là có thể nuôi cây. Vậy là ba cứ đem cây về chăm sóc, tưới tắm, nâng niu.
Tại TPHCM, có một dịch vụ được chào mời vừa công khai lại vừa kín đáo: dịch vụ của những người yêu thuê giờ.
Tôi nhận ra, ở độ tuổi ngấp nghé 50 của mình, tôi đi viếng đám tang nhiều hơn những đám, tiệc khác.
Trong công việc, cuộc sống, người ta có thể tạm ứng nhiều thứ, nhưng tạm ứng gối chăn sẽ để lại nhiều hậu quả khó lường.
Lòng con canh cánh về mối tình ngang trái của mình. Mỗi khi nghe ai đó nói “phi công trẻ”, “hồng hài nhi”… là con lại chộn rộn, mắc cỡ.
Bạn thuyết phục ròng rã mấy tháng trời. Bạn bảo sẽ cùng tôi đi bộ về đích để tôi không thấy ngại.
Tôi thích được ngồi nghe mẹ kể chuyện xưa, được ăn cơm với mẹ, được cùng mẹ đi thăm bà con… Mấy món mẹ nấu là ngon nhất thế giới.
Người ta có thể dễ dàng đến bên nhau, nhưng liệu có bao nhiêu người đi được cùng nhau tới tuổi xế chiều?
Chiếc “siêu xe” của ông nội đã theo chủ nhân được gần 15 năm. Mỗi ngày, ông luôn dành thời gian chăm chút nó, như người bạn đồng hành đáng tin cậy.
Cần tránh những lời nói xúc phạm, miệt thị, thay vào đó là những lời nói lịch sự, tôn trọng, góp phần xây dựng mối quan hệ.
Các nghiên cứu đã chứng minh trẻ em cần được neo giữ trong thế giới thật, quan hệ thật, trách nhiệm, tình yêu thật. Hoạt động ảo không thể thay thế được.
Chỉ cần gặp mẹ, được ngồi gần mẹ, mọi chênh chao, chơi vơi, xáo trộn đều được lắng xuống, chữa lành.
Có lẽ vì vị mè ướp đẫm mồ hôi của ngoại, cũng có thể vì khói bếp thân thương làm thơm chén cơm nóng hổi quyện cùng vị muối mè mằn mặn.
Mong con thông minh vượt trội hay chỉ cần con khỏe mạnh, bình thường, câu trả lời của bạn là gì?
Người luôn tự coi mình là nạn nhân hiếm khi nhận ra lỗi của chính mình, cũng khó có cơ hội nhận ra khả năng của bản thân khi cố gắng.
Sau bao nhiêu năm cách lòng, tôi đã thật sự hiểu mẹ, hiểu rằng mẹ có những lý do để rời xa ba, nhưng chưa bao giờ mẹ rời xa tôi.
Vì công việc đặc thù, có những ông bố, bà mẹ phải chấp nhận cảnh nuôi dạy con xuyên biên giới.
Tết đến, cũng đồng nghĩa tôi sắp phải chia tay với chúng. Không ai nuôi vịt để… làm cảnh.
