Bệnh nhân người Anh thoát khỏi AIDS nhờ ghép tủy xương

Gần 3 năm sau khi nhận tế bào gốc tủy xương từ người hiến tặng mang đột biến gen hiếm gặp chống vi-rút HIV, và hơn 18 tháng sau khi dùng thuốc kháng vi-rút, các xét nghiệm cho thấy bệnh nhân nam không còn bất kỳ dấu vết nào của việc nhiễm HIV.

Giáo sư Ravindra Gupta - chuyên về sinh học HIV, thành viên nhóm bác sĩ điều trị phát biểu tại Hội nghị ở Seattle (Mỹ): "Chúng tôi không phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu nào của vi-rút còn sót lại khi đo lường”.

Trường hợp này củng cố triển vọng một ngày nào đó các nhà khoa học có thể chấm dứt đại dịch AIDS. Giáo sư Gupta mô tả bệnh nhân của mình "được chữa khỏi bằng chức năng tự nhiên" và "đã thuyên giảm", nhưng cảnh báo "vẫn còn quá sớm để nói rằng anh ấy đã khỏi bệnh."

Các bác sĩ cấy ghép tủy xương cho "bệnh nhân London" nhằm chữa trị bệnh ung thư máu và thử nghiệm cơ chế kháng vi-rút của đột biến gen 'CCR5 delta 32'.

Theo Giáo sư Gupta, người đàn ông tại Anh nhiễm HIV vào năm 2003, và phát triển ung thư máu Hodgkin's L lymphoma vào năm 2012.

Đến năm 2016, khi tình trạng ung thư của anh này trở nên rất nặng, các bác sĩ đã quyết định thực hiện ca cấy ghép để mang lại “cơ hội sống sót cuối cùng” Người hiến tặng mang đột biến gen gọi là 'CCR5 delta 32', có khả năng kháng HIV.

Quá trình cấy ghép diễn ra tương đối suôn sẻ, nhưng có một số tác dụng phụ, trong đó tế bào miễn dịch của người hiến tặng tấn công tế bào miễn dịch của người nhận.

Để thực hiện, các bác sĩ phải tìm được người hiến tặng thích hợp trong một nhóm rất nhỏ những cá nhân mang đột biến CCR5 kháng vi-rút, mà đa số đều là người gốc Bắc Âu.

Dù không được xem như phương pháp điều trị HIV, y học thế giới có thể nghiên cứu sâu thêm về liệu pháp gen dựa trên kết quả khả quan từ trường hợp của bệnh nhân người Anh

Bệnh nhân thứ 2 nhiễm HIV này được gọi là "bệnh nhân London", khá giống với trường hợp đầu tiên được chữa khỏi HIV người Mỹ, đó là anh Timothy Brown. Anh Timothy Brown hay còn gọi là “bệnh nhân Berlin” từng trải qua quá trình điều trị tương tự ở Đức vào năm 2007.

Timothy Brown hiện sống ở Mỹ và theo các chuyên gia, cơ thể anh vẫn không có bất kỳ dấu hiệu nào của HIV còn sót lại.

Các chuyên gia vẫn chưa rõ liệu kháng CCR5 là chìa khóa duy nhất, hay quá trình bạch cầu sinh ra từ mô ghép để góp phần xử lý số tế bào nhiễm HIV, vì cả hai bệnh nhân Berlin và London đều thể hiện biến chứng này.

Sharon Lewin - chuyên gia từ Viện Doherty (Úc), đồng chủ tịch của ban cố vấn nghiên cứu thuộc Hiệp hội AIDS Quốc tế, nói với Reuters rằng trường hợp ở London chỉ ra con đường mới cho y học thế giới: "Chúng tôi chữa chữa khỏi HIV, nhưng điều này tạo nên hy vọng rằng một ngày nào đó thế giới có thể loại bỏ HIV”.

Giáo sư Gupta cho biết nhóm của ông có thể sử dụng những phát hiện này để khám phá thêm chiến lược điều trị HIV mới tiềm năng: "Chúng ta cần cần xem xét phương pháp thay thế thụ thể (CCR5) ở những người nhiễm HIV thông qua liệu pháp gen”.

Khoảng 37 triệu người trên toàn thế giới đang sống cùng HIV và đại dịch AIDS đã giết chết khoảng 35 triệu người kể từ khi xuất hiện vào những năm 1980. Nghiên cứu khoa học về HIV trong những năm gần đây giúp phát triển nhóm thuốc kìm hãm vi-rút ở hầu hết các bệnh nhân.

Tấn Vĩ (Theo Channel News Asia, Reuters)