Bệnh nhân nằm viện vì COVID-19 giảm, ĐBQH lo Quỹ BHYT bị trục lợi

Quốc hội thảo luận về vấn đề bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế chiều 27/10

Đề nghị tăng cường thanh tra Quỹ BHYT

Chiều 27/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận trực tuyến về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), quản lý và sử dụng Quỹ BHXH năm 2020; việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2020...

Theo ĐBQH Đặng Bích Ngọc (Hòa Bình), năm 2020 do ảnh hưởng của dịch tác động mọi mặt đến đời sống xã hội, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, người lao động mất việc làm đã ảnh hưởng đến việc tham gia đóng BHXH. Do đó, ĐBQH đề nghị Chính phủ có báo cáo phân tích đánh giá đầy đủ nguyên nhân đồng bộ trong việc đối tượng tham gia bắt buộc.

Đưa ra con số tiền nợ, chậm đóng BHXH là 15.129 tỷ đồng, trong đó nợ gốc đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc là 12.113 tỷ đồng (tăng 2.013 tỷ đồng so với 2019), nợ lãi chậm đóng là 3.016 tỷ đồng (chiếm gần 20% tổng số nợ), ĐBQH tỉnh Hòa Bình cho rằng, Chính phủ cần công khai doanh nghiệp, người lao động hay chủ thể sử dụng lao động chậm nộp Bảo hiểm xã hội, thu hồi nợ đọng và kiểm tra, giám sát đồng thời có chế tài nghiêm khắc để thực hiện nghiêm việc đóng bảo hiểm xã hội hiện nay.

Liên quan tới Quỹ bảo hiểm y tế, ĐB đề nghị tăng cường thanh kiểm tra quỹ này nhằm tránh tình trạng trục lợi bảo hiểm y tế ở các cơ sở y tế trong thời gian qua.

“Nhiều vụ việc lập khống hồ sơ để hưởng, dịch COVID-19 có diễn biến phức tạp nhưng đã qua đỉnh dịch và hiện nay số người nằm viện giảm nên các cơ sở y tế nếu không kiểm tra, giám sát sẽ lập khống lên và trục lợi bảo hiểm y tế gây thất thoát quỹ,” ĐB Ngọc nói.

Đóng góp vào dự thảo luật, ĐBQH Nguyễn Hải Anh (Đồng Tháp) đánh giá, hiện số người tham gia BHXH tự nguyện dù tăng song mức đóng không cao, chủ yếu là mức đóng chuẩn nghèo nông thôn. Nguyên nhân là do quy định về chính sách chưa đủ sức hút người tham gia, thời gian đóng dài tới 20 năm, chưa cạnh tranh được với các loại bảo hiểm thương mại.

“Dư địa từ lĩnh vực BHXH tự nguyện này rất lớn, do đó cần sớm xem xét quy định rút ngắn thời gian để thúc người dân tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện,” ĐBQH nhấn mạnh. ĐBQH Đoàn Thị Lê An (Cao Bằng) cũng kiến nghị giảm thời gian đóng Bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm và tiến tới 10 năm nhằm tạo điều kiện cho người tham gia đóng.

Nhận BHXH một lần - lợi trước mắt, hại lâu dài

Theo ĐBQH Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Dương), năm 2020 số người tham gia BHXH tăng nhưng số lượng đóng BHXH bắt buộc lại giảm, đặc biệt số người hưởng Bảo hiểm xã hội một lần giai đoạn 2016-2020 tăng cao tập trung từ 20-40 tuổi (chiếm 80,9%). Dự báo có thể số người hưởng chế độ Bảo hiểm xã hội một lần sẽ tăng cao vào các năm tiếp theo.

“Bảo hiểm xã hội như ‘của để dành’ mà Nhà nước dành cho người lao động, được Nhà nước bảo hộ nhằm bảo đảm quyền lợi tốt hơn cho họ khi hết tuổi lao động. Khi nhận Bảo hiểm xã hội một lần đồng nghĩa với việc người lao động rời khỏi hệ thống an sinh xã hội. Hầu hết những trường hợp sẽ không tích lũy đủ thời gian đóng Bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu hoặc nếu đủ thì mức lương hưu cũng rất thấp vì thời gian đóng Bảo hiểm xã hội ngắn nên khi về già sẽ gặp rất nhiều khó khăn và tạo áp lực lên xã hội và gia đình”, đại biểu Sơn lo lắng và khẳng định đây là việc làm "lợi trước mắt, hại lâu dài". 

Theo phân tích của ĐB, người lao động lựa chọn hưởng chế độ BHXH một lần không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của bản thân mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước nhằm thực hiện quyền được đảm bảo an sinh xã hội của người dân như Hiến pháp đã quy định.

Từ thực trạng trên, ĐB Sơn đề xuất sớm nghiên cứu sửa đổi quy định về hưởng BHXH một lần theo tinh thần Nghị quyết 28 đề ra trong đó hướng đến mục tiêu bao phủ Bảo hiểm xã hội toàn dân; sửa đổi điều kiện về thời gian tham gia BHXH tối thiểu

Minh Quang