Bệnh liên quan đến tim mạch có thể làm sa sút trí tuệ

Nhóm nghiên cứu, do các nhà khoa học tại Đại học Oxford và Đại học Exeter dẫn đầu, đã xem xét mối liên hệ giữa một số bệnh liên quan đến tim mạch và chứng sa sút trí tuệ. Đây là nghiên cứu lớn nhất trước nay về đề tài này.

Nghiên cứu cho thấy, một người càng có nhiều bệnh trong 3 bệnh lý liên quan đến tim mạch thì sẽ có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ càng cao

Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí The Lancet chuyên đề Sống thọ và khỏe, đã xem xét dữ liệu của hơn 200.000 người, từ 60 tuổi trở lên và có nguồn gốc là người châu Âu, tại UK Biobank (một cơ sở dữ liệu y sinh với quy mô lớn, chứa thông tin chuyên sâu về di truyền và sức khỏe từ nửa triệu người tham gia ở Anh).

Nhóm nghiên cứu quốc tế đã lọc ra những người đã được chẩn đoán mắc một trong các chứng bệnh về chuyển hóa tim mạch như tiểu đường, đột quỵ, đau tim, hoặc mắc đồng thời cả 3 loại bệnh này; và những người phát triển chứng sa sút trí tuệ.

Trong các nhóm đối tượng nói trên, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, một người càng có nhiều bệnh trong 3 bệnh lý liên quan đến tim mạch thì sẽ có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ càng cao. Những người có cả 3 loại bệnh này thì có nguy cơ bị sa sút trí tuệ cao hơn gấp 3 lần, so với những người có nguy cơ cao do yếu tố di truyền.

“Chứng sa sút trí tuệ đang là một vấn đề nổi cộm toàn cầu, với dự đoán rằng 135 triệu người trên toàn thế giới sẽ mắc chứng bệnh này ở mức độ nghiêm trọng đến năm 2050.

Chúng tôi phát hiện ra rằng việc mắc các bệnh liên quan đến tim mạch sẽ dẫn đến nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn, so với yếu tố di truyền. Vì vậy, dù cho có di truyền như thế nào, chúng ta đều có thể chủ động giảm nguy cơ sa sút trí tuệ bằng cách chăm sóc sức khỏe tim, và điều trị các chứng bệnh chuyển hóa tim mạch trong suốt cuộc đời”, tiến sĩ Xin You Tai - người đứng đầu nhóm nghiên cứu, và là nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Oxford - cho biết.

Nhóm tác giả, bao gồm các nhà khoa học từ các trường đại học Glasgow và Michigan, đã phát hiện ra rằng gần 20.000 người trong số những người tham gia UK Biobank và thuộc mẫu nghiên cứu, đã được chẩn đoán mắc 1 trong 3 bệnh lý liên quan đến tim mạch nói trên. Chỉ hơn 2.000 người mắc 2 loại bệnh, và 122 người có cả 3 bệnh.

“Nhiều nghiên cứu chỉ xem xét mối liên hệ của một bệnh lý đơn lẻ đối với chứng sa sút trí tuệ. Nhưng chúng tôi biết rằng có nhiều bệnh nhân đang mắc một số loại bệnh khác nhau. Qua nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy rằng những người được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, đột quỵ hoặc đau tim, cần được quan tâm phải chăm sóc sức khỏe và điều trị đúng cách, để ngăn ngừa những bệnh này phát triển nặng thêm, cũng như giảm nguy cơ sa sút trí tuệ”, David Llewellyn - một thành viên chính của nhóm nghiên cứu, hiện là giáo sư Khoa Dịch tễ học và sức khỏe lâm sàng tại Đại học Exeter - cho biết.

Nhóm nghiên cứu đã chia 200.000 người tham gia thành 3 nhóm theo mức độ từ cao đến thấp về nguy cơ bị chứng sa sút trí tuệ do yếu tố di truyền. Họ cũng đã xem xét dữ liệu hình ảnh não của hơn 12.000 người tham gia, và nhận thấy rằng những người có nhiều hơn một bệnh lý chuyển hóa tim thường bị tổn thương lan rộng trên toàn não. Trong khi đó, những người có nguy cơ cao do yếu tố di truyền chỉ bị suy thoái ở một vùng cụ thể của não.

Tiến sĩ Kenneth M. Langa - một thành viên của nhòm nghiên cứu, hiện là giáo sư y khoa tại Đại học Michigan - khuyên: “Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng việc bảo vệ trái tim trong suốt cuộc đời cũng có những lợi ích đáng kể cho não. Để chăm sóc tốt tim mạch, chúng ta có thể tập thể dục thường xuyên, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh; kiểm soát huyết áp, lượng đường và cholesterol trong máu ở mức giới hạn được khuyến nghị”.

“Bằng chứng rõ ràng là những gì tốt cho tim của cũng tốt cho thần kinh. Nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ của một người là đến từ nhiều yếu tố khác nhau: tuổi tác, gen di truyền, và lối sống”, Tiến sĩ Sara Imarisio - Giám đốc phụ trách nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu bệnh Alzheimer của Anh - nói thêm.

Nhất Nguyên (theo Neuroscience News)