Bệnh liên cầu lợn tăng nhiều vào dịp cận tết nhưng dễ nhầm do rối loạn tiêu hóa

Suy đa tạng do liên cầu lợn

Ngày 17/1, bác sĩ Nguyễn Tiến Thắng – khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh - cho biết bệnh viện này vừa cấp cứu bệnh nhân nam H.V.L. (58 tuổi) nhiễm trùng máu, sốc nhiễm khuẩn, biến chứng suy đa tạng, rối loạn đông máu nguy kịch do nhiễm liên cầu khuẩn lợn.

Lúc bệnh khởi phát, ông L. có biểu hiện mệt mỏi, sốt cao không dứt, đau bụng và đi ngoài phân lỏng nên gia đình đưa vào bệnh viện gần nhà. Tuy nhiên, bệnh diễn biến nhanh, phức tạp, bệnh nhân rơi vào tình trạng sốc, ban xuất huyết rải rác toàn thân; nhiều nhất ở vùng cẳng chân, lưng và bụng, sốt cao, xuất huyết tiêu hóa, mạch nhanh, huyết áp tụt.

Kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân rối loạn đông máu trầm trọng, có tình trạng nhiễm trùng nặng. Các bác sĩ chẩn đoán ông L. bị sốc nhiễm khuẩn, nhiễm khuẩn huyết đường vào tiêu hóa, theo dõi do liên cầu lợn.

Ngay khi tiếp nhận, bệnh nhân L. phải thở máy, bù dịch, điện giải, duy trì thuốc vận mạch, kháng sinh phối hợp, lọc máu liên tục, điều chỉnh rối loạn đông máu. Kết quả cấy máu sau 3 ngày điều trị cho thấy, bệnh nhân chính xác mắc khuẩn liên cầu lợn. 

Bệnh nhân bị liên cầu lợn đang được tích cực điều trị

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thắng cho biết: “Bệnh liên cầu lợn diễn biến rất nhanh chóng, có thể gây sốc nhiễm khuẩn, hôn mê và suy đa phủ tạng trong thời gian ngắn. Trường hợp bệnh nhân L. khi bệnh viện tiếp nhận đã tiến triển nặng, chúng tôi phối hợp điều trị bằng những biện pháp hồi sức tối ưu nhất, tuy nhiên tình trạng sốc nhiễm khuẩn khó cải thiện.

Bệnh nhân mắc liên cầu lợn xuất hiện rải rác quanh năm nhưng nhiều hơn vào dịp cận tết. Năm ngoái chúng tôi cũng tiếp nhận trường hợp nhiễm khuẩn liên cầu lợn do ăn tiết canh khi liên hoan cuối năm”.

Bác sĩ Thắng nhấn mạnh, liên cầu khuẩn lợn lây sang người chủ yếu qua đường tiêu hóa do ăn thịt heo và các sản phẩm từ heo bệnh. Heo nhiễm vi khuẩn này do mang mầm bệnh, khi người ăn nấu thịt heo chưa chín (như tiết canh, nem chua, nem chạo…). Ngoài ra, bệnh có thể lây qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc từ tổn thương trên da. Người bệnh nhiễm liên cầu lợn gồm 3 thể: nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ hoặc kết hợp cả hai.

Dấu hiệu nhận biết mắc liên cầu lợn

Tùy từng thể mà bệnh diễn biến nặng hay nhẹ, có trường hợp ngay từ ban đầu nhiễm khuẩn đã nặng. Biểu hiện của bệnh thường xuất hiện sau vài tiếng đến 4 – 5 ngày nhiễm khuẩn liên cầu lợn, có trường hợp ủ bệnh tới 14 ngày tùy cơ địa mỗi người.

Những triệu chứng ban đầu có thể nhẹ, không đặc trưng như: đau bụng, sốt, buồn nôn, nôn và đi ngoài phân lỏng… dễ khiến nhiều người chủ quan là các rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thông thường nên đến viện chậm trễ.

Các trường hợp nặng hơn với biểu hiện đau đầu, sốt cao, nôn, suy giảm ý thức, tri giác lơ mơ, xuất hiện ban hoại tử trên da do nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ vì khuẩn liên cầu lợn.

Một số trường hợp, người bệnh nguy kịch có diễn biến nhanh và nặng với biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, rối loạn đông máu… Chi phí điều trị bệnh này tốn kém, thời gian điều trị kéo dài, di chứng để lại thường nặng nề, nguy cơ tử vong khi đã biến chứng rất cao. Hơn nữa, bệnh nhân từng nhiễm liên cầu khuẩn lợn vẫn có thể mắc lại lần sau

Khi có những triệu chứng bệnh cảnh báo nêu trên, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời

Cần làm gì để tránh nhiễm bệnh khi tết đến?

Những ngày gần Tết Nguyên đán, nhu cầu sử dụng thực phẩm tăng cao, đặc biệt là thịt heo. Số lượng lớn thịt heo cung ứng ra thị trường không được kiểm soát chính là mầm mống nguy cơ mang liên cầu khuẩn lợn lây lan cộng đồng.

Thời gian qua, không ít trường hợp nhiễm khuẩn liên cầu lợn do thói quen ăn tiết canh, thịt heo sống chưa qua chế biến. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần phải nâng cao ý thức bản thân, không ăn các sản phẩm từ thịt heo chưa được nấu chín, nhất là tiết canh trong dịp cận tết.

Bên cạnh đó, nhiều người cho rằng chỉ thịt heo không rõ nguồn gốc, nuôi công nghiệp mới mang nguy cơ gây bệnh, còn heo do gia đình nuôi, heo mường, heo cắp nách… là thịt sạch và có thể ăn tiết canh. Đó là quan điểm hoàn toàn sai lầm, bởi mọi giống heo nuôi ở bất kỳ đâu đều có nguy cơ nhiễm liên cầu lợn.

Nguyên nhân là do vi khuẩn liên cầu ký sinh vùng họng heo và cả ở heo khỏe sẽ không phát bệnh ngay (gọi là heo lành mang mầm bệnh).  

An Bình