Beautiful (Xinh đẹp): Tiếng lòng của những người trẻ bất an

“Xin đừng nhìn vào tôi"

Trong đoạn MV năm 2002, Xtina xuất hiện trong trạng thái cúi đầu, che mặt và muốn lẩn trốn. Cô nhỏ nhẹ: “Just don’t look at me” (tạm dịch: Đừng nhìn tôi) và bắt đầu đưa khán giả vào 3 câu chuyện.

Đầu tiên là một cô gái thân hình gầy gò nhưng trước gương, cô vẫn thấy mình mập, bên cạnh là tấm poster tuyển dụng người mẫu. Ở câu chuyện thứ hai, một chàng trai đồng tính e ngại, sợ hãi trước những lời đàm tiếu xung quanh. Và ở câu chuyện cuối cùng, một cô gái da màu bị bắt nạt sợ hãi khi xem những tạp chí sắc đẹp. Những câu chuyện nối tiếp nhau trong lời hát thủ thỉ và nghẹn ngào: “Tôi luôn cảm thấy bất an”.

Beautiful phiên bản kỷ niệm cho thấy ảnh hưởng của mạng xã hội lên nhận thức của trẻ về hình ảnh cơ thể - Nguồn ảnh: CNN

Sau đó, chính cô gái muốn ẩn mình trước thế giới đã vươn lên mạnh mẽ. Cô dùng hết nội lực, tiếp tục cất tiếng hát: “Chúng ta vẫn là những người xinh đẹp bất kể chúng ta là ai. Những lời nói không thể khiến ta gục ngã”. Cô gái mắc chứng rối loạn ăn uống đã đập tan chiếc gương và dần ăn uống khỏe mạnh trở lại. Chàng trai nọ sau mặc cảm ban đầu đã trao nụ hôn cho người bạn trai ở công viên, bất chấp người xung quanh đàm tiếu. Một người chuyển giới nữ đã mỉm cười trong chiếc váy và lớp trang điểm mới. Và cô gái da màu bất an ngày nào đã mạnh mẽ xé những quyển tạp chí trước mặt, mãn nguyện với vẻ đẹp riêng.

Beautiful khiến nhiều khán giả tuổi mới lớn nghẹn ngào khi đã nói lên tiếng lòng của những người trẻ bất an. Trước ca khúc của Christina Aguilera, tam ca TLC từng có ca khúc Unpretty (tạm dịch: Không xinh xắn) từng làm mưa làm gió trên bảng xếp hạng Billboard. Phần MV kể 2 câu chuyện đơn giản: một cô gái băn khoăn trước việc bạn trai đề nghị cô nâng ngực và một cô gái mũm mĩm khác đang cố giảm cân để đẹp như trong tạp chí. Trong những ngày trước ca phẫu thuật, cô gái đầu tiên đã có cuộc đối thoại với chính mình. Thông điệp của bài hát nêu rõ: bạn có thể trang điểm, sắm sửa và tu sửa để đẹp lên nhưng những thứ đó không giúp nhận ra con người bên trong của bạn. Nếu mải chạy theo những tiêu chuẩn sắc đẹp phù phiếm, chúng ta sẽ quên mất việc nhìn lại giá trị nội tại. Cuối cùng, cô quyết định trân trọng vẻ đẹp vốn có và chia tay người bạn trai. 

Nếu Unpretty là tuyên ngôn đầu tiên của nữ giới da màu khi nói về kỳ vọng độc hại nam giới đặt lên phụ nữ thì Beautiful của Xtina kể lại muôn vàn câu chuyện của những người trẻ bất an. Tiêu chuẩn cái đẹp trong những trải nghiệm trên không đơn thuần là vẻ bề ngoài mà còn là những băn khoăn trước chuẩn mực về giới và xu hướng tính dục - như chỉ tồn tại duy nhất tình yêu nam nữ hay vấn đề phân biệt chủng tộc, lấy tiêu chuẩn của người da trắng làm tiêu chí cho cái đẹp. Từ một từ mang ý nghĩa tích cực, “đẹp” lại là nỗi đau của hàng vạn con người. Chính Christina cũng xuất hiện ngay từ đầu MV trong sự đau khổ tột cùng, đồng hành cùng những người trẻ để cất lên tiếng nói phản kháng.

Beautiful do Linda Perry - giọng ca chính của ban nhạc 4 Blondes - viết lời và tham gia sản xuất. Trước khi hợp tác với Aguilera, Linda đã viết ca khúc này và muốn giữ làm kỷ niệm. Ban đầu, ca khúc được giao cho Pink - nữ ca sĩ sở hữu vẻ ngoài và giọng hát mạnh mẽ. Tuy nhiên, sau buổi Xtina ghé thăm nhà và hát thử, Linda đã “quay xe”, quyết định chọn ngay bản thu thử đó để đưa vào album Stripped (tạm dịch: Lột trần) của Christina. Câu nói “Don’t look at me” cũng chính là lời nữ ca sĩ nói với Perry khi bước vào phòng thu âm. Perry trân trọng phần này vì cảm xúc nguyên bản, chân thật trong khoảnh khắc bất an ấy. Christina đã trút hết nỗi lòng ngay từ lần hát đầu và giọng hát ấy cùng Beautiful đã truyền lửa cho biết bao người. 

Phân cảnh thể hiện ca khúc Beautiful được tái hiện trong Glee - Nguồn ảnh: YouTube

So với Unpretty và Beautiful của Carole King, phiên bản của Xtina chinh phục khán giả bởi nguồn năng lượng mạnh mẽ, tươi mới và khích lệ trong chính giọng hát của cô. Chất giọng cao vút, dữ dội ở đoạn điệp khúc tựa như sự thúc đẩy những người “dị biệt”, bất an phá vỡ bức tường định kiến từ bên ngoài và trong chính bản thân họ.

“Tôi vẫn xinh đẹp dù họ có nói gì"

Tại giải Grammy năm 2002, với Beautiful, Christina Aguilera đã chiến thắng ở hạng mục Màn trình diễn giọng ca pop nữ xuất sắc nhất. Ca khúc cũng liên tục đứng đầu bảng xếp hạng Billboard Hot 100 tại Mỹ, cũng như  ở Úc, Canada, Ireland, New Zealand, Romania và Vương quốc Anh. 

Thông điệp tích cực của Beautiful đã được tái hiện trong loạt phim học đường Glee (từng được chiếu trên kênh StarWorld châu Á). Trong một tập ở mùa đầu tiên, vì muốn vào đội cổ vũ, nữ sinh Mercedes - một cô gái da màu thừa cân - bị giáo viên thể dục ép giảm cân đến mức ngất xỉu. Cô được Quinn - đội trưởng cũ của nhóm cổ vũ - động viên và giúp cô nhìn ra vẻ đẹp bên trong. Mercedes đã đứng trước sân trường đọc bài diễn văn của cô và hát ca khúc Beautiful.

Bên cạnh đó, Beautiful cũng là ca khúc cộng đồng LGBTQ+ sử dụng cho những hoạt động đòi quyền đối xử công bằng ở nhiều quốc gia. Ngày 5/10/2010, hàng trăm người đã tụ tập trước tòa nhà bang Massachusetts, hát vang ca khúc Beautiful để tưởng nhớ những thanh thiếu niên đồng tính tự tử vì bị bắt nạt. Tổ chức từ thiện Stonewall về quyền LGBTQ+ của Vương quốc Anh đã gọi Beautiful là bài hát mang sức ảnh hưởng lớn trong thập kỷ. Câu chuyện về sự trao quyền, đề cao vẻ đẹp nội tâm và sự tự tôn đã chạm vào trái tim những con người vẫn ngày ngày mặc cảm, rụt rè vì bị kỳ thị do xu hướng tính dục và bản dạng giới của họ.

Ca khúc trên cũng là nguồn cảm hứng cho những bài hát mang thông điệp trao quyền tích cực khác, như Firework (tạm dịch: Pháo hoa, 2010) của Katy Perry và đặc biệt là Born This Way (tạm dịch: Sinh ra thế này, 2011) của Lady Gaga - một bản tuyên ngôn hùng hồn khác mà cộng đồng LGBTQ+ vô cùng yêu thích.

Một Xtina mộc mạc, chân thật và dữ dội cất lên tiếng lòng của người trẻ - Nguồn ảnh: Xtina Web

Giữa tháng 10/2022, nhân ngày Sức khỏe tinh thần thế giới, Christina ra mắt video remake Beautiful trên kênh YouTube nhưng lần này, xuyên suốt MV chỉ có giọng hát của cô. Ở vai trò một người mẹ, cô cất tiếng hát như cách người lớn tâm tình cùng thế hệ trẻ. Xuyên suốt MV là những câu chuyện về các cô cậu bé chạy theo những tiêu chuẩn sắc đẹp. Bọn trẻ không chỉ cố học cách trang điểm thật đậm mà còn liên tục xem những đoạn clip về sự thay đổi ngoại hình trước và sau khi phẫu thuật thẩm mỹ.

Christina đã đưa một câu chuyện giữ nguyên thông điệp cũ trong hơi thở thời sự: mạng xã hội đã dẫn đến nhiều áp lực về việc trở nên hoàn hảo, “khỏe mạnh” (theo nghĩa phải thon thả, cân đối, cơ bắp). Cô thẳng thắn nói về sự nguy hiểm của mạng xã hội thông qua hình ảnh một nam vận động viên thể hình hét vào mặt một cậu bé, ép cậu phải trở nên cứng rắn. Cuối cùng, những người trẻ mạnh dạn tự giải phóng bản thân, bỏ điện thoại xuống, bước ra ngoài kết nối với mọi người. Vẫn giữ lời hát cũ nhưng lần này, Beautiful đưa ra lời cảnh tỉnh mới: Hãy chung tay giữ gìn sự trong trẻo, hồn nhiên của những đứa trẻ.

Cuối video, Christina cũng không quên gửi lời nhắn nhủ: “Trong 20 năm qua, kể từ khi album Stripped được phát hành lần đầu tiên, mạng xã hội đã làm biến đổi mối quan hệ của chúng ta với cơ thể và sức khỏe tâm thần của chính mình. Nghiên cứu cho thấy thời gian dành cho các trang mạng xã hội có liên quan đến các vấn đề về hình ảnh cơ thể, hành vi tự làm hại bản thân và rối loạn ăn uống ở trẻ em. Điều này cần được thay đổi”. Trên trang web chính thức của nữ ca sĩ cũng cung cấp những đường dẫn đến các tổ chức hỗ trợ về sức khỏe tinh thần. 

Vĩnh Anh