Bé gái 11 tuổi và cuộc đời vô vọng trong tù

Meena chưa bao giờ phạm tội, nhưng mẹ cô, Shirin Gul, là một kẻ giết người hàng loạt đã bị kết án, và theo chính sách của nhà tù ở Afghanistan, bà có thể nuôi con gái của mình trong tù đến khi cô 18 tuổi.

Meena thậm chí được hoài thai ngay trong tù, cô chưa bao giờ được ra ngoài, ngay cả một chuyến đi ngắn. Cô chưa bao giờ thấy một chiếc ti vi và không hề biết thế giới bên ngoài bức tường nhà lao trông như thế nào.

Shirin Gul và con gái Meena, 11 tuổi, sống trong khu tù nhân nữ của nhà tù tỉnh Nangarhar, ở Jalalabad, Afghanistan - Ảnh: New York Times

Hoàn cảnh của cô bé rất đáng thương, nhưng không phải là duy nhất ở Afghanistan.

Ở khu tù nhân nữ trong nhà tù tỉnh Nangarhar, nơi giam giữ 42 phạm nhân nữ, Meena chỉ là một trong số 36 đứa trẻ sống trong tù cùng mẹ.

Nhưng không có đứa trẻ nào “bị giam cầm” lâu dài như Meena, vì mức án của các phụ nữ khác ngắn hơn nhiều.

Ghắn chặt trẻ nhỏ với mẹ là một thực tế phổ biến ở Afghanistan, đặc biệt là khi không có người thân nào khác, hoặc người cha vắng mặt hay chối bỏ.

Những người ủng hộ trẻ em ước tính rằng có hàng trăm trẻ em Afghanistan sống trong tù cùng với người mẹ bị kết án.

Có một chương trình điều hành trại mồ côi cho trẻ em có mẹ ngồi tù, nhưng phải có sự đồng ý của người mẹ con cái họ mới được đưa đi. Tuy nhiên, chương trình này không bao trùm nhiều khu vực ở Afghanistan, trong đó có Jalalabad.

Tại nhà tù Meena đang sống, các phòng giam phụ nữ được bố trí xung quanh một khoảng sân rộng trồng nhiều cây dâu tằm, và đó là thế giới của trẻ em trong tù. Ở đó có một bộ xích đu tự làm, đã han gỉ, và các cầu trượt đổ xuống một vũng nước bùn lầy.

Một trong các phòng giam là lớp học, có bảng trắng và đủ loại ghế kiếm được, từ ghế dài đến ghế bành, và 8 cái bàn học dành cho 16 đứa trẻ. Một giáo viên duy nhất dạy ba lớp, từ lớp một đến lớp ba, mỗi lớp học một giờ mỗi ngày. Mặc dù đã 11 tuổi, Meena mới học lớp hai.

Meena tâm sự, cô bé ước ao được ra ngoài, rời khỏi nơi đây để sống với mẹ ở bên ngoài, nhưng cô sẽ không đi đâu nếu mẹ cô còn trong tù.

Meena (trái) cùng những đưa trẻ khác sống trong tù - Ảnh: New York Times

Meena nói giọng nhẹ nhàng, điềm tĩnh và có phong thái. Cô có khuôn mặt tròn thánh thiện trùm trong chiếc khăn hijab khiêm nhường. Mẹ cô bé thì hút thuốc lá liên tục, hờ hững và cộc cằn, bà ta xăm mình ở một đất nước những hình xăm bị coi là “tà giáo”.

"Các vị nghĩ con bé cảm thấy thế nào? Còn thế nào nữa, đây là nhà tù, mà nhà tù thì luôn là nhà tù dù khi nó ở thiên đường!” - bà Gul nói cộc cằn.

Bà Gul được cho là kẻ cầm đầu các vụ cướp của giết người trong khoảng thời gian từ năm 2001 đến 2004.

Người đàn ông bà gọi là chồng, Rahmatullah (họ chưa bao giờ kết hôn hợp pháp), bị kết án cùng với con trai bà, anh rể, chú và một cháu trai vì dính líu đến các tội ác trên.

Cả sáu người đều bị kết án tử hình, và năm người đã bị treo cổ. Tuy nhiên, bà Gul mang thai trong khi là tử tù, nên được hoãn án treo cổ. Sau khi bà sinh Meena, án tử của bà được Tổng thống thời đó – ông Hamid Karzai - ân xá thành tù chung thân.

Meena đi đâu cũng mang theo chiếc túi nhựa màu vàng, khi được hỏi cô nói trong đó có ảnh của cha cô, Rahmatullah.

Rồi cô bé tự hào mở nó ra khoe với mọi người. Meena và mẹ cô hiếm khi được thăm viếng, và không bao giờ có người thăm từ gia đình hoặc bạn bè, đơn giản là tất cả đều đã chết hoặc chối bỏ quan hệ với hai mẹ con.

Bà Shirin Gul cùng với Meena đứng gần cổng nhà tù - Ảnh: New York Times

Một phần lý do Meena vẫn còn sống trong tù là cô không có người thân nào sống sót để nhận nuôi cô, ngay cả khi mẹ cô cho phép.

Rahmatullah và bà Gul đến với nhau khi bà đang sống với người chồng hợp pháp, vốn là một đại tá cảnh sát. Rahmatullah đã sát hại chồng của bà Gul. Thi thể của viên đại tá xấu số được tìm thấy chôn trong sân nhà vào năm 2004. Bản thân Rahmatullah cũng là một kẻ trộm có khuynh hướng ấu dâm và là một cựu chỉ huy của Taliban.

Tuy nhiên, nhiều người cho rằng ông ta không phải là cha của Meena, vì cặp đôi Gul - Rahmatullah bị giam giữ ở những nơi khác nhau từ trước khi cô bé ra đời.

Các quan chức Afghanistan nói rằng một quản giáo bí ẩn trong nhà tù là bố của Meena, và bà Gul cố tình mang thai để tránh bị treo cổ.

Giữ trẻ em trong tù cùng mẹ là một vấn đề không dễ giải quyết, ông Bashir Ahmad Basharat, giám đốc Mạng lưới Hành động Bảo vệ Trẻ em cho biết.

Giữ trẻ em trong tù là chống lại cả chuẩn mực quốc tế và luật pháp Afghanistan, ông Basharat nói, mặc dù thực tế này rất phổ biến, “nhưng chúng ta chưa có giải pháp thay thế nào khác”.

Cẩm Hà (Theo New York Times)