Bé 18 tháng tuổi bất ngờ được phát hiện mắc “bệnh người lớn”

TS.BS Trần Thị Huyền cho biết, không ít phụ huynh có con mắc giang mai vẫn chủ quan, không tin mình nhiễm bệnh và là nguồn lây

Con mắc giang mai, bố mẹ không tin mình nhiễm bệnh

Từ khi sinh ra, bé trai 18 tháng tuổi (người dân tộc Mông, Hà Giang) luôn  khỏe mạnh, phát triển tốt. Tuy nhiên, ở vùng quanh hậu môn của cháu có thương tổn mảng màu trắng xám và ẩm. Nghĩ là cháu bị viêm da thông thường do vấn đề vệ sinh quần áo, tã vải chưa sạch, ông bà cháu bé tự điều trị cho cháu, khi không thấy hết, họ mới đưa cháu đi khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương. Tại đây, bé có kết quả dương tính với giang mai và phải nhập viện để theo dõi, điều trị.

TS. BS. Trần Thị Huyền -  Khoa Bệnh da phụ nữ và trẻ em (Bệnh viện Da liễu Trung ương) cho biết, giang mai là bệnh truyền nhiễm, lây qua đường tình dục và chủ yếu gặp ở người lớn, song cũng có thể ghi nhận ở bất cứ lứa tuổi nào. Trẻ em bị bệnh giang mai thường do lây từ người mẹ bị bệnh trong quá trình mang thai.

Giang mai ở trẻ em (bệnh giang mai bẩm sinh) được chia thành giang mai bẩm sinh sớm (xuất hiện trong 2 năm đầu) và giang mai bẩm sinh muộn (xuất hiện sau đẻ 3-4 năm hoặc khi đã trưởng thành).

Với trẻ mắc giang mai bẩm sinh có biểu hiện sớm trước 2 tuổi, các dấu hiệu nhận diện thường là có phỏng nước, bong vảy lòng bàn tay, bàn chân, sổ mũi, khụt khịt mũi, viêm xương sụn, xương to, đau các đầu xương làm trở ngại vận động. Trẻ đẻ ra nhỏ hơn bình thường, da nhăn nheo như người già, bụng to, có các mạch máu tím trên da bụng, gan to, lách to, trẻ có thể sụt cân nhanh, thậm chí chết bất thình lình.

Tuy nhiên, với trường hợp của bé trai trên, các biểu hiện khá kín đáo, ít gặp. Với kinh nghiệm thăm khám bệnh, các bác sĩ đã nghĩ tới bệnh giang mai và cho trẻ thực hiện các xét nghiệm cần thiết.

TS. BS. Trần Thị Huyền cũng chia sẻ thêm, bệnh nhi này ở nhà cùng ông bà, bố mẹ đều đi làm công nhân ở tỉnh xa. Khi phát hiện trẻ mắc giang mai, các bác sĩ đã khuyên bố mẹ bé đến bệnh viện làm xét nghiệm. Tuy nhiên, bố mẹ bé vẫn rất chủ quan cho rằng không có biểu hiện bất thường và bận đi làm nên không đến khám. Các bác sĩ phải chủ động, phân tích rất nhiều lần bố mẹ cháu mới đến làm xét nghiệm. Kết quả đúng như dự đoán, hai vợ chồng đều dương tính với giang mai. Bé bị lây bệnh từ mẹ trong quá trình mang thai.

Vị chuyên gia da liễu cũng chia sẻ, đây không phải trường hợp duy nhất bố mẹ “không tin” mình mắc bệnh và là nguồn lây truyền cho con cái. Đặc biệt là những gia đình sống ở vùng sâu, vùng xa.

Phát hiện bệnh muộn, trẻ có nguy cơ biến dạng khuôn mặt

Mới đây, Bệnh viện Da liễu TPHCM cho biết số lượt bệnh nhân khám bệnh giang mai có xu hướng tăng mạnh. Cụ thể năm 2014 có 2.091 ca, đến năm 2020 tăng hơn gấp ba, lên 6.734 ca. Riêng năm 2021, mặc dù ảnh hưởng dịch COVID-19 nhưng số ca mắc giang mai vẫn lên đến 5.883 ca. Trong 9 tháng đầu năm 2022, đã có hơn 6.279 bệnh nhân giang mai đến khám và điều trị, con số này vẫn tiếp tục gia tăng và dự báo có thể vượt mức năm 2020.

Cùng với số ca mắc gia tăng ở người trưởng thành, các chuyên gia cảnh báo có thể số ca bệnh ở trẻ nhỏ sẽ gia tăng.

TS. BS. Trần Thị Huyền cho hay, trẻ có thể lây nhiễm giang mai từ mẹ, quá trình này thường xảy ra từ tháng 4-5 của thai kỳ. Tùy theo mức độ nhiễm xoắn khuẩn từ người mẹ vào bào thai mà có thể xảy ra các trường hợp: sẩy thai hoặc thai chết lưu, trẻ đẻ non và có thể tử vong.

Nếu nhiễm xoắn khuẩn nhẹ hơn, em bé mới sinh ra trông có vẻ bình thường, sau vài ngày hoặc vài tháng, xuất hiện các thương tổn của bệnh giang mai. Ngoài ra, bệnh có thể lây gián tiếp qua các đồ dùng, vật dụng bị nhiễm xoắn khuẩn, lây qua các vết xước trên da, niêm mạc, lây qua truyền máu.

Do đó, TS. BS. Trần Thị Huyền khuyến cáo, cần thực hiện sàng lọc bệnh giang mai với các bà mẹ khi mang thai. Những phụ nữ sống trong cộng đồng có tỷ lệ mắc bệnh cao, phụ nữ nhiễm HIV hoặc người có nguy cơ cao nên thực hiện sàng lọc huyết thanh định kỳ trong lần khám thai đầu tiên, khi thai được 28 tuần và khi sinh.

Việc phát hiện và điều trị sớm bệnh giang mai cho phụ nữ mang thai trước tháng thứ 4 - 5 thai kỳ sẽ hạn chế nguy cơ lây nhiễm bệnh cho con.

Các bác sĩ cũng cảnh báo, trẻ bị giang mai có thể có các di chứng về tim mạch (viêm mạch màng não, phình động mạch chủ), về thần kinh (viêm màng não cấp, liệt các dây thần kinh sọ não, tăng áp lực nội sọ, sa sút trí tuệ) và về mắt (viêm củng mạc, viêm mống mắt, viêm màng bồ đào) nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Thậm chí trẻ có thể bị biến dạng hình thái như thủng vòm miệng, mũi tẹt, trán dô.

Huyền Anh