Bẫy xâm hại trực tuyến rình rập trẻ vị thành niên

Trong thời đại của internet, grooming đang trở thành cái bẫy nguy hiểm đối với thế hệ trẻ.

Hành vi grooming gây ra những tác động sâu sắc đến sức khỏe thể chất, tinh thần và sự phát triển của trẻ em - Nguồn ảnh minh họa: Shutterstock

Phụ huynh cũng có thể sập bẫy

Ben - một cậu bé sống tại hạt Yorkshire (Anh) - chỉ mới 14 tuổi, bắt đầu trao đổi tin nhắn với một cô gái mà cậu nghĩ là cùng độ tuổi. Nhưng qua nhiều tuần, Ben phát hiện ra mình đang nói chuyện với một người đàn ông. Hắn đã đe dọa và tống tiền nhằm ép buộc Ben gửi hình ảnh khiêu dâm và thực hiện hành vi tình dục trực tiếp trên Skype.

Các hình ảnh được chia sẻ với một nhóm tội phạm khác, những người sau đó đã tấn công Ben bằng các yêu cầu ngày càng nghiêm trọng. Ben bị kiểm soát trong 2 năm trước khi cậu bắt đầu lên cơn hoảng loạn và cố gắng tự sát.

Mẹ của Ben cho biết bà không biết gì về vụ lạm dụng cho đến khi cảnh sát bắt được thủ phạm và đến gặp gia đình. Kẻ lạm dụng bị kết án tù 9 năm. Dù vậy, người mẹ cho biết, vụ việc đã để lại tác động suốt đời cho gia đình.

“Chúng tôi từng làm rất nhiều việc cùng nhau. Nhưng rồi chuyện đó đã dừng lại. Ben không thực sự ra ngoài giao lưu. Thằng bé rất cảnh giác với mọi người xung quanh. Những gì chúng tôi đã trải qua với tư cách là một gia đình, thật là tàn khốc” - bà nói.

Kể từ khi cảnh sát Anh bắt đầu điều tra các băng nhóm dụ dỗ tình dục trẻ em vào cuối những năm 2000, phần lớn tội phạm đã chuyển sang trực tuyến, trong khi các băng nhóm bắt đầu lôi kéo nạn nhân vào hoạt động buôn bán ma túy và lừa đảo.

Ngày càng có nhiều nhóm trẻ em tham gia hành vi lạm dụng trẻ em khác, có 1/4 số nạn nhân của nạn bóc lột tình dục trẻ em là nam giới. James Simmonds-Read - Giám đốc Chương trình quốc gia tại Hội Trẻ em Anh quốc - cho biết: “Điều chúng ta cần thừa nhận là bất kỳ ai cũng có thể là nạn nhân và bất kỳ ai cũng có thể là thủ phạm”.

Theo dữ liệu chính thức của Anh và xứ Wales, năm 2023, có 4.428 vụ phạm tội tình dục ngoại tuyến do nhóm tội phạm thực hiện được báo cáo. Đây là lần đầu tiên có báo cáo chi tiết về vụ việc. Trong đó, các băng nhóm dụ dỗ trẻ em theo hình thức grooming chiếm 17%.

Dữ liệu cũng cho thấy những nền tảng phổ biến nhất mà kẻ xấu sử dụng để nhắm vào trẻ em trực tuyến lần lượt là Snapchat 48%, WhatsApp (Meta) 12%, Facebook và Messenger (Meta) 10%, Instagram (Meta) 6%...

Nhiều người có thể cảm thấy sốc khi nghĩ về hình ảnh một bé gái 12 tuổi tạo dáng trong bộ bikini dây rút tại một ngôi nhà cho thuê ở bang Louisiana, Mỹ. Trong vụ việc đó, mẹ của bé gái chính là người khuyên cô bé thực hiện một số động tác “táo bạo” trên giường để “nhiếp ảnh gia” ghi lại.

Những điều trên được tờ New York Times (NYT) trích dẫn từ tài liệu của tòa án, trong một vụ cáo buộc nhiếp ảnh gia và người mẹ phạm tội liên quan đến lạm dụng tình dục trẻ em. Theo NYT, do mạng xã hội Instagram không cho phép trẻ em dưới 13 tuổi có tài khoản riêng, điều này dẫn đến xu hướng cha mẹ mở và quản lý tài khoản của những đứa trẻ mong được làm “người nổi tiếng”.

Một số phụ huynh - như người mẹ ở bang Louisiana trong vụ việc kể trên - phát triển mối quan hệ tiền bạc với những người đàn ông làm “nhiếp ảnh gia”, bán cho họ hình ảnh của con mình. Những người đàn ông này thường tiết lộ tên của những người có sức ảnh hưởng là trẻ em khác để chứng minh uy tín của chính họ và khiến các bà mẹ ghen tị, mong muốn cạnh tranh. Một số kẻ săn mồi còn cố gắng phát triển mối quan hệ cá nhân hoặc tình cảm với các bà mẹ để từ đó tiếp cận con cái của họ.

Nhận biết sự bất ổn để bảo vệ trẻ

Các chuyên gia trong lĩnh vực này khuyên phụ huynh cần chú ý bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở con. Những dấu hiệu bất thường đó gồm: xa lánh bạn bè và gia đình, giữ bí mật về hoạt động trực tuyến hoặc kết nối bạn bè, nhận quà tặng bất ngờ, thường xuyên thay đổi tâm trạng hoặc hành vi, nói dối về nơi ở hoặc hoạt động cá nhân, thay đổi về thói quen vệ sinh, xuất hiện hành vi hung hăng hoặc phá hoại, nói hoặc thể hiện chủ đề tình dục trong tác phẩm nghệ thuật hoặc câu chuyện.

Các công ty công nghệ lớn cũng đã hành động để bảo vệ trẻ em trước sự gia tăng tội phạm trên mạng. Năm 2024, tại một số quốc gia, Công ty Meta (Mỹ) đã ra mắt các tài khoản Instagram đặc biệt dành cho thanh thiếu niên (từ 13-18 tuổi) mà cha mẹ của họ có thể kiểm soát nhiều hơn, cũng như một chương trình sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để khóa các tài khoản do người dưới 13 tuổi lập nên.

Kể từ tháng 11/2024, nền tảng trò chơi trẻ em Roblox cũng trao cho phụ huynh quyền giám sát chặt chẽ hơn đối với hoạt động của con em mình, đồng thời hạn chế những người dùng nhỏ tuổi tiếp cận với nội dung bạo lực, thô tục, sau khi xuất hiện báo cáo về việc dụ dỗ, khai thác và chia sẻ hình ảnh khiếm nhã ở trẻ em.

Roblox cũng cung cấp cho phụ huynh quyền bảng lịch tương tác của con họ với người khác, đồng thời chặn trẻ vị thành niên khỏi các chức năng trò chuyện bên ngoài trò chơi. Dù vậy, quan trọng nhất vẫn là sự quan tâm, chú ý đến trẻ của phụ huynh. Hơn ai hết, chính cha mẹ là người có thể phát hiện ra vấn đề bất thường sớm nhất ở con mình và nhanh chóng có biện pháp hỗ trợ chúng, bao gồm cả việc nhờ hỗ trợ từ cơ quan bảo vệ pháp luật, chuyên gia tư vấn tâm lý…

Linh La (theo The New York Times, Tech Policy, The Guardian, Financial Times)