Bất ổn nếu cho xây dựng nhà ở trong “vùng lõi” di sản

17/04/2024 - 11:34

PNO - “Ví dụ như vịnh Hạ Long là di sản thế giới mà cho xây dựng nhà ở riêng lẻ trong vùng lõi chắc là không ổn".

Ông Vũ Hồng Thanh băn khoăn việc cho phép xây dựng nhà ở riêng lẻ ở các vùng lõi
Ông Vũ Hồng Thanh băn khoăn việc cho phép xây dựng nhà ở riêng lẻ ở các vùng lõi

Sáng 17/4, trình bày Tờ trình Dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) tại phiên họp thứ 32 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, việc sửa đổi Luật Di sản văn hóa là cần thiết. Điều này hướng tới mục tiêu phát huy giá trị di sản văn hóa hóa, phù hợp với thực tiễn, đẩy mạnh thu hút nguồn lực xã hội hóa, hợp tác công tư, ứng dụng khoa học công nghệ thông tin, chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu bảo tồn, phát triển bền vững, toàn diện và hội nhập quốc tế...

Một trong những nội dung được nhiều ý kiến quan tâm liên quan tới việc xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu vực vùng lõi, vùng đệm của di sản văn hóa. Cụ thể, dự thảo luật hiện quy định: cho phép triển khai dự án đầu tư, xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu vực bảo vệ I của di tích sau khi được phê duyệt và có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền.

Thẩm tra nội dung này, ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục - cho biết, dự thảo luật cũng quy định khu vực bảo vệ I của di tích được bảo vệ nguyên trạng về mặt bằng và không gian đối với những yếu tố gốc cấu thành di tích.

Do đó, để bảo đảm nguyên tắc này, ông Nguyễn Đắc Vinh đề nghị không quy định việc triển khai xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu vực bảo vệ I của di tích.

“Chỉ cho phép xây dựng, cải tạo nhà ở riêng lẻ đối với trường hợp di sản có cư dân sinh sống như làng cổ Đường Lâm, đô thị cổ Hội An, khu vực bảo vệ I của Quần thể di tích Cố đô Huế... nhưng phải bảo đảm nguyên tắc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, giữ nguyên yếu tố gốc cấu thành di tích” - ông Nguyễn Đắc Vinh nói.

Ông Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, nội dung quy định việc xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu vực bảo vệ I, II của di tích phải thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng và chỉ được triển khai thực hiện sau khi có ý kiến đồng ý bằng văn bản của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Đồng quan điểm trên, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - bày tỏ sự băn khoăn khi dự thảo luật cho phép xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu vực bảo vệ I của di tích: “Nhà ở riêng lẻ mà cho phép xây dựng trong vùng, theo tôi hiểu là vùng lõi. Như vịnh Hạ Long là di sản thế giới mà cho xây dựng nhà ở trong vùng lõi chắc là không ổn. Trước đây, Quảng Ninh đã phải bỏ ra hàng trăm tỉ để di dời các nhà bè trên vịnh Hạ Long ra khỏi vùng lõi để xây dựng khu tái định cư”.

Tuy nhiên, với vùng II, trước đây gọi là vùng đệm, ông Vũ Hồng Thanh cho rằng, nếu không quy định chặt chẽ, có điều kiện thì sẽ cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Ông dẫn dụ, trước đây, ban quản lý vịnh Hạ Long quy hoạch vùng đệm rất rộng nên không thể xây dựng được các công trình trên bờ. Ông đề nghị phải làm rõ thẩm quyền, quy định tiêu chí, điều kiện như thế nào để xử lý...

Không thể “đánh đồng” đơn giá xây dựng, phục chế di sản

Góp ý vào dự thảo luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, việc xây dựng, phục chế, cải tạo di sản văn hóa mang tính chất đặc thù rất cao. Do đó, nếu định mức, đơn giá này chiếu theo đầu tư công thuần túy sẽ khó khăn.

Ông lấy ví dụ, như vẽ một chi tiết hoa văn tại Nhà hát Lớn, đó cũng là công sức tạo, nghệ thuật của người họa sĩ.

“Giá trị về di sản, lao động là sáng tạo. Những công trình văn hóa mới đầu tư cũng cần định mức đơn giá như thế nào để có công trình lưu giữ mãi với thời gian. Nếu định mức đầu tư bình thường thì rất khó. Vừa rồi trong dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) đã giao thẩm quyền cho Hội đồng nhân dân TP Hà Nội xem xét, quyết định với các công trình của thủ đô, còn của các địa phương khác như thế nào?” - Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt vấn đề.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần nghiên cứu, bổ sung một số chính sách đặc thù, bảo tồn phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc, vùng núi, hải đảo, các các di sản quý hiếm có nguy cơ thất truyền như tiếng nói, chữ viết...

Minh Quang

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI