Giành giật tên gọi
Mới đây, công ty Topstar đã có đơn kiến nghị gửi Sở Văn hóa và Thể thao (VH-TT) TPHCM đề nghị đổi tên của cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam do công ty truyền thông URA Việt Nam tổ chức. Lý do là Topstar có cuộc thi tên giống hệt, đã tổ chức mùa đầu năm 2019 và mùa thi mới nhất do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) TP Đà Nẵng cấp phép, vừa kết thúc vào tháng 3/2023.
|
38 thí sinh được chọn vào chung kết cuộc thi Miss Grand Vietnam - Hoa hậu Hòa bình Việt Nam 2023, sau vòng tuyển chọn hôm 2/7, tại TPHCM - ẢNH: BAN TỔ CHỨC CUNG CẤP |
Đơn vị này đưa ra một số tài liệu để bảo vệ tên gọi này như: chứng nhận đăng ký quyền tác giả về bài viết giới thiệu đề án tổ chức cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam; chứng nhận đăng ký quyền tác giả về hình thức thể hiện logo Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam do Cục Bản quyền tác giả cấp.
Cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam do công ty URA Việt Nam tổ chức được Bộ VH-TT-DL cấp phép, tổ chức lần đầu năm 2021. Năm nay, cuộc thi do Sở VH-TT TPHCM cấp phép, vòng chung kết dự kiến diễn ra vào tháng 10/2023 tại TPHCM. Hiện đơn vị này chưa lên tiếng về việc bảo vệ tên gọi của mình.
Hiện quy định cấp phép các cuộc thi nhan sắc tuân theo Nghị định 144/NĐ-CP/2020 quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn. Trong đó, không có quy định nói về việc trùng tên cuộc thi. Việc cấp phép do mỗi địa phương thực hiện riêng, nên đôi khi địa phương này khó nắm bắt được địa phương khác đã từng cấp phép cuộc thi có tên gọi như vậy chưa. Tôi từng có đề xuất nên có một nguồn tư liệu chung từ phía bộ, để các tỉnh, thành khi cấp phép có thể tìm kiếm xem tên cuộc thi đó đã từng được cấp phép hay chưa. Bà Phạm Kim Dung - Trưởng ban tổ chức Miss Grand Vietnam - Hoa hậu Hòa bình Việt Nam |
Cuộc chiến giành tên gọi Hoa hậu Hòa bình Việt Nam giữa công ty Minh Khang (đơn vị tổ chức Miss Peace Vietnam) và công ty Sen Vàng (đơn vị tổ chức Miss Grand Vietnam) ngỡ đã khép lại sau khi công ty Minh Khang quyết định từ bỏ tên gọi này, trong tuyên bố đưa ra vào tháng 9/2022. Nhưng đến cuối tháng Ba năm nay, công ty Minh Khang lại lên tiếng, cho rằng công ty Sen Vàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và tiếp tục giành tên gọi này. Vụ tranh chấp này đã diễn ra từ tháng 6/2022 đến nay, chưa có hồi kết.
Trước đó, vụ việc tranh giành tên gọi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam cũng gây xôn xao dư luận. Tên gọi này đã được công ty Unicorp sử dụng nhiều năm qua để tổ chức cuộc thi kèm tên tiếng Anh là Miss Universe Vietnam, cử thí sinh thi Miss Universe - Hoa hậu Hoàn vũ. Đến năm 2023, bản quyền cử thí sinh thuộc về đơn vị khác - công ty Elite - do thắng thầu.
Đơn vị sở hữu bản quyền mới dùng luôn tên tiếng Việt là Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam. Unicorp phản ứng, cho rằng việc này không hợp lý. Sau đó, tổ chức Miss Universe gửi thư, tuyên bố Unicorp không được sử dụng tài sản trí tuệ của mình, gồm thương hiệu Miss Universe và cả tên gọi theo bản dịch tiếng Việt Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam. Mới đây, Unicorp cho biết, tháng Bảy này sẽ công bố tên gọi tiếng Anh mới của cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam. Trong khi đó, cuộc thi Miss Universe Vietnam (hiện do Elite nắm bản quyền) chưa biết sẽ có tên gọi Việt hóa như thế nào cho thực sự phù hợp.
Nhiều tên gọi khó hiểu, gây băn khoăn
Cơ chế phân quyền cấp phép các cuộc thi nhan sắc cho địa phương theo Nghị định 144/2020/NĐ-CP có những điểm tích cực, nhưng cũng bộc lộ hạn chế. Trong đó, việc trùng lắp, tranh giành tên gọi là điển hình, bởi các địa phương không thể hoặc khó nắm bắt được tên gọi đó đã từng được cấp phép hay chưa.
|
Chung kết Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam 2023 do công ty Topstar tổ chức vào tháng 3 tại TP Đà Nẵng. Hiện, đơn vị này đang tranh chấp tên gọi với công ty URA Việt Nam. (ảnh: BTC) |
Nhà thiết kế Võ Việt Chung vừa công bố bản quyền với tên 3 cuộc thi hoa hậu: Hoa hậu Hành tinh xanh Việt Nam, Hoa hậu Lụa - Di sản Việt Nam và Hoa hậu Ngọc trai Việt Nam. Các tên gọi này nhanh chóng trở thành đề tài được khán giả bàn luận sôi nổi trên các diễn đàn. Trong khi 2 tên gọi đầu bị cho là chắp vá thì hoa hậu ngọc trai khiến người nghe không khỏi phì cười. Nhiều khán giả cho rằng sau này có khả năng sẽ có thêm hoa hậu ghép từ tên nhiều loại khoáng sản, sản vật quý mà không biết danh hiệu đó sinh ra để làm gì.
Sau một loạt cuộc thi dành cho giới doanh nhân từ Việt Nam, mới đây, cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân biển 2023 khiến khán giả thắc mắc “doanh nhân biển” nghĩa là gì. Tên gọi Hoa hậu Du lịch bản sắc Việt Nam cũng rất khó hiểu. Thời điểm công bố cuộc thi Hoa hậu Quốc gia Việt Nam, không ít khán giả cũng đặt câu hỏi liệu khi đã có Hoa hậu Việt Nam thì cuộc thi mới này có phải là sự gán ghép từ quốc gia khiên cưỡng? Mới đây, cuộc thi Hoa hậu và Nam vương thần tượng Việt Nam ra đời, khiến công chúng ngỡ ngàng…
Việc giành giật, đặt tên khó hiểu khiến khán giả hoang mang khiến cho các cuộc thi nhan sắc tại Việt Nam ngày càng kém sức hút, trở nên bát nháo, lộn xộn.
Trung Sơn