Bạo lực học đường vẫn "bất chấp" bộ quy tắc ứng xử

Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa học giáo dục, Trường đại học Giáo dục (Ðại học Quốc gia Hà Nội), cho rằng: “Bộ quy tắc được đưa xuống giới thiệu cho các trường là tốt nhưng chúng ta mới chỉ để ở giai đoạn văn bản, cất ở ngăn bàn và không có cơ chế gì khuyến khích người ta thực hiện, cũng không có đánh giá tổng kết hay rút kinh nghiệm…”.

* Phóng viên: Ông nhận định như thế nào về việc vừa vào năm học mới đã xảy ra bạo lực học đường, điển hình là vụ cô giáo ở Hà Giang đánh học sinh mới đây? 

- Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Thành Nam: Ở quốc gia nào cũng thế, đã chọn nghề giáo chúng ta buộc phải rèn luyện nhân cách vì giáo viên là người dạy cho học trò bằng nhân cách của mình, làm gương về hành vi ứng xử cho đứa trẻ nên không thể nói vì áp lực nên tôi đánh học sinh.
Nhưng cũng phải thấy rằng giáo viên hiện nay có quá nhiều áp lực. Do đó, để giúp học sinh có không gian phát triển tốt nhất và trở thành học sinh hạnh phúc ở mái trường thì có nhiều công tác phải làm, trong đó có chăm lo cho sức khỏe thể chất và tinh thần của giáo viên. 

Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Thành Nam: “Để xây dựng một mô hình thì dễ nhưng triển khai thế nào ở cơ sở giáo dục để phát huy hiệu quả mới là vấn đề đáng nói”

Ngoài ra, theo tôi, giáo viên còn cần phải được trang bị kỹ năng tự chăm sóc bản thân vì hiện nay ngành giáo viên là nghề có nhiều áp lực khi chúng ta đối diện với những kỳ vọng, mong đợi lớn từ phía phụ huynh và môi trường làm việc của giáo viên, các cô phải làm nhiều thứ.

* Ít ra, tại trường sư phạm, giáo viên đã được trang bị kiến thức về tâm lý học đường để có thể ứng xử với các tình huống học đường?

- Tôi không vơ đũa cả nắm, nhưng những giờ học ở trường sư phạm và nhất là những tiết học tâm lý vẫn lý thuyết quá. Học tâm lý nhưng chúng ta lại không nghiên cứu tâm lý con người sống trong những tình huống thực thì làm sao sống động?

Khi người học học quản lý hành vi ở những tình huống thực nghiệm thì dễ dàng xử lý, nhưng gặp tình huống thực giáo viên loay hoay không biết xử lý thế nào. Lý do vì tâm lý của con người biến đổi rất nhanh, phụ thuộc vào thời đại chứ không như trong giáo trình mình đã học cách đây hàng chục năm về trước.

Chương trình tâm lý học phải liên tục được cập nhật và phải mang tính thực tiễn chứ không dừng lại ở lý thuyết, có như thế mới phát huy được hiệu quả.

* Nhưng ngành giáo dục cũng đã có động thái đưa vào bộ quy tắc ứng xử trong trường học cũng là cách để hạn chế bạo lực học đường?

- Chúng ta phải thẳng thắn với nhau là ý tưởng xây dựng bộ quy tắc ứng xử học đường là tốt, bộ quy tắc được đưa xuống giới thiệu cho các cơ sở giáo dục là cần thiết, nhưng vấn đề là ở cơ sở, bộ quy tắc này được triển khai thế nào.

Chúng ta mới chỉ để nó ở giai đoạn văn bản, cất ở ngăn bàn và không có cơ chế gì khuyến khích người ta thực hiện, cũng không có đánh giá tổng kết hay rút kinh nghiệm. Xây dựng một mô hình thì dễ, nhưng triển khai thế nào ở cơ sở giáo dục để phát huy hiệu quả mới là vấn đề đáng nói.

Hiện nay, chúng ta chưa trả lời được câu hỏi vì sao có mô hình tốt nhưng chưa triển khai được. Phải khuyến khích ra sao để nó trở thành hành động tự giác của bản thân mỗi học sinh, giáo viên? Quan trọng là vai trò của người đứng đầu cơ sở giáo dục. Dù có bao nhiêu chủ trương tốt nhưng nếu nhà trường không có kế hoạch triển khai, không ghi nhận, tổng kết thì chưa thể nào đi vào cuộc sống.

* Xin cảm ơn ông! 

Đại Minh (thực hiện)