Bao giờ người ta mới ngừng "body shaming" nhau?

Hôm qua, cả thế giới được một phen "đứng hình" khi tài tử Will Smith lao như tên bắn lên sân khấu trao giải Oscar tát một cú như trời giáng vào mặt diễn viên hài đình đám Chris Rock. Lý do: người dẫn chương trình này mang vợ anh ra để đùa cợt khi nhắc về một nhân vật phim đầu trọc.

Thật ra, không ít ca sĩ, diễn viên người mẫu nổi tiếng đã trở thành nạn nhân của những câu nói ác ý nhắm vào ngoại hình. Từ lâu, cụm từ "body shaming" xuất hiện với tần suất phổ biến, phổ biến đến mức không cần phải chuyển ngữ, vì khi nhắc đến cụm từ ấy, ai cũng biết là đang nói về điều gì.

Hành động tát đồng nghiệp của nam diễn viên Will Smith tại lễ trao giải Oscar 2022

Từ "body shaming" (miệt thị ngoại hình) xuất hiện phổ biến lần đầu vào năm 1997 và có trong hệ thống tìm kiếm của Google Việt Nam khoảng năm 2016 - có lẽ không sớm. Bởi vì, chắc chắn những hành động miệt thị chê bai hình thức người khác không có gì mới mẻ với người Việt.

Mỗi ngày, chúng ta có thể nghe đến quen tai những nhận xét như: béo quá, gầy quá, xấu quá, lùn thế...; hoặc những câu nói bỡn cợt mang tính sát thương mức độ cao như: "xấu thế này thì ma nó yêu", "xấu thế mà cũng lấy được chồng", "ma chê quỷ hờn", "mặt phèn phẹt", "mặt như cái mâm", "lưng như cái phản", "màn hình phẳng", "trước sau như một"...

Trong chương trình “Sức sống Việt Nam” phát sóng trên HTV7 vào đầu năm nay, chính ca sĩ Đức Phúc - một nạn nhân của miệt thị ngoại hình năm xưa còn nói “tôi ám ảnh khi nghe thấy từ body shaming”.

Họa mi nước Anh, ca sĩ  Adele năm xưa cũng là một nạn nhân của "body shaming". Còn nhớ lúc cô vừa sinh con đầu lòng, trên Twitter có nhiều người đã viết nhiều lời cay nghiệt dành cho cô: "Adele vừa sinh con. Đứa trẻ đó có bị béo phì không nhỉ?".

Họ cười cợt sự thừa cân của Adele, thậm chí cón dọa giết cô. Ám ảnh tâm lý đó có lẽ ít nhiều ảnh hưởng rất nhiều đến nỗ lực giảm cân đầy gian truân của cô sau này.

Nữ ca sĩ Adele khi còn tròn trịa từng là nạn nhân của "body shaming"

Con số 20% người Hàn Quốc phẫu thuật thẩm mỹ có lẽ cũng là từ những ám ảnh đến mức cực đoan về ngoại hình. Tại Hàn Quốc, dường như những ai đi chệch với định nghĩa về cái đẹp chuẩn thì thường được cho là không đẹp. Như ca sĩ thần tượng Umji - em út nhóm VIVIZ (cựu thành viên GFriend) từng bị chê là ca sĩ thần tượng xấu nhất Kpop, cô từng nổi danh với những chê bai “xấu xí”, “mặt to”...

Những miệt thị về ngoại hình từ lâu đã trở thành một con dao “giết người” thầm lặng, gây nên bao nhiêu nỗi cay đắng xót xa, không chỉ dành cho người nổi tiếng. Bản thân chúng ta, trong giao tiếp hàng ngày, đôi khi cũng mắc lỗi vô tư bình phẩm chê bai người khác mà không để ý đến cảm xúc của người nghe. Mập - ốm bụng to - mắt hí - mặt mụn… đã trở thành những nỗi đau không biết đường né tránh và cũng thật sự ngại ngần khi bị mang ra hỏi thăm nhận xét.

Như vợ của Will Smith, cô để đầu trọc không phải vì sở thích cá nhân, mà là do cô đã bị mắc căn bệnh mang tên Alopecia gây rụng tóc. Điều này từng khiến cô buồn rầu và tự ti và đó là lý do khiến Will Smith không thể kiểm soát được cơn giận dữ và cấm Chris nhắc đến vợ mình.

Will Smith và vợ tại lễ trao giải Oscar 2022

Bao giờ thì mọi người thôi "body shaming" nhau, bao giờ thì khuyết điểm của mình - của người là những điều hết sức bình thường. Bao giờ thì chúng ta dám mạnh mẽ nhận lấy những lời chê bai ngoại hình người khác dành cho mình một cách bình thản, như cách mà ca sĩ Billie Eilish đưa ra thông điệp lúc bị chế giễu khi lên cân: “Bạn không thích tôi nhỉ? Nhưng đó không phải là trách nhiệm của tôi!”.

Nhật Linh