Bạn đã hiểu đúng về nguyên nhân gây nóng cho cơ thể?

Nóng bắt nguồn từ đâu?

Nhiều người thường đưa ra câu trả lời là do ăn đồ cay nóng hay ảnh hưởng của thời tiết. Vậy câu trả lời này đã chính xác và toàn diện chưa, hãy thử lắng nghe quan điểm của các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng.

Theo TS-BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, quan điểm Đông y cho rằng, nguyên nhân gây nóng trong là do chức năng của phủ tạng yếu, các chức năng giải độc, thải độc hoạt động không hiệu quả, khiến cho các chất độc tích tụ trong cơ thể. Đây là môi trường thuận lợi để phát sinh mụn nhọt, mẩn ngứa, và nóng trong người.

Ở góc nhìn của y học phương Tây, PGS-TS Lê Bạch Mai, nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, nóng bắt nguồn từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chế độ ăn mất cân bằng, sinh hoạt thiếu điều độ, đến việc sử dụng thuốc hay các yếu tố về bệnh lý.

1. Chế độ ăn uống không hợp lý

Bất cứ sự mất cân bằng nào trong chế độ ăn uống cũng sẽ dẫn đến các biểu hiện nóng trong. Các yếu tố như ăn quá nhiều đồ ăn cay nóng, ăn ít chất xơ (rau củ, trái cây), ăn không đa dạng thực phẩm… đều có thể khiến cơ thể lên tiếng do mất cân bằng dinh dưỡng.

2. Sử dụng các chất kích thích

Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, sử dụng các chất kích thích (caffeine) cũng có thể dẫn đến tình trạng nóng trong. Thông thường, các chất kích thích sẽ làm tăng nhịp tim và tăng tốc độ chuyển hoá của cơ thể, cần sử dụng nhiều nước. Do đó, người sử dụng nhiều các chất kích thích thường sẽ có cảm giác nóng trong.

3. Sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng

Đây là một trong số những nguyên nhân phổ biến nhất gây nóng trong. Các thuốc thường gây nóng trong là thuốc chống dị ứng, thuốc huyết áp, các thuốc chống ngạt mũi, thuốc chống trầm cảm, kháng sinh, thuốc giảm đau, các loại hormone… đặc biệt là khi sử dụng với liều cao, trong thời gian dài.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, các tác dụng phụ này sẽ khác nhau tùy từng người và do đó, rất khó để xác định xem nguyên nhân nóng trong của bạn có phải do sử dụng thuốc hay không.

4. Yếu tố về bệnh lý

Các tình trạng như nhiễm trùng, viêm loét dạ dày, tăng huyết áp, mất ngủ, rối loạn thần kinh cũng có thể là nguyên nhân gây nóng trong. Cường giáp cũng có thể là nguyên nhân gây nóng trong. Khi bị cường giáp, cơ thể sẽ sản xuất ra quá nhiều hormone thyroxine, làm tăng tốc quá trình trao đổi chất, dẫn đến tăng thân nhiệt.

Như vậy, nóng trong người đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Sau khi loại trừ tất cả những lý do trên mà cơ thể vẫn gặp phải những vấn đề liên quan tới nóng như nhiệt miệng, nổi mụn… thì bạn nên tìm tới bác sĩ để có được sự tư vấn về nguyên nhân và phương pháp giải quyết hiệu quả nhất.

Mì ăn liền có phải là thực phẩm gây nóng?

Trên thực tế, người ta vẫn truyền nhau câu cửa miệng, ăn thực phẩm này, thực phẩm kia gây nóng do chiên nhiều dầu mỡ hay chứa nhiều tinh bột. Mì ăn liền cũng là một trong các loại thực phẩm thường được nêu tên khi nhắc đến nóng.

Bàn về câu chuyện này, PGS-TS Lê Bạch Mai cho biết, theo y học hiện đại, không có thực phẩm nào là nóng hay lạnh, do đó, khó có thể nói thực phẩm hay các thành phần trong thực phẩm như tinh bột hay dầu mỡ là nguyên nhân gây nóng trong.

Lượng tinh bột trong mì ăn liền chỉ nhỉnh hơn 10g so với một bát phở bình dân và kém hơn 30g so với bánh bao nhân thịt. Nếu phở và bánh bao chưa bao giờ nằm trong “danh sách đen” thực phẩm gây nóng, thì cũng khó để kết luận thành phần bột mì trong mì ăn liền khiến người dùng bị nóng trong.

Về dầu chiên, một phép so sánh đơn giản cho thấy lượng dầu trong mì ăn liền tương đương với 4 miếng đậu rán, hoặc nhỉnh hơn 1g so với một bát phở gà bình dân. Nhưng ít ai phàn nàn ăn phở gà hoặc đậu rán gây nóng. Lúc này, cần xét lại chế độ ăn đã hợp lý và cân đối hay chưa.

Đồng quan điểm với PGS-TS Lê Bạch Mai, TS-BS Trương Hồng Sơn cho biết, có rất nhiều yếu tố của thói quen ăn uống và sinh hoạt khiến bạn bị thay đổi nội tiết, thay đổi vị giác, ảnh hưởng quá trình tiêu hóa mà biểu hiện ra bên ngoài những dấu hiệu mà bạn coi đó là bị “nóng”.

Theo TS-BS Trương Hồng Sơn, có thể cùng ăn một loại thực phẩm, nhưng các biểu hiện nóng sẽ xảy ra với người này và không xảy ra với người khác. Lý giải với quan điểm Đông y, mỗi người sẽ có cơ địa thể hàn - nhiệt khác nhau nên sự tác động của thực phẩm cũng sẽ khác nhau. Ngoài ra, tùy theo cách kết hợp, chế biến thực phẩm sẽ tạo ra sự cân bằng, khiến cho nóng - lạnh chỉ còn mang tính chất tương đối.   

Vì thế, đừng vội vàng quy tội cho thực phẩm hay món ăn nào đó là nguyên nhân gây nóng và “bó buộc” khẩu vị của mình vì những lầm tưởng hay những tin đồn thiếu cơ sở.

Hoàng Châu

Được tài trợ