Bàn cờ chính trị Mỹ trước bầu cử giữa nhiệm kỳ

Những sự kiện ồn ào gần đây càng cho thấy “ván bài” chính trị vẫn chưa ngã ngũ với những diễn biến bất ngờ đến tận phút chót. 

Nhiều người vẫn xuống đường phản đối dù ông Brett Kavanaugh đã được Thượng viện thông qua ghế thẩm phán Tòa án tối cao

“Điềm lành” cho đảng Cộng hòa?

Sáng 7/10 (giờ Việt Nam), Thượng viện Mỹ chính thức thông qua đề xuất của Tổng thống Trump bổ nhiệm ông Brett Kavanaugh giữ chức Thẩm phán Tòa án tối cao với tỷ lệ ủng hộ 50 phiếu thuận, 48 phiếu chống. Đây là cuộc bỏ phiếu gây tranh cãi, thu hút sự chú ý của truyền thông nước Mỹ và cả thế giới nhiều nhất trong hơn 100 năm qua, nguyên nhân vì những ồn ào đời tư của ông Brett Kavanaugh.

Cáo buộc tấn công tình dục nhắm thẳng vào ông Brett Kavanaugh trong bối cảnh làn sóng #metoo đang lan nhanh trên toàn nước Mỹ khiến chính quyền Tổng thống Trump một phen lao đao. Ông Brett Kavanaugh một mực phủ nhận mọi cáo buộc tấn công tình dục xảy ra gần 40 năm trước. Không ai biết chắc chắn sự thật gì đã diễn ra, nhưng rõ ràng “điểm rơi” đã “hợp lý hóa” cho cử tri công kích phe Cộng hòa.

Vài ngày trước, hàng ngàn người xuống đường biểu tình phản đối Brett Kavanaugh, tạo nên bức tranh xám xịt cho đảng Cộng hòa. Thế nhưng, chiến thắng lật ngược thế cờ của ông Brett Kavanaugh là thành tích lớn của chính quyền đảng Cộng hòa, giúp họ có 5/9 ghế ở Tối cao pháp viện Mỹ. Theo Hiến pháp Mỹ, các thẩm phán Tòa án tối cao sẽ giữ ghế đến cuối đời, và đây là lợi thế không chỉ cho Tổng thống Trump mà cho cả đảng Cộng hòa trong nhiều năm tới. 

Cuộc khảo sát của CNN thực hiện tháng Chín vừa qua cho thấy, chỉ 36% người được hỏi ủng hộ ông Trump. Khảo sát của tờ Washington Post thì chỉ ra kết quả, ứng cử viên đảng Dân chủ nhận ủng hộ nhiều hơn ứng cử viên đảng Cộng hòa với tỷ lệ tương ứng 52-38%. Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ lần này, các cử tri sẽ chọn 35 thượng nghị sĩ, 36 thống đốc bang và 435 thành viên Hạ viện cùng nhiều vị trí quan trọng khác ở địa phương. Đảng Cộng hòa phải chiếm ưu thế nếu không muốn những kế hoạch đề ra bị phe đối thủ gây khó trong tương lai.

Người dân Mỹ cần gì?

Tỷ lệ khảo sát trên thật sự chỉ mang tính chất tham khảo vì cũng hai năm trước, tỷ lệ khảo sát vượt trội trước bầu cử đã không giúp ứng cử viên Hillary Clinton chiến thắng trên thực tế.

Ông Trump hiểu điều mà người dân Mỹ cần là sự ổn định kinh tế, không bị đe dọa. Trong hai năm qua, ông Trump đã thành công với việc tạo ra hàng trăm ngàn việc làm, riêng tháng 9/2018 là 134.000 việc so với mức lý tưởng mong đợi là 185.000. Đây cũng là tháng đánh dấu tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,7%, thấp kỷ lục từ năm 1969 đến nay. Nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng, lạm phát đã đạt mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. 

Một nước cờ không thể thiếu từng được dùng trong cuộc chạy đua năm 2016 chính là tạo thế đối đầu với Trung Quốc. Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc mới đây, ông Trump cho rằng Trung Quốc không muốn đảng Cộng hòa của ông thắng cuộc do chính sách thương mại của ông gây khó khăn cho Trung Quốc.

Truyền thông Mỹ thời gian qua tập trung khai thác đậm về Đạo luật Ủy quyền quốc phòng (NDAA) của Mỹ, phân bổ chi tiêu quốc phòng trong năm tài khóa 2019. Đạo luật này (Quốc hội Mỹ thông qua ngày 1/8 và được Tổng thống Donald Trump ký ngày 13/8) sẽ giúp Mỹ có thể phản ứng mạnh hơn trước hành xử của Trung Quốc ở Biển Đông.

Mới đây là chính sách thuế nghiêm ngặt đối với lượng hàng hóa trị giá 200 tỷ USD. Qua đó, ông Trump cáo buộc Trung Quốc đang âm thầm can thiệp bầu cử sắp tới nhưng phía Trung Quốc đã lên tiếng phủ nhận. 

Thiên Như