Bài trí không gian tâm linh hợp phong thủy

Ngày nay, do không gian nhà phố nhỏ hẹp, gia chủ dễ phạm các điều cấm kỵ khi bài trí nơi thờ cúng.

Những điều kiêng kỵ

Phòng thờ sát nhà vệ sinh: Không bố trí gian thờ tựa lưng hoặc chung vách với nhà vệ sinh, nhà tắm. Tốt nhất bài trí khu vực thờ xa nhà vệ sinh, tránh uế khí. Nếu là bố trí không gian thờ trên các tầng cũng lưu ý tránh bố trí gian thờ phía dưới tầng có nhà vệ sinh hay hồ nước phía trên.

Đặt bàn thờ trong phòng khách: Không gian thờ cúng cần yên tĩnh, thiêng liêng và kín đáo, nên tránh những không gian ồn ã như phòng khách.

Chung vách với bếp: Không gian bếp tránh bố trí đối diện hoặc chung vách với gian thờ, theo dân gian, phạm điều kiêng này dễ dẫn tới đau bệnh cho người trong nhà. Theo ngũ hành thì bếp thuộc Hỏa, không gian thờ cũng thuộc Hỏa, nếu bài trí cạnh nhau sẽ tạo không gian quá dương, gây mất quân bình âm dương.

Không gian gió lùa: Hạn chế trổ cửa theo loại hình hai cửa đối nhau hoặc cửa ba thông thống nhau trong không gian thờ, sẽ làm trường khí tốt của không gian thờ phân tán nhanh.

Lập bàn thờ sau khi nhập trạch: Chủ nhà nên bố trí việc lập gian thờ cùng lúc với thời gian nhập trạch đối với nhà mới xây theo nguyên tắc nhập trạch ngày giờ nào thì thắp hương, thắp đèn bàn thờ vào ngày giờ đó, việc thắp hương, thắp đèn cho gian thờ khi nhập trạch còn có mục đích tăng cường dương khí, sinh khí cho nhà mới.

Bài trí chung các bàn thờ: Phải bố trí thứ tự tầng lớp các bàn thờ cúng riêng biệt như bàn thờ gia tiên, bàn thờ Phật, thánh thần, mỗi vị một bàn thờ riêng trong một không gian và chú ý vị trí cao thấp theo thứ bậc. Bàn thờ Phật bố trí ở vị trí cao nhất, đến các vị thánh thần và thấp nhất là bàn thờ gia tiên.

Dùng vật cúng giả: Tránh trưng bày trái cây nhựa, hoa nhựa hoặc các vật trang trí nhựa lỉnh kỉnh trên bàn thờ. Trái cây, hoa quả cần phải là hoa quả thật để chúng hấp thu được nguồn năng lượng tốt của không gian tâm linh, giúp gia chủ gia tăng năng lượng tốt khi thụ lộc.

Bài trí bàn thờ

Kích thước và chất liệu: Bàn thờ nên có độ cao phù hợp với người trong gia đình, tránh quá cao hoặc quá thấp. Trường hợp có nhiều tầng thờ thì xếp đặt theo thứ tự từ cao xuống thấp theo ngôi thứ. Tủ thờ thường có phần dưới và bên hông là tủ chứa đồ (gia phả, lịch giỗ kỵ, vàng mã hương đèn…). Cần lưu ý các dạng tủ thờ cổ điển hay làm khá to và cầu kỳ, dễ gây cảm giác ngột ngạt cho không gian căn hộ nhỏ.

Kích thước bàn thờ nên theo những kích thước đẹp trên thước Lỗ Ban (cả phần kích thước dương trạch và âm trạch) thì đã đạt yêu cầu. Tránh làm bàn thờ theo lối trang trí lòe loẹt, cầu kỳ. Không gian thờ cúng phải thể hiện được sự tôn nghiêm với những màu trầm làm chủ đạo như nâu, vàng kem, màu gỗ và màu của những bức sơn mài, hoành phi câu đối, sơn son thiếp vàng.

Bố trí đèn chiếu sáng cho phòng thờ: Ánh sáng sử dụng cho phòng thờ phải tạo được không khí trang nghiêm, ấm cúng. Phòng thờ thường được bố trí có diện tích nhỏ, do vậy bạn nên chọn những đèn treo nhỏ cho tương xứng với phòng. Cần lưu ý là bố trí ánh sáng đèn không được chiếu thẳng vào người đứng thắp hương. Nếu màu sơn tường của phòng thờ có màu sáng thì không nên lắp nhiều bóng đèn.

Trang trí: Thông thường có một đến ba bát hương cho cả hệ thống bàn thờ là phù hợp. Khu vực phía bát hương thì trưng bày ngay giữa một cái đài nhỏ, với ba chén đựng nước sạch. Hai bên là hai đĩa bày hoa quả tươi và trầu cau hoặc tiền vàng mã. Phía sau bát hương trưng bày bộ bình để hoa tươi, hương và nến.

Tùy theo chất liệu mà sự bày trí cũng khác. Với đồ cúng mang chất liệu bằng sứ thì bày bộ tam sự bao gồm bát hương, hai cây đèn, bộ ngũ sự có thêm hai bình để cắm hoa tươi và để đựng cây hương (nhang), bộ thất sự có thêm hai bình để đựng nước và gạo. Với bộ đồ cúng có chất liệu bằng đồng thì bộ tam sự có đỉnh đồng thay thế bát hương và hai con hạc, ngũ sự có thêm hai ống hương và thất sự có thêm đôi đèn.

Trang trí hoành phi, câu đối: Hoành phi thường được sơn son chữ vàng, có bức hoành phi hình cuốn thư. Chữ viết trên hoành phi đều tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên như “Cung phụng tổ đường”, “Cửu huyền thất tổ”…

Riêng về câu đối, ngoài việc dùng câu đối để trang trí gian thờ, đôi câu đối còn ghi lại những lời răn dạy con cháu những giá trị đạo đức, ca ngợi truyền thống của dòng họ hoặc cầu mong thái bình cho dòng họ và đất nước.

Đỗ Biên Thùy