Bài dự thi Những bức ảnh trong đời: Để tuổi thơ con có màu... bánh chưng

Con chào đời vào đúng ngày 1/6/2020, khi dịch COVID-19 bắt đầu xuất hiện. Trong cuốn nhật ký ba viết riêng cho con vào chiều 27 tết Tân Sửu 2021, có đoạn: “Tết này nhà mình ăn tết ở Sài Gòn. Ở quê lúc này đang xuýt xoa vì lạnh, nhưng đã có hơi ấm lan tỏa khi cả nhà ông bà cùng quây quần gói và nấu bánh chưng. 

Dẫu xa nhà, nhà mình vẫn có nồi bánh chưng nhỏ đỏ lửa, sôi sùng sục. Mùi bánh hòa quyện trong tiếng mưa cũng không làm nhòe ký ức của ba. Đó là những ngày, ba luôn ngồi kế bên ông nội con để nhìn ông gói bánh chưng. Hôm nay, ba cũng tự tay gói cho con trai mình những chiếc bánh như thế”. 

Con trai tác giả ngạc nhiên nhìn nồi bánh chưng đầu tiên ở Sài Gòn. Lúc này, con chưa biết đi. Đây là tấm ảnh tác giả “ưng” nhất

Trong cuốn album hình gia đình, ba ưng nhất bức ảnh ba chụp cho con - khi con ngồi trên xe đẩy ngạc nhiên nhìn nồi bánh chưng ở một góc trong con hẻm nhỏ dưới chân chung cư nhà mình, cách đây hơn 2 năm. Lửa đỏ nghi ngút suốt gần 10 tiếng. Vừa canh bánh, ba vừa ngồi kể cho con về những kỷ niệm thời thơ ấu, tết nào ba cũng háo hức được gói, trông bánh chưng chờ trời sáng. Và, ba muốn trong ký ức thơ bé của con cũng có những hình ảnh như thế; bởi gói và nấu bánh chưng không chỉ mang tết về mà còn là khoảnh khắc của sự đoàn viên, sum họp.

Cái tết thứ hai đón năm Nhâm Dần, con được “gói” bánh chưng ở 2 nơi khác nhau: nhà ông bà nội và ông bà ngoại. Con chạy lăng xăng xem ông nội chuốt từng sợi lạt, xem bà nội thoăn thoắt lựa, cắt gân từng tàu lá dong, rửa sạch, buộc lên cột ở hiên nhà. Khi bếp nổi lửa, con chạy quanh nồi bánh chưng. Bà nội nói, con có “gen” bánh chưng như ông nội và ba. 

Đón năm Quý Mão 2023, giá vé máy bay tăng, ba lại ngậm ngùi cho con ăn tết Sài Gòn. Chiều 27 tết, ba gọi cho mẹ, dặn mua chục ký gạo nếp cái hoa vàng. Chọn mớ lá dong thật xanh, mấy ký thịt ba rọi, đậu xanh, lạt. Ăn tết phương Nam nhất quyết phải “làm nồi bánh chưng”. Lần này, con cũng có thêm người bạn mới. Cả nhóm reo vui, chạy nhảy suốt, thúc giục mau gói xong bánh để nấu. Con còn giành phần tự tay châm nước vào nồi bánh.

Lên 3 tuổi, con trai tác giả đòi tự tay châm nước vào nồi bánh chưng

Ba nhớ, lục tục chuẩn bị từ chiều, đến đêm ấy, nồi bánh cũng được đặt giữa con hẻm nhỏ. Về khuya, đám con nít đã ríu hết cả mắt, đòi đi ngủ cũng là lúc ba được ôn lại tuổi thơ của mình. Bên những người bạn đã gần 40 năm gắn bó với ba từ thời tắm mưa, chăn trâu, uống nước sông, đào trộm khoai… là những câu chuyện về những ngày xưa mà chưa xa.

Từ những đứa trẻ chập chững vào lớp Một, giờ ai cũng đã có gia đình riêng, cũng trở thành cha thành mẹ. Những ký ức ấy có thể đã nhuốm màu rêu phong, phủ bụi thời gian, nhưng nó vẫn còn ở đó, vẹn nguyên trong một phần đời thật đẹp.

Con sinh ra và lớn lên ở thành phố, nhưng ba luôn tự nhủ, những ký ức đẹp như câu chuyện về nồi bánh chưng ngày tết sẽ luôn được vun bồi, để tuổi thơ con thêm màu sắc. Ba sẽ cùng con tạo, xếp và giữ những ký ức đẹp đó, không chỉ qua những bức hình, con trai nhé. 

Minh Khôi (TPHCM)