Bài 4: Bộ Y tế khẳng định sử dụng nano vàng trên người là vi phạm pháp luật

Chưa nhận hồ sơ về đề tài “nano vàng”

Liên quan tới vụ “nano vàng sạch” do Tiến sĩ Doãn Hà Thắng làm chủ đề tài mới được thử nghiệm bước đầu trên chuột nhưng đã được đơn vị chuyển giao công nghệ cung cấp cho bệnh nhân ung thư sử dụng, phóng viên Báo Phụ Nữ TP.HCM đã trao đổi với ông Nguyễn Ngô Quang – Phó Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, đơn vị trực tiếp phụ trách các đề tài nghiên cứu khoa học và đưa ứng dụng nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực y tế vào thực tiễn.

Theo đó, ông Nguyễn Ngô Quang khẳng định tới thời điểm hiện tại, cơ quan này vẫn chưa nhận được hồ sơ, báo cáo về đề tài “nano vàng” của bất cứ nhà nghiên cứu nào. Việc sử dụng nano vàng trên người dưới bất cứ hình thức nào cũng đều chưa được chấp thuận.

Đại diện Bộ Y tế khẳng định tới nay vẫn chưa tiếp nhận hồ sơ nghiên cứu nào liên quan tới đề tài nano vàng

“Về nguyên tắc, ngay cả khi các bệnh nhân hoàn toàn tự nguyên sử dụng sản phẩm, nhưng với các sản phẩm ứng dụng sức khỏe của con người thì bắt buộc phải được phép của Bộ Y tế. Hành vi như trên hoàn toàn vi phạm phát luật”, ông Nguyễn Ngô Quang chia sẻ.

Theo ông Quang, đôi khi người dân không hiểu, vì có bệnh vái tứ phương nên sẵn sàng sử dụng các sản phẩm. Nhưng thực tế về nguyên tắc, cơ quan quản lý sức khỏe bao giờ cũng xem xét tất cả các tính an toàn từ thử nghiệm lâm sàng trên động vật tới các bước thử nghiệm trên người. Toàn bộ quá trình nghiên cứu đều nằm trên đề cương đã được Bộ Y tế phê duyệt kỹ lưỡng nhằm kiểm soát mọi rủi ro.

“Nếu như chỉ cần có đơn tự nguyên của người bệnh mà có thể thử nghiệm ngay sản phẩm mới trên người thì không cần tới sự hiện diện của cơ quan quản lý Nhà nước. Những sản phẩm thực sự có hiệu quả bao giờ cũng được ủng hộ để người dân tiếp cận sớm. Tuy nhiên, cần có đầy đủ các báo cáo khoa học, đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng”,  Phó Cục trưởng Nguyễn Ngô Quang nhấn mạnh.

Bởi nếu coi thường những quy định này, trong trường hợp xảy ra tai biến thì ai sẽ chịu trách nhiệm, hay để bệnh nhân gánh chịu mọi thiệt thòi?

Sẽ vào cuộc từ thông tin Báo Phụ Nữ phản ánh

Phó Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo cũng cho hay, liên quan tới việc phát triển những sản phẩm thuốc mới ở Việt Nam, Bộ Y tế đã có khung pháp lý và triển khai trong nhiều năm vừa qua. Bộ Y tế chỉ đạo các đơn vị thực hiện, triển khai với mục tiêu cuối cùng là đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng trên người

Mới đây, Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo có công văn gửi các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, Sở Y tế các tỉnh thành về việc tuân thủ quy định đối với các nghiên cứu y sinh học trên đối tượng là con người.

Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu rà soát, kiểm tra, giám sát và chịu trách nhiệm về việc tuân thủ các quy định hiện hành, nhằm đảm bảo các quyền, sự an toàn và sức khỏe của các đối tượng tham gia nghiên cứu cũng như giá trị khoa học, giá trị pháp lý đối với nghiên cứu.

Sử dụng nano vàng trên người, dù có đơn tự nguyên của bệnh nhân vẫn là vi phạm quy định của pháp luật

Cục này cũng có công văn gửi các tổ chức nhận thử nghiệm lâm sàng rà soát việc xây dựng, ban hành và tuân thủ các quy trình thực hành chuẩn đối với từng nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng do đơn vị mình chủ trì.

Không chỉ có văn bản chấn chỉnh chung đối với các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, ông Nguyễn Ngô Quang còn khẳng định, tiếp nhận thông tin phản ánh trên Báo Phụ Nữ, Bộ Y tế cam kết có trách nhiệm kiểm tra thông tin và yêu cầu các đơn vị liên quan báo cáo về vụ việc trong thời gian ngắn nhất.

Luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn luật sư TP.HCM cho rằng, tùy tính chất của hành vi, mức độ, hậu quả; có thể bị xử lý về mặt hình sự về "tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác" theo quy định tại điều 315 Bộ luật hình sự. Ngoài trách nhiệm hình sự, nếu để xảy ra chết người hay thương tích, người vi phạm còn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình các nạn nhân như tiền thuốc men, ma chay, chi phí cứu chữa, tiền công chăm sóc, tiền tổn thất tinh thần. Khung hình phạt thấp nhất với tội này từ 1 năm tù và cao nhất 15 năm tù. Trường hợp bản thân bệnh nhân không biết thuốc đó đang nghiên cứu trên động vật, chưa được sử dụng điều trị cho người nên mới ký giấy chấp nhận điều trị bằng thuốc đó thì chữ ký lúc này không có hiệu lực, vô hiệu vì bệnh nhân bị lừa dối nên theo quy định giao dịch vị vô hiệu, không có giá trị. Bệnh nhân vẫn được quyền khiếu nại, tố cáo bình thường. Theo luật sư Trần Minh Hùng, cần xử lý nghiêm đối tượng bán và cho người bệnh sử dụng thuốc khi thuốc đó mới nghiên cứu và thí nghiệm trên động vật. Phải xử lý hình sự mới đủ sức răn đe bởi đây là hành vi vô đạo đức, coi thường tính mạng, sức khỏe con người, coi thường pháp luật vì lợi nhuận mà bất chấp tất cả. Các cơ quan chức năng cần vào cuộc điều tra nếu có dấu hiệu tội phạm cần tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can theo quy định.

Còn tiếp...

Nhóm phóng viên