‘Bà thầy’ dụ người tâm thần ký giấy bán nhà

Tại phiên tòa sơ thẩm, TAND huyện Thăng Bình đã buộc ông Nguyễn Công Hương (44 tuổi, trú tại thị trấn Hà Lam, Thăng Bình, Quảng Nam) thực hiện việc chuyển nhượng đất ở và tài sản theo các giấy tờ đã ký trước đó. Tuy nhiên, trong phiên xử phúc thẩm ngày 21/1, TAND tỉnh Quảng Nam đã hủy bỏ bản án trên và yêu cầu cấp sơ thẩm xác minh lại vụ việc.

Theo hồ sơ vụ việc, vào năm 2011, sau khi bán được hai lô đất với giá 300 triệu đồng, ông Hương chuẩn bị xây cất căn nhà mới khang trang để ở, phụng dưỡng mẹ già và hương khói ông bà. Qua một người quen, ông Hương tìm đến bà Phan Thị Chín (thôn 5, xã Bình Dương, Thăng Bình), được coi là “thầy” để xem bói.

Không biết lời “thầy” phán thế nào mà ông Hương tin và làm theo. Nhiều lần ông Hương đưa bà Chín về nhà làm lễ cúng linh đình. Qua nhiều lần cúng, ông Hương phải bỏ ra tổng cộng 80 triệu đồng.

Vì không có tiền, ông Hương ký vào giấy nợ của thầy, trong khi ông Hương không hề biết chữ. Khi căn nhà được xây dựng xong, ông Hương đã dùng giấy tờ nhà thế chấp ngân hàng vay ngân hàng 80 triệu đồng để trả nợ. Lúc này, bà Chín tiếp tục cho ông Hương vay 90 triệu, để trả nợ và lãi vay ngân hàng. Đồng thời yêu cầu ông Hương giao tất cả giấy tờ nhà cho bà Chín giữ, khi nào ông Hương có tiền trả nợ, sẽ được lấy lại giấy tờ.

Tuy nhiên, ông Hương không hề hay biết mọi thủ tục hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất giữa ông Hương và con trai bà Chín là Phan Xuân Tình (ngụ xã Bình Dương, huyện Thăng Binh, đứng tên giao dịch) đã được thực hiện từ lúc nào.

Tháng 4/2013, ông Hương đến gặp bà Chín đề nghị trả số nợ 90 triệu đồng, lấy lại giấy tờ nhà nhưng bà Chín không đồng ý. Bà Chín đâm đơn khởi kiện ông Nguyễn Công Hương ra TAND huyện Thăng Bình đề nghị giải quyết vụ việc.

Sau nhiều lần hòa giải không thành, ngày 29/9/2014, TAND huyện Thăng Bình đưa ra xét xử vụ án, tuyên buộc ông Nguyễn Công Hương tiếp tục thực hiện “hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất” đối với ông Phan Xuân Tình đồng thời yêu cầu ông Phan Xuân Tình trao đủ số tiền 105 triệu đồng còn nợ cho ông Hương, theo đúng số tiền hợp đồng giao dịch giữa hai bên là 250 triệu đồng.

Theo người nhà ông Hương, ông Hương mù chữ, không biết đọc - biết viết. Bà Chín đã tập cho ông Hương biết viết đầy đủ tên mình để ký vào các giấy tờ mà không hề biết nội dung.

Để làm được bản “hợp đồng bán nhà” như trong bản án nêu, mẹ con bà Chín đã đưa ông Hương vào tận TP. Tam Kỳ để công chứng, vì ở địa phương ai cũng biết ông Hương “không được bình thường”.

Theo kết luận giấy chứng nhận sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Tâm thần Quảng Nam) ngày 6/10/2014, ông Hương “chậm phát triển, tâm thần mức độ nhẹ”.

Tại phiên tòa phúc thẩm, ở phần xét hỏi, ông Hương nói ngọng nghịu, trả lời không rõ. Nhiều câu hỏi, chủ tọa phiên tòa phải nhắc nhiều lần, ông Hương mới trả lời được. Ông Hương cho biết, toàn bộ giấy tờ ông ký tên mình vào đều được thực hiện tại một quán cà phê.

Luật sư Phạm Xuân Linh thuộc Văn phòng luật sư Phụng Công (Đoàn Luật sư TP. Đà Nẵng), người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Hường cho rằng, thời điểm ký hợp đồng chuyển nhượng đất ngày 11/12, ông Tình chưa đủ 18 tuổi và không có người đại diện theo pháp luật của ông Tình ký vào hợp đồng công chứng này để thể hiện sự đồng ý của họ theo quy định của pháp luật là vi phạm điều cấm của pháp luật. Tòa sơ thẩm không đưa công chứng viên Lê Hữu Láng - Văn phòng công chứng Quảng Nam - tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Theo luật sư, các phán quyết của tòa án cấp sơ thẩm chưa đúng quy định pháp luật và có sự mâu thuẫn. Kết quả xác minh tại địa phương nơi ông Hương cư trú từ trước đến nay và kết quả hỏi tại phiên tòa đã cho thấy, ông Nguyễn Công Hương là người không biết chữ (không viết được và không đọc được) và ông Hương chỉ viết và đọc được mỗi 3 chữ tên của mình là Nguyễn Công Hương do người khác bày nhiều lần và nhớ được, nhận biết được mà thôi…

Ông Phạm Hồng Lâm, người giám hộ cho ông Hương cho rằng: cơ quan chức năng cần làm rõ dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của ông Tình và bà Chín, bởi ông Hương là người tâm thần mức độ nhẹ, không biết chữ, bị dụ dỗ để ký giấy bán nhà mà không hay.

Theo vị đại diện Viện KSND tỉnh Quảng Nam, vì nhiều lý do, bản án sơ thẩm sẽ không thể tổ chức thi hành án. Do đó, cần hủy án sơ thẩm, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm xác minh theo yêu cầu của bị đơn trong vụ án.

Sau khi nghị án, TAND tỉnh Quảng Nam, quyết định hủy bản án sơ thẩm số 91/2014/DSST ngày 29/9/2014 của TAND huyện Thăng Bình, trả hồ sơ vụ án về cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết vụ án lại theo quy định của pháp luật.

THANH MINH