Bà Rịa – Vũng Tàu: Ưu đãi "lạ" ở Khu du lịch thi công gần 20 năm vẫn là bãi đất hoang

Được miễn tiền sử dụng đất và được… “treo” gần 20 năm

Theo phản ánh của người dân ở xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, tại đây có một khu “đất vàng” rộng trên 10ha. Cách nay khoảng gần 20 năm, cơ quan chức năng giải tỏa, đền bù cho người dân để thu hồi đất giao cho doanh nghiệp làm dự án quy hoạch phát triển khu du lịch. Đáng nói, từ đó đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa khởi công xây dựng dự án nhưng vẫn không bị xử lý hay thu hồi. Người dân cho rằng cơ quan chức năng có dấu hiệu “ưu ái” cho doanh nghiêp. 

Theo phản ánh của bà H., khu đất này trước đây có nguồn gốc của Công ty Liên hiệp Dầu thực vật Đồng Nai. Giai đoạn 1987 - 1988, công ty này giao đất cho nhiều người dân địa phương canh tác. Năm 2003 UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ra quyết định thu hồi đất và giao cho Công ty Trung Sơn làm dự án với thời hạn sử dụng đất là 50 năm, nhà nước cho thuê đất trả tiền sử dụng đất hàng năm.

Sau gần 20 năm thi công dự án khu du lịch chỉ là bãi cỏ trống dù được ưu đãi rất nhiều

Đến tháng 7/2003, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ra Quyết định 6561/QĐ-UB phê duyệt quy hoạch 1/500 cho dự án. Đến tháng 5/2005, tỉnh có quyết định điều chỉnh thay đổi từ hình thức cho thuê sang giao đất có thu tiền sử dụng đất. Thế nhưng, thời điểm này, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khi đó không hiểu vì lý do gì bất ngờ cho Công ty Trung Sơn được miễn tiền sử dụng đất. 

Có được đất, Công ty Trung Sơn đã thế chấp cho ngân hàng. “Tại sao dự án lại được ưu đãi từ cho thuê đất sang giao đất không thu tiền sử dụng đất để tạo điều kiện cho Công ty Trung Sơn mang giấy tờ đất đi cầm cố ngân hàng? Việc này không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước mà còn tạo điều kiện cho chủ đầu tư làm sai” – bà H., nói.
 
Không chỉ bức xúc về việc này, bà T. (ở tổ 2, khu phố Kim Hải, TP. Bà Rịa) còn phản ánh Công ty Trung Sơn chiếm đất của gia đình bà không đền bù thỏa đáng. Trong khi đó, Công ty Trung Sơn năng lực yếu kém khi gần 20 năm qua “treo” dự án nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm. 

Vẫn xem xét hỗ trợ tiếp?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, dù dự án đã “treo” gần 20 năm nhưng nay cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vẫn tiếp tục có động thái xem xét cho doanh nghiệp “ôm” đất tiếp.  

Cu thể, sau hơn 10 năm dự án “án binh bất động”, đến năm 2014, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ban hành quyết định thu hồi giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư của dự án. Hai năm sau kể từ ngày bị thu hồi giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có kết luận Thanh tra số 1431 xác định vi phạm của Công ty Trung Sơn là “chậm đưa đất vào sử dụng”, vi phạm điều 64 Luật Đất đai 2013, đồng thời Sở cho biết sẽ lập thủ tục thu hồi đất theo quy định, nếu công ty không tiến hành triển khai dự án theo thiết kế kỹ thuật được duyệt. 

Ngâm gần 20 năm chủ đầu tư vẫn được xem xét cho làm tiếp

Ngày16/1/2017, UBND huyện Xuyên Mộc cũng có văn bản số 248/UBND đề xuất thu hồi dự án vì chậm triển khai; chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính; chưa thực hiện xong công tác giải phóng mặt bằng; chủ đầu tư mang hồ sơ dự án đi thế chấp ngân hàng vay tiền để sử dụng mục đích khác. Trước các kiến nghị trên, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã giao cho Sở TN&MT, Cục Thuế tỉnh, UBND huyện Xuyên Mộc và các cơ quan liên quan rà soát toàn bộ hồ sơ pháp lý của dự án, tham mưu UBND tỉnh báo cáo xin ý kiến Tỉnh ủy xử lý vụ việc. 

Trong khi cơ quan chức năng đang tiến hành rà soát pháp lý dự án thì bất ngờ Chi cục Thuế khu vực Xuyên Mộc – Châu Đức có Thông báo nộp tiền sử dụng đất và chậm nộp số 1282 đối với diện tích hơn 11ha đất được giao cho Công ty Trung Sơn, với nghĩa vụ tài chính chỉ có… 7,6 tỉ đồng. Bảy tháng sau, Công ty Trung Sơn thông báo đã thực hiện thủ tục xóa thế chấp vay tiền tại ngân hàng, nhưng từ đó đến nay dự án vẫn giậm chân tại chỗ, nhưng không hiểu sao dự án vẫn không bị thu hồi.

Theo ông Nguyễn Tấn Cường – Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, dự án Khu du lịch Trung Sơn được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư từ năm 2002 và được miễn tiền sử dụng đất vào năm 2005. Do suốt thời gian dài chủ đầu tư dự án không hoàn tất các thủ tục theo quy định nên năm 2017 Sở TN&MT đã có văn bản kiến nghị chấm dứt hoạt động dự án. Nhưng sau đó Công ty Trung Sơn có văn bản kiến nghị tiếp tục thực hiện dự án.

Năm 2019 tỉnh có văn bản giao cho Sở KH&ĐT phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát pháp lý của dự án thì phát hiện dự án còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên Sở kiến nghị giao UBND huyện Xuyên Mộc rà soát việc này. Đến tháng 4/2021, UBND huyện Xuyên Mộc xác nhận dự án đã hoàn thành giải phóng mặt bằng. Công ty Trung Sơn cũng khẳng định đã hoàn thành việc này và lại xin gia hạn tiến độ thực hiện dự án. Nhưng tiến độ được công ty này đưa ra đến năm 2023 mới thực hiện xong và cũng không có gì chắc chắn chủ đầu tư không tiếp tục ngâm dự án. 

Do đó, vừa qua, Sở KH&ĐT đã có văn bản gửi Sở TN&MT, Sở Xây dựng có ý kiến về việc này để báo cáo UBND tỉnh quyết định. 

Theo Luật sư Trần Thu (Đoàn Luật sư TPHCM), theo điều 64 Luật Đất đai 2013: “Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng. Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất”. 

Như vậy trong trường hợp trên rõ ràng chủ đầu tư đã được ưu đãi quá “đặc biệt”, thậm chí có dấu hiệu làm trái quy định pháp luật.  

Phước Quyền