As good as it gets: Không bao giờ là quá muộn

Mỗi độ xuân về, khán giả thường tìm đến những bộ phim mang thông điệp tích cực về vẻ đẹp cuộc sống cũng như sự khởi đầu mới. Một trong những tác phẩm hay nhất về chủ đề này có lẽ là As good as it gets (1997) của đạo diễn James L. Brooks. Qua câu chuyện về 3 mảnh đời (một nhà văn trái tính, một cô hầu bàn luôn gặp khó khăn trong cuộc sống, một họa sĩ đồng tính), bộ phim như một nốt nhạc nhẹ nhàng về sự tươi đẹp của cuộc đời.

Tình cảm với chú chó khiến Melvin thay đổi

Hành trình tìm kiếm hạnh phúc

Lấy bối cảnh New York (Mỹ), phim xoay quanh Melvin Udall (Jack Nicholson) - một nhà văn đứng tuổi chuyên về dòng lãng mạn. Dù viết ra những áng văn hấp dẫn về tình yêu, ông lại là người kiêu ngạo và cực kỳ… khó ưa. Melvin mang nặng thành kiến với phụ nữ và người đồng tính đến mức chẳng thèm giấu điều đó. Khi một độc giả hỏi bí quyết viết về phụ nữ hay đến thế, nhà văn đáp thẳng thừng: “Tôi nghĩ đến đàn ông, rồi bỏ đi lý lẽ và trách nhiệm”. Melvin là một gã như thế, chẳng thèm quan tâm đến cảm xúc của người khác.

Người duy nhất có thể chịu đựng Melvin là cô hầu bàn Carol Connelly (Helen Hunt). Do mắc chứng rối loạn cưỡng chế, ngày nào nhà văn cũng ăn sáng ở cùng một chiếc bàn tại một nhà hàng. Carol tận tình phục vụ ông dù Melvin nhiều lần tỏ thái độ khó ưa.

Melvin là nhân vật khó ưa, mang nhiều định kiến

Ở khu căn hộ, Melvin còn xung đột với Simon Nye (Greg Kinnear) - một họa sĩ đồng tính đang bế tắc trong công việc và cũng gặp khó khăn tài chính. Vốn khó chịu với thú nuôi, nhà văn từng lén ném chú chó của Simon xuống ống xả rác khiến chàng họa sĩ phải lo lắng tìm kiếm.

Bước ngoặt xảy ra khi Simon bị một nhóm cướp đánh trọng thương. Trong những ngày chàng họa sĩ nằm viện, Melvin bị ép buộc phải chăm sóc chú chó. Dù ban đầu không thích công việc này, Melvin ngày càng thương chú chó. Sự gắn bó đó khiến ông dần thoải mái hơn và cũng bắt đầu quan tâm đến người khác.

Kịch bản phim, do James L. Brooks chấp bút cùng biên kịch Mark Andrus, xây dựng 3 nhân vật với những nỗi éo le riêng. Melvin rất thành công trong nghề nghiệp, giàu có và được người đời ngưỡng mộ. Thế nhưng, với cách hành xử của mình, dường như ông chẳng thể tận hưởng cuộc sống. Melvin ám ảnh nặng với chuyện phải thực hiện mọi thứ đúng như trình tự ông đặt ra. Từ đầu phim, khán giả đã thấy ông phải vật lộn với những ám ảnh liên quan đến ô nhiễm. Từ chuyện rửa tay, dùng bữa hay đi lại trên đường phố, nhà văn này luôn có những quy tắc riêng mà ông không thể làm khác đi. Đó cũng thành cái cớ để ông hằn học với mọi người.

Carol thì có trái tim nhân hậu nhưng cuộc sống đầy trắc trở. Cô bị chồng bỏ, có con trai bị bệnh suyễn cần được chăm sóc thường xuyên. Nhiều người đàn ông hứng thú với cô nhưng rồi lại ra đi vì không muốn gánh thêm một đứa trẻ bệnh tật. Bao áp lực cuộc sống khiến Carol thường xuyên sống trong lo âu, chẳng thể tìm kiếm tình yêu đích thực.

Melvin giữ những thói quen bất di bất dịch mỗi ngày

Simon Bishop thì có mối quan hệ không êm đẹp với cha mẹ. Sau vụ cướp tại nhà, anh còn phải vật lộn với chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD). Những khó khăn đó đẩy anh tới bờ vực phá sản, còn đâu tâm trí để sáng tạo 
nghệ thuật.

Giữa mớ bòng bong đó, làm thế nào cả ba nhân vật này có thể cùng tìm được hạnh phúc là câu hỏi lớn của phim và cũng mở ra hành trình thú vị mà đạo diễn muốn khán giả cùng đồng hành.

Niềm vui trong sự mở lòng 

Dù thuộc dòng tâm lý lãng mạn, As good as it gets không phải tác phẩm dễ xem từ đầu đến cuối. Trái lại, đoạn đầu phim hơi lộn xộn về tình tiết, trước khi mạch chuyện đi vào quỹ đạo. Sự lộn xộn này hóa ra lại là một điểm hay, tựa như cuộc sống nhiều trắc trở của cả ba nhân vật.

Sự thay đổi của Melvin diễn ra từ khi ông nhận nuôi chú chó của chàng họa sĩ. Bộ phim khéo sắp đặt để cái thiện trong con người của nhà văn được khơi nguồn từ tình cảm mà loài người hàng ngàn năm qua đã chia sẻ cùng nhau: sự gắn kết với thú cưng.

Trailer As good as it gets:

Tuy nhiên, chuyển biến của Melvin không phải một sớm một chiều, mà trải qua rất nhiều cung bậc gập ghềnh. Nhà văn bắt đầu mở lòng với chú chó, rồi đến trẻ con (ông ra tay giúp đỡ con trai của Carol), sau đó đón nhận tình yêu nam nữ. Ở mỗi chặng đường, ông phải trải qua không ít thử thách để có thể vượt qua được các định kiến của bản thân. Điều đó khiến bộ phim càng trở nên thực tế hơn, chứ không sa đà vào mô típ “cổ tích” thường gặp ở nhiều phim rom-com của Hollywood.

Điểm nhấn của bộ phim nằm ở những lời thoại được viết rất trau chuốt, trong nỗ lực cho 3 nhân vật cố gắng kết nối với nhau. Ở từng cảnh quay, đạo diễn và biên kịch xử lý khéo léo để chúng trở nên hấp dẫn, có tiết tấu. Qua cách nói chuyện của Melvin và Carol ở đầu và cuối phim, chúng ta thấy rõ sự thay đổi tích cực của ông sau khi đã nhận ra những điều quý giá trong cuộc sống.

As good as it gets nhận 7 đề cử Oscar, trong đó thắng cả hai giải nam và nữ chính (cho Jack Nicholson và Helen Hunt). Từ đó cho đến nay, chưa có tác phẩm nào lặp lại được “cú đúp” trên ở giải thưởng danh giá này. Không quá lời khi nói chính các diễn viên đã góp phần lớn công sức biến bộ phim trở thành kinh điển.

Sinh năm 1937, Jack Nicholson tham gia bộ phim khi đã gần 60 tuổi. Lúc đó, tài tử đã là một huyền thoại của Hollywood với hàng loạt vai diễn thành công. Chân dung của Melvin trong phim là một người đàn ông phải tới lúc lớn tuổi mới tìm được hạnh phúc. Jack Nicholson có gương mặt và phong thái quá hoàn hảo để vào vai chính trong phim. Đó là mẫu nhân vật sẽ khiến khán giả ghét bỏ lúc đầu nhưng dần yêu mến.

Minh tinh Helen Hunt thì tham gia bộ phim ở giai đoạn chín muồi cả về diễn xuất lẫn nhan sắc. Dưới màn trình diễn của cô, nhân vật Carol hiện lên với đầy đủ hai sắc thái cần thiết cho câu chuyện. Đó là một cô gái xinh đẹp nhưng không phải vẻ hấp dẫn của những cô gái bốc lửa. Trong nhân vật đó còn có sự tần tảo của một người mẹ luôn lo lắng cho con. Có gì đó trong ánh mắt của Carol gợi ra sự lo toan và bận rộn của cô. Một điểm thú vị của phim là Carol và Melvin thật ra đã gặp nhau rất nhiều lần từ trước khi câu chuyện  bắt đầu trên màn ảnh. Nhưng, chỉ khi thay đổi bản thân, nhà văn mới nhận ra tình cảm ông dành cho cô.

Hành trình gắn kết 3 nhân vật trong phim

Mảnh ghép thứ ba trong tác phẩm là tài tử Greg Kinnear trong vai chàng họa sĩ. Ban đầu, phim xây dựng xung đột mạnh mẽ giữa Simon và Melvin, một phần đến từ việc nhà văn kỳ thị người đồng tính. Theo mạch phim, Simon cũng là chất xúc tác quan trọng giúp Melvin hiểu được rằng phải chấp nhận sự khác biệt từ người khác. Greg Kinnear cũng có những cảnh diễn ấn tượng, như phân đoạn Simon tìm được cảm hứng vẽ tranh từ tấm thân trần của Carol. Đó là tình cảm thuần thành với nghệ thuật và cái đẹp chứ không phải nhục dục.

As good as it gets nhanh chóng trở thành hiện tượng với doanh thu 314 triệu USD toàn cầu, trong khi kinh phí chỉ 50 triệu USD. Tác phẩm mang một số nét tương đồng với A Christmas carol - câu chuyện nổi tiếng của nhà văn Charles Dickens. Cả hai đều xoay quanh một người lớn tuổi hằn học với cuộc sống, để rồi nhận ra những điều tốt đẹp vẫn đang quanh ta.

Điều tốt đẹp đó không phải chỉ là tình yêu mà còn là cả tình bạn, sự gắn bó với xã hội và chấp nhận những giá trị khác biệt. Do những giá trị này, As good as it gets được yêu thích qua nhiều năm tháng và luôn xuất hiện trong danh sách các phim tâm lý lãng mạn hay nhất mọi thời đại. Bộ phim khép lại bằng một khung cảnh nhẹ nhàng, rất đỗi đời thường nhưng cũng tràn ngập sự hạnh phúc. Một niềm vui giản dị như thế chẳng phải là thứ mà ai cũng tìm kiếm trong đời?

Ân Nguyễn (Ảnh internet)