Áp lực tuổi 18

Tôi nhớ hơn chục năm trước, mới chân ướt chân ráo lên TPHCM nhập học. Trong sân trường, một bạn nữ sau khi chia tay ba mình, không biết ba bạn dặn dò gì mà sau khi ba đi, bạn ôm mặt khóc như mưa. Tôi thầm nghĩ sao mà mít ướt quá, tôi đi một mình không có ai đưa đón, tôi còn chưa khóc nữa là.

Bạn ấy cùng lớp với tôi. Sau này khi hai đứa thân nhau, bạn mới kể với tôi mẹ mất sớm, ba bạn cưới thêm dì. Con gái dì học rất giỏi. Bữa chia tay hôm đó, ba bạn dặn rằng “ở trên này liệu mà học hành, lo bồ bịch chơi bời thì đi luôn, đừng có về nhà”.

Những đứa trẻ học giỏi thường gánh trên vai hy vọng của cả gia đình (Ảnh minhh họa)

Nhiều năm sau này tôi mới đủ thấm niềm đau trong câu nói đó và hiểu nỗi lòng bạn. Có ai mới chân ướt chân ráo vào trường đã bị chặn đường về. Áp lực trong câu nói ấy hẳn làm bạn nghẹt thở. Bạn đã không còn đường lui. Nếu gặp thất bại, bạn biết đi đâu về đâu?

Anh bạn khác của tôi kể rằng nhà anh nghèo lắm. Anh đậu đại học là niềm vui, hãnh diện của cả nhà. Nhiều người ở quê anh sau khi học xong ở lại tìm việc, họ thành đạt, về quê cất nhà cho ba mẹ, nuôi em đi học… Với ba mẹ anh, anh thi đậu cũng là cơ hội đổi đời cho cả nhà.

Tiễn anh đi, ba anh dặn rằng “ráng học cho bằng bạn bằng bè. Cả nhà sau này trông cậy vào con”. Anh Hai của anh thì nói: “Anh hy sinh ở nhà lo cày cấy phụ ba mẹ nuôi mày. Sau này đi làm, về cất cái nhà cho ba mẹ là được”.

Anh nhập học mà lòng trĩu nặng âu lo. Gánh nặng ấy luôn chập chờn phía trước, ghì níu bước chân anh. Anh học ngày học đêm vì sợ kết quả không tốt sẽ có lỗi với người nhà.

Sau này, công việc của anh không được như ý, lương thấp nên anh không dám về quê. Kể với tôi, anh buồn hiu: “Anh có nhà mà không thể về. Anh nợ lời hứa cất cái nhà cho ba mẹ, nợ anh Hai những ngày nhọc nhằn nuôi anh”…

Vừa chập chững vào đời đã gánh vác quá nhiều trách nhiệm và nghĩa vụ, mấy ai thong dong mà đi. Nhìn đâu cũng thấy sợ hãi, thấy nguy cơ, rủi ro, thất bại… Mà, những thanh niên 18 đôi mươi ấy có được bao nhiêu kinh nghiệm để đi cho đúng hướng? Sự dấn thân của họ đã bị nhiều lớp rào vây quanh.

Má tôi học hành không nhiều nhưng má biết cái gì quá sức cũng không tốt. Việc đồng áng hết giờ là má nghỉ. Trời sụp tối là má mắc võng nằm nghe cải lương. Bữa nào tôi học bài khuya má cũng rầy, bảo đi ngủ sớm, học nhiều chi cho đầu óc mụ mẫm.

Ngày tiễn tôi đi học má dặn: “Học vừa sức thôi nghe con, đừng cố quá. Học không nổi thì về, má cho đi học may”. Là má tình thiệt chớ không phải dọa tôi. Má nghĩ con gái không cần học nhiều chi cho vất vả. Làm nghề may bùn không lấm chân mưa không lấm đầu. Lúc có chồng con thì ngồi nhà trông con vẫn may vá kiếm được tiền, nhàn nhạ tấm thân. Tôi không thích nghề may, sợ cảnh ngồi lọ mọ xỏ kim tù túng nên phải ráng học hành.

Rất nhiều cha mẹ cho con ý nghĩ, chỉ có con đường học hành mới hy vọng vào đời thuận lợi (Ảnh minh họa)

Chị bạn tôi ngày tiễn con ra sân bay ra nước ngoài du học, dặn rằng “con không cần phải cố gắng trở thành ai đó, chỉ cần con hôm nay giỏi hơn con hôm qua là được”. Chồng chị thì nói với con: “Hãy sống sao để không hối tiếc con nhé”…

Mỗi ông bố bà mẹ có cách khác nhau để động viên con. Cách nào đi nữa cũng đừng tiệt đường về của con. Trách nhiệm của ba mẹ là khơi gợi trong con ước mơ, hoài bão, khuyến khích con dấn thân… Tuổi trẻ như những cánh diều, háo hức muốn bay cao bay xa. Nhưng ba mẹ vừa thả con vào bầu trời xin đừng cắt đứt dây diều để con còn đường đáp xuống khi mỏi mệt.

Sau này tới lượt tôi tiễn con đi học, nhất định tôi sẽ nói với con: “Cứ cố gắng hết sức, không đạt kết quả tốt cũng không sao. Dù con thành công hay thất bại, nhà mình luôn rộng cửa đón con về”.

Nếu nhà là nơi ấm áp, yêu thương, con cái dù đi đâu, thành công hay thất bại cũng muốn quay về nương náu, và bước chân các con ra đời hẳn sẽ tự tin hơn nhiều.

                                                                                                                                                                                                                                                                     Thu Thủy (Vĩnh Long)