Âm nhạc: Nghệ sĩ Việt có thiếu sáng tạo?

Bình mới, rượu cũ 

Quý II/2023 là thời điểm vô cùng sôi động của nhạc Việt khi nhiều dự án âm nhạc mới ra mắt từ các tân binh lẫn những giọng ca đã quen thuộc với khán giả. Không chỉ có album, mini album (còn gọi EP, viết tắt của Extended Play), chuỗi MV và những đêm nhạc khuấy động các sân khấu từ Bắc chí Nam, nhạc Việt những tháng qua có phần thăng hạng khi gây được chú ý với khán giả quốc tế.

Trong bức tranh đa màu của nhạc Việt hiện thời, khá vui khi thấy những giọng ca vốn đã định danh với thị trường cũng góp mặt. Họ không hoàn toàn lặn mất, hay nói nôm na là không “nhường” hẳn sân chơi cho các giọng ca mới, mà tham gia cuộc chơi bằng những sản phẩm mang đậm thương hiệu cá nhân.

Poster MV Giọt lệ cho ngàn sau thuộc dự án kỷ niệm 30 năm ca hát của ca sĩ Thanh Hà

Mới đây, ca sĩ Lệ Quyên tung album Lệ Quyên Top Hits Remix ft DJ Mike Hào gồm 5 ca khúc gắn liền với sự nghiệp của nữ ca sĩ: Nếu em được chọn lựa, Để nhớ một thời ta đã yêu, Đắng cay, Nếu như ngày đó và Vì em còn thương. Điểm mới của album lần này là tất cả ca khúc đều được remix thay vì giữ giai điệu nguyên bản. Lệ Quyên cho biết, toàn bộ ca khúc đều được cô thể hiện lại, không sử dụng giọng hát đã từng thu âm trước đây nhằm cho thấy sự trưởng thành, khác biệt của cô trong cách thể hiện.

Cùng thời điểm với Lệ Quyên, ca sĩ Thanh Hà cũng vừa giới thiệu dự án âm nhạc kỷ niệm 30 năm ca hát. Dự án bao gồm nhiều hạng mục nhỏ, trong đó, đáng chú ý là chuỗi 8 ca khúc được thực hiện theo hình thức MV acoustic. Đây là những bản nhạc từng làm nên tên tuổi của Thanh Hà, do các nhạc sĩ Từ Công Phụng, Vũ Thành An, Ngô Thụy Miên, Phạm Duy, Hoàng Giác, Đoàn Chuẩn... sáng tác. Mở đầu chuỗi 8 MV acoustic là ca khúc Giọt lệ cho ngàn sau, được “khoác áo mới” qua phần đệm đàn của nhạc sĩ Hoài Sa, nhạc sĩ Lê Thanh Tâm hòa âm - phối khí và cách hát mang nhiều tâm sự, trầm tư hơn của Thanh Hà.

Hòa chung dòng chảy âm nhạc thời gian qua, nhạc sĩ Quốc Bảo cùng nhạc sĩ/ca sĩ Hồ Tiến Đạt cũng góp mặt với album Tình khúc. Album này không có sáng tác mới, đa phần là các nhạc phẩm gắn với tên tuổi của Quốc Bảo và số ít còn lại do Hồ Tiến Đạt sáng tác. Nếu kỳ vọng được nghe điều gì đó mới mẻ, lạ tai thì Tình khúc sẽ làm khán giả thất vọng bởi ngoài các sáng tác quen, âm nhạc trong album cũng được đưa trở về những thanh âm gần gũi nhất - chỉ có tiếng đệm guitar từ Quốc Bảo. Với Tình khúc, không chỉ là “rượu cũ” mà có vẻ như “bình” cũng “cũ”. Chỉ có vẻ mới hơn ở chỗ toàn bộ ca khúc đều do Hồ Tiến Đạt thể hiện, không phải một “nàng thơ” nào đó trình bày.

Ca khúc Giọt lệ cho ngàn sau, ca sĩ Thanh Hà: 

Vẫn không thiêu sáng tạo 

Khi ca sĩ Lệ Quyên chia sẻ thông tin về album Lệ Quyên Top Hits Remix ft DJ Mike Hào, nhiều khán giả bàn tán, cho rằng cô thiếu sáng tạo, chỉ đang cố khai thác trên nguồn tài nguyên âm nhạc sẵn có. Bởi với người thưởng thức, remix một ca khúc là việc làm không mới mẻ, từng được nhiều ca sĩ khác thực hiện. Nếu Lệ Quyên xem album vừa ra mắt là cột mốc mới trong sự nghiệp thì từ phía khán giả, nhiều người nhận định sản phẩm chưa đủ sức nặng.

Một trong những tạo hình của Lệ Quyên cho album Lệ Quyên Top Hits Remix ft DJ Mike Hào

Về ý kiến cho rằng remix nhạc không còn quá mới, Lệ Quyên cho biết: “Tôi luôn quan niệm “cũ người mới ta”. Có thể việc remix nhạc đã quá quen thuộc với nhiều nghệ sĩ, tuy nhiên nếu mình cố gắng học hỏi, sáng tạo thì vẫn đem đến nhiều trải nghiệm mới mẻ cho bản thân và khiến khán giả không thấy nhàm chán”. Lệ Quyên nói thêm rằng nhiều năm qua, khán giả đã quen với việc cô hát những bản ballad, boléro nên album đợt này sẽ mang đến những màu sắc âm nhạc trẻ trung, mới lạ và chính cô cũng thấy mình trẻ ra khi hát nhạc remix. Nữ ca sĩ nói khi chọn remix, cô không muốn bản nhạc quá sôi động, quá mạnh mẽ mà chỉ cần vừa đủ giúp khán giả thư giãn.

Với Thanh Hà, dự án kỷ niệm 30 năm ca hát được cô thực hiện không phải với mục đích thi thố hay chứng minh thực lực với lớp ca sĩ trẻ, mà chỉ nhằm gửi lời cảm ơn đến các nhạc sĩ đã giúp tiếng hát của cô “neo” vào lòng khán giả. Do đó, ở giai đoạn đầu của dự án, Thanh Hà không chọn thể hiện ca khúc mới mà chỉ hát lại những bản nhạc cũ, với cách hát mộc mạc nhất có thể. Cô hy vọng cách thể hiện này có thể giúp khán giả nhớ lại Thanh Hà của những ngày đầu, chăm chỉ dùng tiếng hát để chinh phục người nghe.

Với những lý giải của ca sĩ Lệ Quyên hay Thanh Hà, khó có thể kết luận họ không sáng tạo trong âm nhạc. Tất nhiên, công chúng, người thưởng thức hoàn toàn có quyền đưa ra các nhận định cá nhân. Với những góp ý, nhận xét mang tính xây dựng, nghệ sĩ cũng cần tham khảo để điều chỉnh cho những dự án tiếp theo. Còn ở trường hợp này, dù liên tục hát lại bản hit cũ, các giọng ca không đáng trách bởi họ thực hiện dự án phù hợp với mục đích, lại nhằm phục vụ nhóm đối tượng riêng biệt, không phải chinh phục đám đông. 

An Trịnh