Âm mưu chiếm 726ha biển Vân Đồn

Lấp 726ha biển làm khu đô thị hạng sang

Sá sùng là một loài hải sản đặc trưng của vùng biển Vân Đồn, Móng Cái, Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Đây là một nguồn lợi tự nhiên được người dân khai thác thường xuyên, lâu đời. Sá sùng rất tốt cho sức khỏe con người, là một trong những nguyên liệu nấu ăn hảo hạng, có giá trị kinh tế cao.

Nhưng, hàng trăm héc-ta bãi sá sùng có nguy cơ biến mất vĩnh viễn để nhường chỗ cho các dự án phát triển đô thị. Ngày 6/3/2019, Tỉnh ủy Quảng Ninh ban hành Kết luận số 385-KLTU thông báo nội dung buổi làm việc của Ban thường vụ Tỉnh ủy với Tập đoàn Sun Group về việc rà soát tiến độ, kế hoạch triển khai các dự án đầu tư năm 2019.

Trên cơ sở đó, ngày 26/4/2019, UBND tỉnh Quảng Ninh ra Quyết định số 1776/QĐ-UBND về việc chấp thuận địa điểm nghiên cứu lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 khu phức hợp thương mại cao cấp bán đảo Cổng Chào, khu kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh; đơn vị nghiên cứu quy hoạch là Tập đoàn Sun Group, địa điểm là xã Đông Xá, H.Vân Đồn. 

Theo quyết định này, diện tích dự kiến nghiên cứu khoảng 726ha. Ranh giới cụ thể: phía tây giáp hạ lưu sông Voi Lớn và TP.Cẩm Phả, phía bắc giáp khu đô thị mới xã Đông Xá, phía đông giáp biển, phía nam giáp biển. Như vậy, toàn bộ khu vực bãi sá sùng tự nhiên Chương Xá, xã Đông Xá nằm toàn bộ trong cái gọi là ranh giới nghiên cứu quy hoạch khu phức hợp thương mại cao cấp bán đảo Cổng Chào.

Một so sánh để thấy quy mô lấn biển kinh khủng cỡ nào: Q.Ba Đình của TP.Hà Nội có diện tích 9,25km2, bằng 925ha, tức là chỉ lớn hơn khu phức hợp này khoảng 200ha.

Theo một kiến trúc sư, điều đáng lo nhất là, nếu khu phức hợp này được phê duyệt, người ta sẽ phải đổ xuống biển khoảng 50-60 triệu m3 đất đá để lấp về cốt không (cos 0). Đây là khối lượng đất đá quá lớn, chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, môi sinh vùng biển.

Xóa bãi sá sùng, kiếm cả tỷ USD

Không những thế, khu phức hợp này sẽ xóa sổ toàn bộ bãi sá sùng quý ở bãi Chương Xá, xã Đông Xá. Việc cho nghiên cứu xây dựng khu phức hợp này không tôn trọng ý kiến của cấp cơ sở là UBND H.Vân Đồn. Cụ thể, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản số 2152/SXD-QH ngày 17/6/2019 “về việc xác định ranh giới các khu vực bãi sá sùng cần bảo vệ, khai thác, phát triển tại các địa phương Vân Đồn, Hải Hà, Đầm Hà, Cô Tô”.

Sau khi nhận được văn bản trên, UBND H.Vân Đồn đã có văn bản số 1233/UBND-KTHT ngày 25/6/2019 về việc xác định ranh giới các khu vực bãi sá sùng cần bảo vệ, khai thác và phát triển tại H.Vân Đồn.

Theo UBND H.Vân Đồn, đây là khu vực có nguồn lợi sá sùng tự nhiên được khai thác thường xuyên và là kế sinh nhai lâu đời của người dân Vân Đồn, Cửa Ông và Văn Châu (Cẩm Phả). Chỉ tính riêng bãi Chương Xá, có khoảng 800 người đang sinh sống bằng nghề khai thác sá sùng và các thủy sản khác.

Văn bản do ông Mạc Thành Luân - Chủ tịch UBND H.Vân Đồn - ký, nêu rõ: “Từ cơ sở trên, UBND H.Vân Đồn đề xuất đưa khu vực bãi sá sùng Chương Xá vào vùng bảo vệ, khai thác nguồn lợi thủy sản trong giai đoạn đến năm 2035, từng bước chuyển đổi cơ cấu nghề nghiệp, an sinh xã hội cho người dân. Đối với việc nghiên cứu triển khai dự án khu phức hợp thương mại cao cấp bán đảo Cổng Chào, khu kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh sẽ nghiên cứu giai đoạn sau năm 2035”.

Theo một chuyên gia, nếu được giao xây dựng khu phức hợp trên, Tập đoàn Sun Group hay bất cứ doanh nghiệp nào cũng dễ dàng kiếm được 3-4 tỷ USD, tức là khoảng 100.000 tỷ đồng. Trong khi đó, xã hội và người dân phải gánh chịu hậu quả từ việc đánh đổi môi trường, tài nguyên thiên nhiên để tạo ra các dự án “siêu lợi nhuận” cho chủ đầu tư.

Ở một góc độ khác, trước nguy cơ loài sá sùng bị tuyệt diệt do bị đánh bắt ngày càng nhiều, cùng với tác động của môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ngày 5/11/2011, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông tư số 01/2011/BNNPTNT xếp sá sùng vào loài có nguy cơ tuyệt chủng lớn, thứ hạng nguy cấp (VU) cần được bảo vệ, phục hồi và phát triển.

Dựa trên tinh thần đó, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Quyết định số 4209/QĐ-UBND ngày 15/12/2016 về việc phê duyệt quy hoạch phát triển ngành thủy sản tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, trong đó có nội dung ưu tiên đầu tư phát triển một số đối tượng có giá trị kinh tế cao, mang tính chất đặc trưng của vùng biển Quảng Ninh như sá sùng.

Với tầm quan trọng và những lợi ích kinh tế mà sá sùng đem lại, nếu bãi sá sùng Chương Xá có diện tích khoảng 478ha bị chuyển thành dự án khu phức hợp thương mại cao cấp bán đảo Cổng Chào, sẽ là một mất mát rất lớn và không thể bù đắp đối với sự phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ninh. Thu hẹp diện tích bãi sá sùng đồng nghĩa với việc tận diệt nguồn lợi vốn có của tự nhiên, xóa đi nét đặc trưng của vùng biển Quảng Ninh, đồng thời tước đi kế sinh nhai của những hộ dân vốn sinh sống bằng nghề khai thác sá sùng tại nơi đây. Chưa kể, xét về bản chất, đây cũng là một trong những kiểu biến của công thành… “của ông”. 

Nhóm phóng viên